Anadolu’nun 300 yıllık çalkantılı dönemi
HELLENISTIK VE ROMA DÖNEMLERINDE ANADOLU, HAZIRLAYAN OĞUZ TEKIN, YKY, AĞUSTOS 2021
Yapı Kredi Yayınları’nın Anadolu Uygarlıkları Serisi’nin sekizinci kitabı olan “Hellenistik ve Roma Dönemlerinde Anadolu Krallar, İmparatorlar, Kent Devletleri” kitabı aslında YKY ile Tüpraş’ın 2019 yılında Türkçe ve İngilizce basılan (tükenmiş) kitabının yeni basımı. Kitap, Büyük İskender’in Perslere karşı yürüttüğü Doğu Seferi ile (MÖ 334) başlıyor ve son Hellenistik Krallık olan Ptolemaiosların Actium Savaşı sonrası tarih sahnesinden silindikleri MÖ 30 yılı arasını ele alıyor. Çalışmada, “Hellenistik Dönem” olarak adlandırılan yaklaşık 300 yıllık bu zaman diliminde, Anadolu coğrafyasında yaşanan siyasal ve kültürel olaylar, etkileri ve sonuçları incelenmiş. Her biri konunun uzmanı akademisyenler tarafından kaleme alınan 27 makalenin yer aldığı kitap, kronolojik bir kurguyla hazırlanmış. Her ne kadar Hellenistik kralların tümü Romalılar karşısında yenilgiye uğrasa da o dönemde Hellen dili ve kültürünün tüm Anadolu’ya egemen olduğu vurgulanan kitapta, Romalıların siyasal hâkimiyetin yanı sıra kültürel alanda da hâkimiyet kurmak konusunda başarılı olamadıkları vurgulanıyor. Kendi dil ve kültürlerini Ege ve Anadolu’daki kent devletleri üzerinde baskın hale getirememeleri, yazışmaların bile çift dille yani kendi resmi dilleri olan Latincenin yanı sıra Hellence (Grekçe) olarak da yürütülmesine neden olmuş. Nihayet MS 7. yüzyıla gelindiğinde ise Hellencenin Latincenin yerini almasına engel olamamışlar ki bunda kuşkusuz Romalıların hoşgörülü egemenlik ideolojilerinin de etkisi var.