Transnational Architecture and Urbanism: Rethinking How Cities Plan, Transform, and Learn

Davide Ponzini

Routledge, Londra, 2020, 320 sayfa, ISBN 978 1315225555

Kitap, Avrupa, Kuzey Amerika, Asya ve Ortadoğu’daki kentsel dönüşümle ilgili örnek analizler üzerine bağlam merkezli ve proje odaklı bir kavrayış ortaya koyabilmek için kentsel planlama, tasarım, politika ve coğrafya çalışmalarını biraraya getiriyor.

1990’lardan bu yana özellikle önemli yapılara ve mekanlara bakıldığında çokuluslu tasarımların giderek yaygınlaştığı görülür. Geleneksel planlama ve tasarım disiplinlerinin ise bu tür dönüşümler karşısında epey sınırlı bir kavrayışa sahip olduğu rahatlıkla söylenebilir. Öte yandan kamusal ve akademik tartışmalarda, dönüşümü beraberinde getiren

bu projelerin, küreselleşmenin ortaya çıkardığı sosyoekonomik, siyasal, kültürel yönelim ve koşullardan kaynaklandığı savı öne çıkar.

Yerleşik kent kuramlarının, geçmiş deneyimlerle ilişkili fakat bağlamı esas alan projeler ve politikalar üzerinde ancak kısıtlı bir etkisi olduğunu ileri süren Ponzini kitabında, kentsel çevrenin gösteri alanı haline getirilmesi, tasarım pratiğinin bağlamsızlaştırılması, plan ve projelerin küresel dolaşımı gibi güncel sorunsalları eleştirel bir bakışla ele alırken; mimar, plancı ve karar alıcılara pratik birikim üzerinden çıkarımlarda bulunmakta, uluslaraşırı sorunlarla başaçıkabilmekte ve daha nitelikli planlama modelleri ortaya koymakta geleceğin yeni kavramsallaştırmalarının ve pratik anlayışının yol göstereceğini öne sürüyor.

Kitap şu bölümleri içeriyor:

1. Bölüm: “Çağdaş kentlerin uluslaraşırı dönüşümü”,

2. Bölüm: “Disiplinler arasında (kentsel) sorunlar aramak”,

3. Bölüm: “Çağdaş kentlerde kullanılabilir bilgiye erişmek için kavramsal çerçeve”, 4. Bölüm: “Eleştirel yaklaşım ve pragmatik tutum”, 5. Bölüm: “Çağdaş mimarinin ve kentsel çevrenin gösteri alanı haline getirilişi”, 6. Bölüm: “Kentsel simge ve küresel uzmanların mobilitesi”, 7. Bölüm:

“Mimari ve kentsel tasarımın bağlamından koparılması”,

8. Bölüm: “Plan dolaşımı ve karmaşık transferler”, 9. Bölüm: “Megastrüktürlerin ve yapıların transferi”, 10. Bölüm: “Merkezi mekanların ve kentsel peyzajın homojenleştirilmesi”,

11. Bölüm: “Uluslaraşırı mimarlık ve şehircilik planlanması, bilgisi ve uğraşısı”,

12. Bölüm: “Şehir plancılar, tasarımcılar ve karar alıcılar bu sorunlarla nasıl başaçıkabilir”.