Antik dönem ve günümüz Filistin’ine bir bakış
Filistin diasporasından görsel sanatçı Basma Alsharif’in hazırladığı “Orada Her Kimse” sergisi, 11 Şubat-26 Nisan 2020 tarihleri arasında SALT Galata’da ziyaret edilebiliyor.
Sanatçı Alsharif’in SALT Galata’nın üç katına yayılan; film, video ve enstalasyonlardan oluşan sergisi, İngilizce adını “antik Filistinli ve cahil/ kültürsüz kimse” gibi anlamlara gelen Philistine sözcüğünden alıyor. Türkçede “Orada Her Kimse” adıyla, Farah Aksoy tarafından programlanan sergide, Alsharif’in kökleri ve evi temsil eden yurt kavramına dair sorgulamalara dayanan pratiği izleyiciyle buluşuyor. Bu “kalıtsal yersizlik” hali, sanatçının zaman ve mekân sınırlamalarını aşmasına; değişen jeopolitik koşullarla parçalanmış ulusal kimliğini özgün bir dille yansıtmasına olanak tanıyor. Sanatçının yazdığı, aynı adlı kısa romana dayanan A Philistine (Bir Filistinli) (2019) enstalasyonu, zamanda geriye giden hikâyeyi okumaya imkân veriyor. Gezi notlarından ve erotik yazımlardan esinlenen kitap, günümüz Lübnan’ından yola çıkarak 1935 Filistin’ine; oradan da, antik Mısır’ın İÖ 16’ncı ve 11’inci yüzyıllar arasındaki Yeni Krallık dönemine uzanıyor.
2017 yapımı Ouroboros (Kuyruğunu Yiyen Yılan) filmi, Nietzsche’nin “ebedi dönüş” fikrini irdeliyor. SALT Araştırma mekânında belirli aralıklarla gösterimi planlanan 77 dakikalık film, ardı ardına yaşanan yıkıcı olaylar karşısında insanın ancak yenilenerek ilerleyebileceğini öne sürüyor. Sanatçının dışarıdan bir göz, ya da içeriden bir şahit olarak Gazze şeridi üzerinde hak beyan ettiği Deep Sleep (Derin Uyku) (2014) ve Home Movies Gaza (Gazze Amatör Filmleri) (2013) videolarıysa birinci katta konumlanıyor. Trompe l’oeil (Göz Aldanması) (2016), Alsharif’in bir zamanlar California’daki evinin oturma odasını SALT Galata’ya taşıyor. Arabistanlı Lawrence olarak bilinen T. E. Lawrence’ın Londra’daki Imperial War Museum’da (İmparatorluk Savaş Müzesi) yer alan koleksiyonundan sanatçının izinsiz kullandığı üç fotoğraf ile 38 arşiv görselinin yeniden basımını içeren enstalasyon, kolonyal bir geçmişin hayaletleriyle çevrili bir ev mizanseni meydana getiriyor.