En vahşi barbar değil, mutedil bir lider!

ATTILA VE BIZANS TARIHI, PRISCUS, ALFA YAYINLARI, EYLÜL 2020

Turhan Kaçar’ın çeviri ve notlarıyla yayıma hazırladığı “Attila ve Bizans Tarihi” kitabı, Priscus’un metnini orijinal diliyle karşılaştırmalı olarak okuyucuya ulaştıran bir çalışma. Kitabın bir sayfasında eski Yunanca ve Latince aslı, karşı sayfasında ise Türkçe çevirisi yer alıyor.

Avrupa Hun tarihinin genellikle Hunları “Barbarların en vahşisi” olarak değerlendiren Ammianus Marcellinus’un anlatılarına dayandırıldığını belirten Kaçar, Attila’nın sofrasında yemek yiyen Priscus’un anlatılarının birinci el gözlemlere dayanması sebebiyle çok önemli olduğunu belirtiyor. Elçilik heyetiyle Attila’nın karargâhına giden Priscus, burada diplomatik görüşmelere katılmış hatta Hunları bizzat ikna etmeye çalışmış. Kaçar’a göre bir elçilik heyeti mensubu olarak Hunlar arasında bir süre bulunan Priscus’un gözlemlerini zaman zaman birinci tekil şahıs kullanılarak aktarması, onu ve yazdıklarını daha da istisnai kılıyor.

Kitapta elçilik heyetini yemeğe davet eden, onlara gümüş tabaklarda yemek ve içki sunan Attila, ahşap tabaktan yiyip ahşap kadehten içki içen mutedil bir lider olarak anlatılmış. Priscus, yemekte Attila’nın giydiği elbisenin basit olduğunu, hatta atının koşum takımının diğer İskitlerinki gibi altın veya değerli taşlarla süslü olmadığını vurguluyor.

Bu diplomatik gezinin asıl amacı Doğu Roma Sarayı’nın Attila’yı ortadan kaldırma girişimini örtme çabası. Yani kitabı okurken MS 400’lü yıllardaki diplomasi ritüellerini, komplo teorilerini, casusları ve çift taraflı ajanları da öğreniyor, ilk ağızdan aktarılan bu tarihten çok keyif alıyorsunuz.