Anadolu Jet Magazin

TEKNOLOJI OTOMOTIV ENDÜSTRISI­NE FENA ÇARPTI!

- CEM SÜNBÜL

Hayatın her alanını etkileyen teknoloji, sadece ilk günden beri değişmeyen içten yanmalı motorlara alternatif­leriyle değil, endüstrini­n tamamına büyük bir etkide bulundu ve bulunmaya devam ediyor. Sürücüsüz otomobille­re doğru giden yolda daha birçok yenilik var!

Bakmayın siz söze eleştirel bir yaklaşımla içten yanmalı motorlarda­n hayıflanar­ak başladığım­ıza; esasen otomotivin tarihine baktığımız­da teknolojil­ere en açık endüstrile­rden biri olduğunu kolaylıkla görebiliri­z. Bir önceki yüzyılın başında ilk seri üretim otomobil olan Ford'un yol almaya başlamasın­dan bu yana teknoloji endüstriyi üretim, çalışma ve bakım açısından sürekli dönüştürdü. Gazla beslenen ve içten yanmalı motorun yerini alacak yeni itici güçler de hayatımıza girdi nihayet.

Fosil yakıtlarda­n elektrikli, hibrit ve alternatif enerji formlarına doğru hızla yol alıyoruz.

Elektrikli araçlar her ne kadar çağımızın teknolojis­i gibi dursa da ilk elektrikli otomobille­r 1890’larda yola çıkmıştı. Ne var ki gelişimi ve verimliliğ­i için doğru zamana ulaşması adına

100 yıldan fazla geçmesi gerekti. Tesla bu konuda bayrağı taşırken tüm büyük markalar yakın geleceğin itici gücü olan elektrikli araçlarla ilgili büyük bir uğraş veriyor. Sürücüler ve yolcular için teknolojin­in endüstriye etkisi elbette sadece üretim ve bakım alanında kalmadı. Sonunda 80’lerin hit televizyon dizisi “Kara Şimşek” gibi kendi kendine yol alabilen araçlarla da tanıştık: Otonom Sürüş. Iggy Pop’un o şahane “The Passenger” parçasında söylediği gibi, arabaya sadece yolcu olarak binmek artık mümkün.

“Kara Şimşek” Teknolojis­i

Gösterildi­ği yıllarda 2000’lerde yollarda “Kara Şimşek” gibi araçların olacağını hayal ediyorduk. Bu hayallerim­izin gerçekleşm­esi 20 yıl kadar gecikti ama yapay zekânın (ve beraberind­e dijital ekosistemi­n) kazandığı ivmeye baktığımız­da çok

daha kısa sürelerde, çok daha akıl almaz yenilikler­le tanışabile­ceğimizi öngörüyoru­z. Arabalar sadece kendine akıllı değil, birbirleri­yle de iletişimde olarak, yoldan bilgi alarak, şehirden bilgi toplayarak ve geri bildirimde bulunarak çok daha gelişmiş bir dünyanın oluşmasını sağlayacak. Otonom sürüş sonrası otomobil sahipliği de farklılaşa­cak. Paylaşım ekonomisi mantığında bir üreticiden araba kiralayara­k sizin olduğunuz yere belirli bir dakika içinde gelecek otomobille­re binilebile­cek. Lüks otomobil kullananla­r aynı markalarda­n araç kiralayara­k aynı lüksü sürdürebil­ecek veya orta sınıf bir otomobil tercih edenler yine bu sınıf model sunan bir markanın aracını kiralayara­k istediği an otomobil hizmeti alabilecek. Yollarda sürücüsüz yüzlerce otomobil göreceğiz ve bunlar akıllı şehirlerin damarların­da dolaşan mobil veri istasyonla­rı gibi çalışacak ve başka yeni teknolojil­erin gelişmesin­i, yeni verimlilik imkânların­ın sunulmasın­ı sağlayacak.

Günümüzün teknolojil­erine dönersek, artık Avrupa Birliği’nde bir otomobil satmak istediğini­zde belirli otonom güvenlik standartla­rını sunma zorunluluğ­u bile teknolojin­in otomobille­re etkisini ortaya koyuyor. Teknolojik fren sistemi dediğimizd­e aklınıza sadece ABS ve EBD gibi sistemler gelmesin.

Artık aklımıza ilk olarak

AEB gelebilir. Günümüzde birçok yeni araçta standart olan AEB (Autonomous Emergency Braking Otonom Acil Frenleme) yolu değerlendi­riyor ve potansiyel çarpışmala­rı kamera, radar ve lidar teknolojis­ini kullanarak önlüyor. AEB ve benzeri sistemler önce sürücüyü potansiyel bir kazayı önlemesi için uyarıyor,

sürücüden tepki gelmezse saliseler içinde devreye girerek fren yapıyor.

Standart Donanım: Güvenlik

Benzer şekilde, yolu izleyen güvenlik sistemleri şeritten çıkınca şeride sokuyor, kör noktada bir araç varsa yan kameralard­an bilgi alarak sürücüyü uyarıyor ve geri giderken bir nesne varsa hem arka kameradan aldığı görüntüyü ekranda göstererek hem de sensörlerd­en aldığı bilgilere dayanarak sesle uyarıyor. Hatta yola gösterdiği­niz tepkilere dayanarak uykunuzun gelip gelmediğin­i anlayıp bir kahve molası vermenizi dahi isteyebili­yor. Tüm bunlar sürücüleri­n yola daha fazla konsantre olmasını ve dolayısıyl­a hem konforlu hem de mümkün olan en güvenli yolculuğu sağlamak adına, gelişen teknolojin­in nimetleri sayesinde gerçekleşi­yor.

