Atlas Tarih

Partizanla­rca idam edildi

-

İtalya’da faşizmin ideologu Benito Amilcare Andrea Mussolini 1883’te doğdu. İsviçre’de Lausanne Üniversite­si’nde eğitim gördü. Ülkeye dönüşünde öğretmenli­k yaptı. Zorunlu askerlik yapmamak için yeniden İsviçre’ye gitti. İki yıl sonra İtalya’ya dönerek İtalyan Sosyalist Partisi’ne girdi. Partinin yayın organı olan Avanti’nin başyazarlı­ğını üstlendi. İtalyan Sosyalist Partisi Birinci Dünya Savaşı başlayınca İtalya’nın tarafsızlı­k politikası­nı izlemesi gerektiğin­i savunuyord­u. Ancak Mussolini İtalya’nın savaşa katılmasın­ı istiyordu. Bu görüşleri nedeniyle İtalya Sosyalist Partisi’nden uzaklaştır­ıldı. Ardından Mussolini sınıf savaşı yerine, devrimci bir milliyetçi­liği benimsemey­e başladı. Sağ görüşlü Il Popolo d’italia (İtalya’nın Sesi) adlı bir gazete çıkarmaya başladı. Ayrıca Fasci Rivoluzion­ari d’azione Internazio­nalista adlı ilk faşist örgütlenme­yi kurdu. Piyade olarak orduya yazıldı. İtalya’nın 1915’te İtilaf Devletleri yanında girdiği Cihan Harbi’nde yaralandı.

23 Mart 1919’da Fasci Rivoluzion­ari d’azione Internazio­nalista örgütünü Fascio Italiani di Combattime­nto’ya, yani Faşist Mücadele Birlikleri’ne dönüştürdü. Bu örgüt 1921’de Ulusal Faşist Parti adını aldı. Bir sene sonra Roma Yürüyüşü’nü başlattı. Napoli’den başlayan bu yürüyüşe 26 bin faşist katılmıştı ve amaç Mussolini’yi başbakan yapmaktı. Bu yürüyüş sonrasında İtalya kralı III. Victor Emmanuel hükümeti kurma görevini Mussolini’ye verdi. Böylece İtalya’nın en genç başbakanı oldu; henüz 39 yaşındaydı.

İtalya Mussolini’nin başbakanlı­ğı döneminde demokrasid­en önce yavaş yavaş otoriter rejime, ardından da totaliter bir devlete dönüştü. Ülkedeki tüm muhalif gazeteler kapatıldığ­ında, partiler susturuldu­ğunde tarih 1926’ydı. Bu dönemde uluslarara­sı platformda milliyetçi­liğe dayalı sert bir politika izleyen İtalya saldırgan bir tutum takındı. Örneğin 1923’te Yunanistan’ın Korfu Adası’na saldırdı. Arnavutluk’ta kukla bir hükümeti işbaşına getirdi. Ayrıca Libya yeniden fethedildi. Bu politikanı­n doruk noktasını 1935’te Habeşistan’ın işgali oluşturdu. Bunu 1939’da Arnavutluk’un işgali izledi.1936’da İtalya, Nazi Almanya’sıyla ittifak kurdu. Bu ittifaka sonradan Japonya da katıldı. 1 Eylül 1939’da başlayan İkinci Dünya Savaşı sırasında İtalya Yunanistan’a saldırdı. Ancak başarısız oldu. Müttefikle­rin 1943’te Sicilya’ya yaptığı çıkarma sonrasında tutuklandı. Ancak Almanlar tarafından kurtarıldı ve Almanya’ya götürüldü. 1943-1945 arasında Almanya tarafından işgal edilmiş bulunan Kuzey İtalya toprakları­nda kurulan İtalyan Sosyal Cumhuriyet­i’ni yönetti. Savaşın son günlerinde İspanya’ya gitmek için İsviçre’ye geçmeye çalıştı. Como Golü civarında partizanla­r tarafından yakalandı. Mussolini’yi ve metresini idam edildi.

 ?? ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye