■ Notlar:
1 Pelin Tan, “Nicolas Bourriaud ile Antroposen ve Sanatın Yöntemleri”, Söyleşi, Sanat Dünyamız, 172, 2019, s. 5 2 “Bienal’in fosilci sponsorlarına Bienal performansıyla yanıt”, Yeşil Gazete, 9 Ekim 2019: [https://yesilgazete. org/blog/2019/10/09/bienalin-fosilci-sponsorlarinabienal-performansiyla-yanit] Son erişim: Ekim 2019. 3 A.g.y. 4 Anna Lowenhaupt Tsing, Heather Swanson, Elaine Gan ve Nils Bubandt, Arts of Living on a Damaged Planet: Ghosts and Monsters of the Anthropocene, University of Minnesota Press, 2017. 5 Pelin Tan, a.g.y., s. 7. 6 Meraklısına Şebnem Yücel ve Metehan Özcan ile İstanbul Resim ve Heykel Müzesi izlenimlerimiz: Açık Mimarlık, 24 Ekim 2019, Açık Radyo: [http://acikradyo. com.tr/acik-mimarlik/metehan-ozcan-ve-sebnem-yucelile-istanbulun-yeni-muzeleri-uzerine]: Son erişim: Kasım 2019. 7 Pelin Tan, a.g.y., s. 7. 8 Nicolas Bourriaud, İlişkisel Estetik, Bağlam, 2005. 9 Pelin Tan, a.g.y., s. 5. 10 “Sanatı Piyasalaştırdınız, Mücadeleyi de Piyasalaştırmayın”, 350 Ankara, 2019: [https://350ankara.org/mucadeleyide-piyasalastirmayin /?fbclid=IwAR3XZpJrNhZ3Zmn4kwb576HIQ-UswIIO 9sKXYqJRDsGaDg5X5orn26qVY3k]. Son erişim: Ekim 2019. 11 A.g.y. Ayrıca bkz.: Pelin Cengiz, “Kanada’da Çanakkale’yi altın madeni fuarında pazarladılar, 30 ayrı altın madeni ruhsatı verdiler”, artıgerçek, 28 Temmuz 2019: [https://www.artigercek.com/haberler/kanada-dacanakkale-yi-altin-madeni-fuarinda-pazarladilar-30-ayrialtin-madeni-ruhsati-verdiler] Son erişim: Ekim 2019. “Bu Çılgınlığa Son Verilmeli”, Çanakkale Gündem, 14 Şubat 2019: [https://canakkalegundem.net/2019/02/14/ lapsekiyi-ayaga-kaldiran-tesis] Son erişim: Ekim 2019. 12 “İstanbul Bienali önünde protesto: fosil yakıt parasından vazgeç”, 350 Türkiye, 11 Ekim 2019: [https://350turkiye.org/istanbul-bienali-onunde-protestofosil-yakit-parasindan-vazgec]. Son erişim: Ekim 2019. “Yokoluş İsyancıları’ndan Bienal Önünde Eylem: Sanata Petrol Bulaştı”, Bianet, 13 Ekim 2019: [http://bianet. org/bianet/iklim-krizi/214380-yokolus-isyancilari-ndanbienal-onunde-eylem-sanata-petrol-bulasti]. Son erişim: Ekim 2019. 13 Burak Delier, 30 Eylül 2019 tarihli tweet akışı: [https://twitter.com/BDelier/ status/1178675435732946944]. Son erişim: Ekim 2019. 14 Antonio Pacheco, “While boycotting Chicago Architecture Biennial, ArchiteXX debuts Windy City run of ‘Now What?!’ exhibition”, Archinect, 17 Eylül 2019: [https://archinect.com/news/article/150159650/whileboycotting-chicago-architecture-biennial-architexxdebuts-windy-city-run-of-now-what-exhibition] Son erişim: Ekim 2019. 15 “Yokoluş İsyancıları’ndan Bienal Önünde Eylem: Sanata Petrol Bulaştı”, Bianet, 13 Ekim 2019: [http:// bianet.org/bianet/iklim-krizi/214380-yokolus-isyancilarindan-bienal-onunde-eylem-sanata-petrol-bulasti]. Son erişim: Ekim 2019. 16 “Bienal’in fosilci sponsorlarına Bienal performansıyla yanıt”, Yeşil Gazete, 9 Ekim 2019: [https://yesilgazete. org/blog/2019/10/09/bienalin-fosilci-sponsorlarinabienal-performansiyla-yanit]. Son erişim: Ekim 2019. 17 A.g.y. 18 “Sindirim Programı - BENZİN”, İstanbul Kültür Sanat Vakfı, 2019: [https://bienal.iksv.org/tr/kamusalprogram-ve-ogrenme-programlari/sindirim-programibenzin]. Son erişim: Ekim 2019. 19 Konuyla ilgili Eray Çaylı’nın bienal değerlendirmesini okumakta fayda var: Eray Çaylı, “Bir Halk Sağlığı Sorunu olarak Bienaller”, XXI, 13 Eylül 2019: [https:// xxi.com.tr/i/bir-halk-sagligi-sorunu-olarak-bienaller]. Son erişim: Kasım 2019. 20 “16. İstanbul Bienali’nde Mekan Değişikliği”, İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı, Basın bülteni, 6 Ağustos 2019. 21 Aslı Odman, “Türkiye’nin Çernobili: Aslı Odman ile asbest, halk sağlığı ve İstanbul’da kentsel yenileme üzerine”, Yağmur Yıldırım ile söyleşi, Açık Radyo, 17 Ekim 2019: [http://acikradyo.com.tr/acik-mimarlik/ turkiyenin-cernobili-asli-odman-ile-asbest-halk-sagligive-istanbulda-kentsel-yenile-1]. Son erişim: Kasım 2019. 22 A.g.y. 23 A.g.y. ve Doğu Eroğlu, “Asbest Tepesi: Dilovası’nda gömülü, asbest içeren endüstriyel atıklar ortaya çıkarıldı”, Medyascope, 11 Ekim 2019. [https:// medyascope.tv/2019/10/11/medyascope-ozel-haberasbest-tepesi-dilovasinda-gomulu-asbest-icerenendustriyel-atiklar-ortaya-cikarildi]. Son erişim: Ekim 2019. 24 Pelin Tan, a.g.y., s. 13.