Viyana Uygulamalı Sanatlar Müzesi (MAK), mimar Adolf Loos’un müstakil ev, villa ve kır evi projelerini kapsayan pek çoğu Yahudi müşterileri ile sanat ve edebiyat dünyasından isimler için tasarladığı lüks konut üretimini odağına alıyor. “Adolf Loos: Privathäuser” başlığını taşıyan sergi ayrıca Albertina Müzesi arşivinden edinilmiş eskiz, çizim, fotoğraf ve maketlerden oluşan 100 nesnelik seçkiyle mimarın Viyana Belediyesi ve Avusturya Werbund’u için tasarladığı Wiener Siedlungswerk gibi sosyal konut projelerine de yer açıyor.
Loos’un külliyatı içinde mimarisi kadar metinleri de geçtiğimiz yüzyılın yapı kültürü üzerinde kalıcı bir etki bıraktı. Hem Art Nouveau akımının hem de Viyana Secession’unun keskin bir eleştirmeni olan Loos, başta Süsleme ve Suç (1908) olmak üzere pek çok kuramsal eseriyle modernizmin estetik söylemine de damgasını vurdu.
Konut projeleri ise Loos’un kariyerini biçimlendiren başlıca konulardan biriydi. Loos çoğu düz çatılı konutlarını, hacim ekonomisi sağlamanın bir yolu olarak “Raumplan” adını verdiği mekansal plan anlayışına uygun olarak tasarladı. Loos’un 1903-1931 yılları arasında bu prensiple kurguladığı, gerçekleşmiş ve gerçekleşmemiş projelerine ışık tutan sergide gösterilenler arasında Paris’te Dadaist şair ve yazar Tristan Tzara (1925/26),
şarkıcı ve dansçı Josephine Baker (1927-uygulanmadı), Prag’da müteahhit František Müller (1928-1930) ve Viyana’da tekstil imalatçısı Hans Moller için tasarladığı evler yer alıyor.
Sergi, 14 Mart 2021 tarihine kadar izlenebilir. ■