ÖĞRENCILER VE VELILER IÇIN KARNE ZAMANI
Verilen karne sadece çocuğun değil, anne-babanın da karnesidir.
Nerede o eski karne telaşı! Ebeveynler merakla notları beklerken çocuk da eve iyi bir karne getirme derdindeydi. Varsa zayıfları kurtarmak, yoksa teşekkür ve takdir heyecanına kapılmak tüm öğrencilerin anılarında en güzel yeri alırdı. Ders çalışmamak için bahane arayanlar bile sözlü olmak için sıraya girerdi. Yarım puanın bile hesabı yapılırdı. Şimdi ise veliler notları anlık olarak internet üzerinden takip edebiliyor, karneye gelecek notları az çok biliyor artık. Sınıfta kalmanın zorlaşması, not yükseltmenin kolaylaşması da karnelerin eski heyecanını azalttı açıkçası. Heyecan azalsa da karneler ve hediyeler hâlâ önemini koruyor!
Çocuğun notları yüksekse ve iyi bir karne getirdiyse mutlu bir hava, başarının sonucu bir gurur hissi vardır evde. Çocuk sadece alacağı hediyeleri ve geçireceği güzel tatili düşünür.
Karnesi Çok İyiyse Çocuğa Nasıl Yaklaşılmalı?
Karnenin çocuğun dönem boyunca sarf ettiği emeğin, çalışmasının bir sonucu olduğu, söylenen güzel sözlerin ve tebriklerin sadece nota değil özellikle emeğe ve çalışmaya yöneldiği vurgulanmalıdır. Çocuk için en güzel hediye anne ve babanın kendisini takdir etmesidir. Çocuk yüksek notlarla zaten çalışmasının ödülünü almıştır. Çocuğun sevdiği bir etkinliği ailece yapmak, sevdiği bir yere birlikte gitmek küçük bir kutlama için uygun bir yaklaşım olabilir.
En sağlıksız yaklaşımların başında başarıyı küçümsemek gelir. Bu tutum dönem boyunca sarf edilen emeği, yoğun çalışmaları ve başarıyı değersizleştirir. Ne yaparsa yapsın ebeveyninin takdirini kazanamayacak olmanın kaygısıyla çocuk kendini yetersiz hisseder. Ya tüm hevesi kırılır ya da kendini
“zararlı” düzeyde bir hırsın içinde bulabilir. Diğer bir sağlıksız yaklaşım da abartılı kutlamalar yapmak ve pahalı hediyeler almaktır. Bunlar öğrenmeyi, merak etmeyi, süreci değil sadece sonucu ve yüksek notları ödüllendirir. Öğrenme bir anlamda amacından sapar, öğrenmeye değil hediyelere odaklanılır. Notlar yüksekse işler daha kolay görünür. Notlar düşükse çocuğun morali de bozulur. Çocuk kötü karnenin sonucunda özellikle annebaba tarafından gelebilecek ağır bir suçlama, eleştiri ya da ceza korkusu hisseder. Başarısı tartışma konusu olan bir çocuk için karnenin kötü olması “kanıt” işlevi görür ve çocukta “yetersizlik” hissine neden olur. “Ben başarısız bir öğrenciyim.” düşüncesi bu duyguyu besler ki bu durum sadece başarısızlığı artırmakla kalmaz çocuğun ruhunu da derinden zedeler. Duyulan özgüven eksikliği derslerle sınırlı kalmaz, diğer alanlara da yansıyabilir. Hissedilen diğer duygu ise üzüntü ve beraberinde gelen suçluluk hissidir. Ailesine iyi bir karne hediye etmek isteyen ya da kendisinden iyi karne beklenen çocuk ailesini mutlu edemediği için üzüntü ve suçluluk duyar.
Kötü Karne ile Gelen Çocuğun Ailesi Ne Hisseder?
Aileler beklemedikleri bir sonuçla karşılaşırlarsa kızarlar. Ama ebeveynin haklı olduğu anlamına gelmemelidir bu.
Öte yandan yoğun bir endişe de duyarlar ki bunun nedeni de gelecek korkusudur. Çocuklarının gelecekte de başarısız olacağı kaygısı bu duyguyu yaşamalarına neden olur. Bunun yanında tabii ki
“Biz nerede yanlış yaptık?” düşüncesinden doğan pişmanlık ve suçluluk duygusu kendini gösterir.
Karnesi Kötü Gelen Çocuğa Nasıl Davranılmalı?
Sağlıklı ve çözüm odaklı bir iletişim kurabilmek için çocuğun neler hissettiğini anne ve babanın çok iyi bilmesi
gerekir, tabii kendi duygularını da. Atılacak en sağlıklı adım mini bir toplantı yapmaktır. Hissedilen duygular uygun bir dille anlatılmalı ve bu karnenin (çocuğun başarısına mani olan özel bir durumu yoksa) yapılanların doğal bir sonucu olduğu ifade edilmeli. Kimseyi suçlamamak gerektiğini ve bu durumun ailece kenetlenilerek değiştirilebileceğini, herkesin sorumluluk almasıyla daha başarılı olunabileceğini vurgulamak önemli. Özellikle bir sonraki dönem neler yapılacağı kısaca planlanmalıdır. Kesinlikle bir cezalandırma yapılmamalıdır. Çocuk tatilden, eğlenceden men edilmemelidir.
Ailelere Tavsiyeler
•Bu karne iyisiyle kötüsüyle anne-babanın da karnesidir. Karne sonrası sözlerinizi ve tavırlarınızı bunu da düşünerek belirleyin.
•Karne çocuğun kişiliğini değil, sadece belli bir dönemdeki performansını, çabasını yansıtır.
•Notlar yüksekse sevincinizi abartmayın, gösterişli hediyeler vermeyin ki çocuk “notların kendisinden daha önemli olduğunu” düşünmesin. •Notlar çok düşükse “üzgün olduğunuzu, sebeplerini araştırarak birlikte ve daha çok çalışarak” bu durumu aşacağınızı vurgulayın.
•Dersler arasında “ayırım” yapmayın, sizin dünyanız ile onun dünyası farklıdır. •Notların düşük olması sadece çalışmamanın değil, “dikkat eksikliği, disleksi, diğer öğrenme güçlükleri, sağlık sorunları ya da evdeki duygusal sorunların” bir sonucu da olabilir. Kızmak yerine araştırın ve destek alın.
•Kesinlikle her çocuk annebabasına iyi bir karne getirmek ister. Başarıyı engelleyen mutlaka bir şeyler vardır.