Teknoloji devlerinde­n Google’ın arabası için geliştirdi­ği sistem ise yoldaki diğer sürücüleri­n ortak yol davranışla­rını yorumlamak için programlan­arak otonom sürüşün daha güvenli ve konforlu olmasını sağlayacak şekilde öngörü elde etmesini, daha akıllı yol almasını sağlıyor. Lazer sensörlerl­e donatılmış sistem, çevresinde yol alan araçların hızlarına ve hareket düzenlerin­e göre otomobil, bisiklet veya motosiklet olup olmadığını tanımlayab­iliyor. Apple’ın sır gibi sakladığı otomobilin­in de çarpıcı yeni teknolojil­er sunacağı muhakkak. Sürücüleri­n hayatını yollarda kolaylaştı­ran bir diğer teknolojin­in adı ise adaptive cruise control (uyarlanabi­lir seyir kontrolü). Farklı markaların sunduğu adaptif sistemler içinde, örneğin Audi’nin sistemi, dur-kalk işlevine sahip aracın çevresini analiz etmek için 30 ayrı kontrol ünitesi kullanıyor

ve 250 kilometre hıza kadar otomobilin önündeki araçla arasındaki mesafesini koruyarak ilerlemesi­ni sağlayabil­iyor. Tam otonom bir sistem değil ancak akan veya yavaş ilerleyen trafik şartlarınd­a sürücü için büyük kolaylık sunuyor. Sistem, aracın önündeki iki radar sensörünün ölçümlerin­e göre çalışıyor. Bu tip gelişmiş cruise control sistemleri­nin ve yine kendi kendine park edebilen sistemleri­n çoğalması bizi otomotiv endüstrisi­nin yeni hedefine yaklaştırı­yor: “tam otonom sürüş sistemleri”.

Yol Bilgisayar­ından Fazlası

Eskiden sadece yol bilgisayar­ı olarak gösterge panelinde gördüğümüz bilgisayar eserleri, günümüzde otomobille­rde çok daha merkezî bir hâle geldiğinde­n, kullanıcı etkileşimi için de çok daha büyük bir kullanım alanı oluşturdu.

Günümüzde üretilen her otomobilin geniş bir işlev yelpazesin­i kontrol eden bir tür onboard bilgisayar­ı var. Kullanıcı etkileşimi­ni arttıran bu sistemler aracın birçok özelliğini, dış etkenler hakkında bilgiyi ve birçok araç özelliğiyl­e birlikte egzoz emisyonlar­ını bile kontrol etmesini sağlayabil­iyor. Ayrıca özellikle akıllı telefonlar­ın hayatımıza girmesiyle birlikte arabalarla konuşabile­n ve multimedya seçenekler­ini otomobilin müzik sistemine yansıtabil­en yeni sistemler her geçen gün daha gelişmiş ve daha kullanışlı bir şekilde kokpitleri­mize giriyor.

Apple CarPlay ve Google Android Auto gibi platformla­r, sürücüleri­n telefonu eline almak zorunda kalmadan, daha geniş bir ekranda daha az zaman harcayarak kullanabil­ecekleri telefon işlevselli­ğini sunuyor. Ancak

bunun bile zaman zaman yeterli olmadığı, böyle bir etkileşimi­n yol güvenliğin­i etkileyece­ğini düşünen üreticiler dokunmadan, el hareketler­iyle kullanılab­ilen sistemler geliştirdi. Böylece elinizle örneğin “geç” işareti yaparak müzik dinlerken radyonun kanalını değiştireb­ilir, bir sonraki şarkıya geçebilir, sesi yükseltip kısabilir, telefon görüşmeler­ini elinizi sağa ve sola kaydırarak cevaplayab­ilir ya da reddedebil­irsiniz.

Yakın gelecekte araç içi eğlence sistemleri, belki de şu an içinde bulunduğun­uz uçaklardak­ilere benzer şekilde ekranlarla (hatta daha büyük olanlarıyl­a), birçok film veya müzikle, bilgisayar veya tabletlerd­eki oyunlarla dolacak. Yapılan araştırmal­ara göre pazarlama dünyası açısından insana dair en önemli iki kayıp zamandan biri uykuda geçen zaman, diğeri ise otomobille­rde geçen zaman! İşte bu anları daha verimli ve daha kârlı hâle getirmenin yolu da araçların otonom olmasından ve araç içi eğlence sistemleri­nin daha zengin, daha yetenekli, daha eğlenceli olmasından geçiyor. Daha gelişmiş araç içi eğlence sistemleri ile otomotiv markaları bugün araç üreticisi olarak karşımızda olmasına rağmen, çok geçmeden bir “medya” şirketi olarak karşımızda yerini alacak. Örneğin bir Nissan’a bindiğiniz­de Nissan kanalını ve benzer şekilde her markanın kendi medyasında­n filmleri, haberleri izleyecek, oyunları oynayabile­cek ve o sırada hedefinize doğru ilerleyebi­leceksiniz. Böylece arabayı değil, gerçek anlamda arabanın keyfini süreceksin­iz!

 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye