İsim isim, tabur tabur savaşanların listesi

ÇANAKKALE’DE SAVAŞAN INGILIZ ALAYLARI, RAY WESTLAKE, IŞ BANKASI YAYINLARI, EYLÜL 2019

İş Bankası’nın Çanakkale Savaşı dizisinin 22’ncisi olan Çanakkale’de Savaşan İngiliz Alayları, ömrünü İngiliz ordusunun tarihini araştırmaya adayan Ray Westlake’in, 2 binden fazla harp ceridesi ve asker anısından yararlanarak hazırladığı bir eser. 1915’te Çanakkale Boğazı’nı geçmek isteyen İngiliz ve Fransız kuvvetlerinin bünyesinde, dünyanın birçok bölge ve ülkesinden askerler vardı. Yeni Zelanda ve Avustralyalılardan Hintlilere, Afrikalı Zuavelerden (Cezayirli piyadeler) Kanadalılara 500 bini aşkın asker, İngilizlerin İstanbul’a ulaşıp I. Dünya Savaşı’nı kısa yoldan bitirme stratejisi doğrultusunda Gelibolu Yarımadası’na indirilmişti.

Bu askerlerin önemli bir kısmı 85 İngiliz alayına bağlı taburlardan oluşuyordu. Çoğunlukla il, ilçe, bölge isimleriyle (Örneğin Essex Alayı) kendilerini tanımlayan, ama varsa tarihten gelen adlarını ve kraliyet hanedanıyla olan bağlantılarını da (Örneğin Galler Prensesi Alexandra’nın Hassa Yorkshire Alayı) gururla sancaklaştıran bu alaylar, Mısır’da ve Limni Adası’nda eğitimini tamamladıkları nizami, gönüllü ve teritoryal taburlarını Gelibolu’ya sürdüler.

Westlake’in çalışması, bu seferde görev yapan İngiliz alaylarına odaklanıyor. Bu alayların her taburunun hangi gemiyle nereden geldiğini, hangi çatışmalarda yer aldığını, ne zaman ihtiyata alınıp ne zaman cepheye sürüldüğünü, ne kadar zayiat verip ne kadar takviye aldığını, hangi mensubuna hangi nişan ve madalyanın layık görüldüğünü, kısacası Gelibolu’daki bütün faaliyetlerini, gün gün ve isim isim listeliyor.