Duvardan Sonra: 1989’dan Günümüze Tasarım
“After the Wall: Design since 1989”
Berlin Duvarı’nın yıkılışının 30. yılında Vitra Design Museum, Vitra Schaudepot binasında “After the Wall: Design since
1989” başlıklı bir sergiye evsahipliği yapıyor. Müzenin 30. yılı kutlamaları kapsamında organize edilen sergide, tasarımın son 30 yılda teknolojik, kültürel ve sosyo-politik paradigmalarla nasıl şekillendiği inceleniyor. Sürdürülebilirlik konusunda farkındalığın artışından internetin ticarileşmesinin yol açtığı toplumsal olaylara kadar 89’dan bu yana yaşanan küresel değişikliklerin tasarım alanına yansımalarını gösteren sergi; Morrison, Philippe Starck, Hella Jongerius, Muji ve IKEA gibi önde gelen tasarımcı ve markaların yanında gelecek vadeden çağdaş isimleri de biraraya getiriyor. Sergi, müzenin koleksiyonundan bu tarih aralığında
üretilmiş ancak günümüzde ve gelecekte tasarımın rolü ve tüketim alışkanlıklarımıza ilişkin sorulara da kapı aralayan objelere odaklanıyor.
1980’ler boyunca Batı’da tasarım postmodern bir coşkuyla şekillenirken 1990’lar indirgeme ve basitleştirme yönelimiyle karakterize oldu. Calvin Klein gibi önde gelen moda tasarımcıları bu yaklaşımı kitlesel bir moda estetiğine dönüştürürken araba markası “smart” da kurulduğu 94 yılında otomotiv endüstrisinde büyük ilgi uyandırdı. 1988’de tasarımcı Jasper Morrison, “yeni işlevselliğin” sembolü olan sandalye tasarımı “Plywood Chair” ile tüm mobilya endüstrisini etkisi altına aldı. Dönemin malzeme tasarruflu, basit ve minimalist tasarım yaklaşımı Maarten Van Severen’ın 1992 tarihli “CN° II” sandalyesinde veya 1990’larda yükselişe geçen İsveçli mobilya markası IKEA’nın uygun bütçeli ürünlerinde görülebilir. Ayrıca Tejo Remy’nin ucuz mobilyaların mevcut parçalarını değerlendirerek tasarladığı “You Can’t Lay Down Your Memory” adlı şifonyer ve Hella Jongerius’un “B-Set” sofra takımı gibi özgün tasarımlar da bu onyılda ortaya çıktı. 1989’da ilk ticari internet servis sağlayıcıları kuruldu ve 1993’te ilk çevrimiçi web tarayıcısı kullanılmaya başlandı. İnternetin yaygınlaşması bir yandan marka iletişimi ve lüks tüketimde de patlamaya yol açtı. Philippe Starck’ın “Juicy Salif” limon sıkacağı veya Michael Young’ın Magis için tasarladığı köpek kulübesi gibi albenili tasarımlar popülerleşti. Bilgisayar destekli tasarım ve üretimin gelişmesi, gündelik nesneleri de şekillendirdi. 2000’lerden günümüze üçboyutlu baskı gibi dijital imkanlar yeni prototiplerin daha hızlı üretilebilmesini sağladı. Üçboyutlu baskı teknolojisi ile üretilmiş ilk sandalye “Solid C2”nin yanısıra sergi, ilk Euro banknotu tasarımı, Apple’ın ilk iPhone modeli gibi tasarım ve sosyal gelişmeler arasındaki karşılıklı etkileşimi ortaya koyan örneklere de yer açıyor.
Sergi 23 Şubat 2020 tarihine kadar Vitra Schaudepot’ta ziyaret edilebilir. ■