Doğan Kuban’ı Nasıl Bilirdiniz?
Zeynep Kuban ■ Doğan Kuban, Eylül ayında bildiğimiz bu dünyadan ayrıldı. Yakın bir akrabası, komşusu ve meslektaşı olarak, uzun bir zamanım bu üç rolü ayrı tutmaya çalışarak geçti. Özgüveni, aile ve komşuluk ortamında zaman zaman bizleri zorladıysa da onunla aynı alanda çalışmaya ve ders vermeye başladıktan sonra bu özgüvenin ne denli gerekli olduğunu anladım. Osmanlı Mimarisi1 veya İstanbul bir Kent Tarihi2 gibi çok geniş kapsamlı kitaplar başka türlü yazılamazdı muhtemelen. Elbet özgüven tek başına bir kriter değil, zira egosu şişik ama pek de üretken olmayan insanlarla dolu bu dünya. Doğan Kuban külliyatının bu kadar zengin olmasının bence en önemli nedeni çok çalışkan olmasıydı.
Amcamı örnek alıp almadığımı soran çok olmuştur. Onun kadar çalışkan ve üretken olmayı isterdim tabii. Ama istemekle olmuyor her şey. Benim çok beğendiğim yanı, geç yaşlarına kadar muhafıza ettiği heyecanıydı. Bu kadar yazı yazan bir insanın zaman cimriliği yapıp sivil toplum işlerine bulaşmayacağı düşünülebilir. Ama böyle olmadı. Yıllarca Anıtlar Kurulu için Ankara’ya gitti geldi, çok sayıda dernek, vakıf gibi sivil toplum kuruluşlarının içinde aktif olarak yer aldı. Divriği Ulu Camisi ve Şifahanesi’ni kurtarmak için yazdığı kitap ve sergisi gerçekleştiğinde yaklaşık 85 yaşındaydı. Üniversitede eğitim, konuşmacı kürsüsü ve sözkonusu sivil toplum kuruluşları hep sözünü geniş kitlelere ulaştırmaya yardımcı oldu. Cumhuriyet Bilim Teknik ve daha sonra Herkes İçin Bilim Teknik dergileri sayesinde bir anda daha çok sayıda insana düzenli olarak ulaşabildiğini gördü ve samimi bir heyecanla bir sonraki haftanın yazısını hazırladı yıllarca.
Uzun yaşamını verimli ve kendisini mutlu edecek şekilde kurgulayabildi ve onu dolu dolu yaşadı. Çok şanslıydı.
■ Zeynep Kuban, Prof.Dr. İTÜ Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü.
Notlar:
1 Doğan Kuban, Osmanlı Mimarisi, YEM Yayınları, İstanbul, 2007.
2 Doğan Kuban, İstanbul, Bir Kent Tarihi. Bizantion, Konstantinopolis, İstanbul, İstanbul, (ilk baskı: 1996), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2010.