Bir Öğretim Deneyi: Pembeviran İlkokulu Bahçe ve Oyun Alanı Projesi
Nisan-Kasım 2019 tarihleri arasında İzmir Büyükşehir Belediyesi Kentsel Tasarım ve Kent Estetiği Şube Müdürlüğü, Mardin Artuklu Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Xlab Topluluğu ve Herkes İçin Mimarlık Derneği ortaklığında Diyarbakır Çınar ilçesi Pembeviran Köyü İlkokulu için bir oyun alanı ve bahçe projesi gerçekleştirildi. İzmir Ekonomi Üniversitesi Cut Paper Tasarım Kulübü’nün de dahil olduğu çalışmada, çok ortaklı bir proje süreci yürütüldü.
Proje, Xlab Topluluğu ve Herkes İçin Mimarlık’ın Nisan ayında okula giderek yaptığı keşif ve çocukların hayallerindeki oyun elemanlarını tasarladıkları atölye çalışması ile başladı. Bu keşif ve atölyenin ardından bir taslak proje hazırlandı.
Bu süre içinde, İzmir Büyükşehir Belediyesi Kentsel Tasarım ve Kent Estetiği Birimi, “İyi Tasarım İzmir_4” etkinliği kapsamında Herkes için Mimarlık Derneği’ni ortaklaşa bir atölye çalışması yapmaya davet etti. Yapılan ortaklaşa hazırlıklarda, devam etmekte olan Pembeviran İlkokulu projesi ile ilgili bir atölye yapılmasına ve malzeme olarak belediye birimlerinde bulunan atıl haldeki kullanılmış kentsel mobilyalar ile çalışılmasına karar verildi.
Ana teması “Döngü” olan etkinlikte “Topla Tamamla Tasarla: Kullanılmış Kentsel Mobilyaların Yeniden Döngüye Kazandırılması” atölyesi, atığın kaynak olarak yeniden değerlendirildiği döngüsel bir süreç olarak kurgulandı. 11 Ekim-14 Ekim tarihlerinde gerçekleşen atölyeye, tasarım bölümlerinden açık çağrıyla gelen 100 başvuru içinden toplam 19 mimarlık öğrencisi ve mezun seçildi.
Farklı yaklaşım ve yorumların geliştirilmesi, tartışılması ve temaya dair farkındalık oluşturulması düşünceleriyle kurgulanan atölyede, katılımcıların fikir üretiminin yanısıra, imalat aşamalarına da dahil oldukları, kendi üretimlerini deneyimleme şansı buldukları bir etkinlik süreci yürütüldü. İzmir Büyükşehir Belediyesi deposunda bulunan atıl malzemeler sayılıp ölçülerek modellenmiş ve atık malzemeyle çalışmanın barındırdığı kısıtlamalar ve malzemenin kusurları tasarım eylemini deneysel, öğretici ve eğlenceli bir sürece dönüştürdü.
Gruplar halinde çalışılan atölyede her grup geliştirdikleri tasarımlara dair sunumlar gerçekleştirdi ve fikirler birlikte tartışıldı. Tasarlanan birimlerin imalatları öncesi İzmir Büyükşehir Belediyesi Meslek Fabrikası’nda üç boyutlu maketleri üretildi. İmalatlardan sonra, paftalar ve üç boyutlu modeller ile birlikte üretimler, 20 Ekim-3 Kasım tarihlerinde Kültürpark 1 no’lu holde sergilendi. Bu sergide ürünlerin, esas kullanıcılarından önce atölye katılımcıları, imalatı üstlenen ustalar ve sergiyi ziyaret edenler tarafından deneyimlenme fırsatı oldu. Sergiden sonra Pembeviran’a yola çıkan üretimler, 9-10 Kasım’da okul öğretmenleri, öğrenciler, çocuklar ve Pembeviranlıların da dahil olduğu bir uygulama atölyesi ile yerlerine yerleştirildi. ■
* Yapılan çalışmalara ”toplatamamlatasarla” Instagram adresinden, Herkes İçin Mimarlık’ın sosyal medya hesaplarından ve yayınlanmış olan atölye kitapçığından ulaşabilirsiniz.
Not:
Tasarım Atölyesi
Katılımcılar: Baver Bekiroğlu, Berfin Büşra Özel, Berfin Erdemli, Doğan Aslan, Doğan Kalak, Emre Gündoğdu, Hasan Rohani Abiç, Lorin Topdemir, Merve Şule Yörük, Mihriban Duman, Nur Serçem Aydın, Rengin Becet, Ramazan Yılmaz, Senanur Gülecen, Sibel Keleş, Sümeyra Mencioğlu, Sümeyye Polat, Yunus Kaya, Yusuf Özer, Yuvacan Atmaca.
Topla-Tamamla-Tasarla Atölyesi
Yürütücüler: Altıner Yıldırım, Aylin Göknur, Büşra Kayaları, Cansu Dinç, Cenk Dereli, Emre Gündoğdu, İklim Topaloğlu Sarı, Melih Yavuz, Yuvacan Atmaca.
Katılımcılar: Ali Yargül, Aylin Paçacı, Burak Topkaya, Damla Deniz Doğan, Emir Dikmen, Hilal Çoban, İrem Uysal, Merve Şule Yörük, Naz Çankaya, Nazlı Damla Gökpınar, Nilsu Altınok, Öznur Kahraman, Sama Feyziazar, Seda Tosun, Seha Yüksel, Yasemin Kırım, Yurdagül Yiğit, Yusuf Özer, Zeynep Güneş.
Uygulama Atölyesi
Katılımcılar: Altıner Yıldırım, Berfin Büşra Özel, Cansu Dinç, Doğan Aslan, Emre Gündoğdu, Eylem Sökmen, Hatice Kübra Öztürk, Lorin Topdemir, Muhabbet Özdemir, Rengin Becet, Rozelin Akgün, Seha Yüksel, Sibel Keleş, Sümeyye Polat, Şahide Yaşar, Yuvacan Atmaca, Pembeviran İlkokulu öğretmenleri, öğrencileri ve halkı.