Gündem / Mimarlık
“Hybrid Tbilisi”: Gürcistan Mimarisi Üzerine Gözlemler
Alman Mimarlık Müzesi’nin (DAM: Deutsches Architekturmuseum), Gürcistan’ın 2018 Frankfurt Kitap Fuarı’nın onur konuğu olması vesilesiyle, geçmişte gerçek bir yıkım alanıyken günümüzde bir yenilik üretim fabrikasına dönüşen Kafkasya metropolü Tiflis’i keşfe çıkıyor. Sergi; Avrupa, Rusya, Türkiye, Doğu ve Batı, 19. yüzyıl, Sovyet Birliği ve optimist 21. yüzyıl arasında coğrafi ve düşünsel anlamda çalkalanan bu çelişkili şehrin farklı katmanlarını dönüşümünden kesitlerle ele alıyor.
Hareketli kentsel inşa etkinliği ve gece hayatı ile dünya çapında ilgi uyandıran şehirde; saraylar, yönetim binaları, kiliseler ve 19. yüzyılda Avrupalı mimarlar tarafından inşa edilen ve bugün yok olmaya yüz tutmuş müzelerin yanısıra Sovyet Dönemi’nin Stalinist ve Konstrüktivist yönelimlerini yansıtan strüktürler ve hatta Karayolları Bakanlığı binası gibi Sovyet Brütalizmi’nin ikonu olan hiper geç-Sovyet biçim denemeleri yer alıyor. Takip eden dönemde prefabrik yapılarda kullanıcıları tarafından inşa edilmiş hayati risk unsuru olan “kamikaze çıkmalar”ın yaygınlaştığı görülüyor. Ardından yeni cumhurbaşkanının gelişi
ile birlikte tüm sokakların yeniden inşa edildiği şehirde bugünse dev ölçekli projeleriyle özel yatırımcılar başı çekmekte.
Tiflis’te “tipik Gürcistan mimarisi” örneklerinin izini sürmek kolay değil. Kura Nehri boyunca yapılı çevre oldukça heterojen bir görünüme sahip. Ortaçağ kiliseleri ve eski şehrin yanında Kura’nın güneyindeki tarihselci mahallelerde Art Nouveau binaların karşısında modern butik oteller, gecekonduvari evlerin arkasında yeni apartmanlar, Sovyet zamanından kalma terk edilmiş park alanları gibi son 150 yıl içinde Tiflis’te bırakılmış her bir mimari izi görmek mümkün.
Küratörlüğünü Peter Cachola Schmal ve Irina Kurtishvili’nin üstlendiği sergiye atölye çalışmaları, film gösterimleri ve seminerleri içeren kamusal programlar da eşlik ediyor. “Hybrid Tbilisi: Betrachtungen zur Architektur in Georgien”, 13 Ocak 2019’a kadar ziyaret edilebilir.