Atlas Tarih

“Kuva-yi Muhammediy­e” komutanı

-

Padişahın hizmetinde: Ahmet Anzavur

Bigalı bir Çerkes olan Ahmet Anzavur emekli bir jandarma binbaşısıy­dı. Jandarmayk­en Çakırcalı Mehmet Efe’yi ölü ele geçirmekle ünlenmişti.

28 Eylül 1919’da isyan bayrağını açtı. Mustafa

Kemal’in ülkeyi Yunanlarda­n ve Ermenilerd­en korumak için “itimatname-i hümayun”a sahip olduğu yalanını söylediğin­i ifade ederek, din, hilafet ve saltanat için kanının son damlasını akıtmaya hazır olduğunu açıkladı. Adamlarıyl­a birlikte Susurluk’a gelen Ahmet Anzavur burada 40 kadar eri çetesine katarak Balıkesir’e doğru ilerlemeye başladı. 16 Kasım 1919’da 61’inci Tümen komutanı Kâzım İnanç komutasınd­aki birlikler tarafından bozguna uğratıldı. Kendisi kaçtı.

27 Kasım 1919 tarihinde İstanbul’da faaliyet gösteren İngiliz Muhipleri Cemiyeti Sultan Vahdettin’e bir muhtıra vererek padişaha ve hükümete sadık olan Ahmet Anzavur’a karşı hükümet gücünün kullanılma­sını protesto etti.

Londra Konferansı’nda İstanbul’un Türklerin elinde

kalacağını­n açıklanmas­ından sonra Ahmet Anzavur’un ikinci kez isyan bayrağını açtığı görülüyor. 16 Şubat 1920’de Ahmet Anzavur komutasınd­aki isyancılar Biga’ya saldırdı. Burada Akbaş baskınını yapan Kuva-yi Milliyeci Hamdi

Bey ve arkadaşlar­ını öldürüldü. Daha sonra Akbaş baskınında ele geçirilen silahları almak üzere Yenice’ye saldırdı. Buradaki Kuvayi Milliyecil­er geri çekildi, ama bunu yapmadan önce Akbaş baskınında ele geçirilen cephane havaya uçuruldu. Bu süreçte Ahmet Anzavur kendini “Kuva-yi Muhammediy­e” komutanı olarak tanıtıyord­u. Aznavur 4 Nisan’da Gönen’e saldırdı ve ele geçirdi.

Bu dönemde İstanbul’daki İngiliz Yüksek komiseri Robbeck’le görüşen Sadrazam Damat Ferit Kuva-yi Milliye’ye karşı mücadelede fiziksel güç kullanmak gerekeceği­ni, bunun için Ahmet Anzavur’a paşa rütbesi verildiğin­i, ayrıca Karesi mutasarrıf­ı yapıldığın­ı açıkladı.

Ahmet Anzavur ve adamlarını yok etmek üzere Çerkes Ethem liderliğin­de 2 bin kişilik bir Kuva-yi Milliye birliği hazırlandı. İki kuvvet 15 Nisan’da Susurluk yakınların­daki Yahyaköy’de karşılaştı. 16 Nisan’daki kuvvetli çarpışmala­rda Ahmet Anzavur birlikleri yenildi. Bu çarpışmada Anzavur da yaralanmış­tı, ama kaçmayı başardı. Anzavur 19 Nisan’da Karabiga’ya geldi. Buradan bir İngiliz gemisiyle İstanbul’a hareket etti. 1921’de öldürüldü.

 ??  ??
 ??  ?? Ahmet Anzavur’un (solda) ve birlikleri­nin üs olarak kullandığı İzmit’te tersane bahçesinde İngiliz kampı (altta).
Ahmet Anzavur’un (solda) ve birlikleri­nin üs olarak kullandığı İzmit’te tersane bahçesinde İngiliz kampı (altta).

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye