Orhan Kolukısa

1

İklim krizinin kalıcı gündem olması, güncel mimarlık çalışma ortamındaki emek ilişkilerinin tartışılmaya başlaması, İstanbul Kent Konseyi’nin kurulması ve “Bir Şehir Kurmak: Ankara 1923-1933” sergisi bu sene beni heyecanlandıran şeyler oldu.

2

Tıkanma hali, bazıları için geçerli olabilir. Bildiğimiz anlamda kapitalizmin sonuna yaklaştığımızı seziyor ama derli toplu ifade edemiyoruz. Bu durum beraberinde sayısız karmaşa, sorun, olasılık ve olanakla geliyor.

Sözü edilen tıkanıklık mimarların sermaye ve piyasa ilişkilerinden kaptığı bir hastalık olabilir. Yoksa, ben mimarlığın sahici bir düşünsel tıkanıklık yaşadığını düşünmüyorum.

3

Ortamın heyecansızlaştığına katılmıyorum. Hala dünyada ve ülkemizde -bazıları benim de katılma/fotoğraflama olanağı bulduğumheyecan verici birçok mimarlık ürünü/ etkinliği gözlemliyorum.

Belki yapı üretimi anlamında duraklama ve tekrarlar içine girilmiş olabilir. Mimarlık, tasarım evreninin en kapsayıcı bölgesi ve yapı üretimi bunun sadece bir parçası.

4

Krizler ve bunalımlar kapitalizmin bütünleşik bir özelliği. Mimarlığın sorunu kapitalist üretim biçimlerine fazlaca entegre olmaktan kaynaklanıyor olabilir. Bunu bir yabancılaşma sorunu olarak görüyorum.

5

Bu ülkemize özgü bir sorun gibi görünmüyor. Aynı yapay tıkanıklığı tüm dünyada gözlemlemek mümkün. İçinde işlemeye alıştırıldığımız sistemler bozulmaya başlayınca kabahati

kendimizde veya yakın çevremizde aramaya eğilim gösteriyoruz. Oysa bu sistemik bir problem, çözümü de orada aramak lazım.

Oscar Niemeyer’in şu sözü aklıma geliyor: “Mimarlık daima içinde bulunduğu ülkenin teknik ve toplumsal ilerleme düzeyini ifade eder. Eğer ona ihtiyaç duyduğu insani içeriği kazandırmak istiyorsak, siyasi mücadeleye katılmalıyız”.

İklimden tasarıma her alanda yeni tanımlara, yeni politikalara gereksinim var. Bu alan, tekrar tekrar aynı krizleri üreten siyasi yapılara terkedilmemeli.

6

Yapının kendisinin bir sonuçtan ziyade; amaca, hatta fetişe dönüşmesi içinde yaşadığımız kültürel iklimin bir sonucu. Bu konuda, mimarlık medyası da hepimiz kadar paydaş.

7

Müşterekleri aramak, örgütlenmek, yeni üretim ve düşünme yolları bulmak şart. Sermaye, yatırım ve yapı üretimini heyecanın yakıtıymış gibi düşünmek bu yapay tıkanmanın sürmesini sağlayacaktır. ■ Orhan Kolukısa, Mimar, Fotoğrafçı; Yerçekim Mimari Fotoğraf.