BALKANLAR’DA HANDKE’YE NOBEL ISYANI BÜYÜDÜ!
Sırp savaş suçlularını savunan Peter Handke’ye Nobel ödülü verilmesine tepkiler çığ gibi büyüyor. Başta Türkiye olmak üzere, Kuzey Makedonya, Kosova, Hırvatistan, Arnavutluk ve Bosna Hersek’te açıklamalar arka arkaya geldi
Edebiyat Ödülü’nün Srebrenitsa soykırımını inkar eden ve Sırp savaş suçlularını savunan Avusturyalı yazar Peter Handke’ye verilmesine sert tepki gösteren Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “On binlerce Müslüman’ın kanını döken bir caniyi savunan, destekleyen, hatta öven bir şahsın böyle bir ödüle layık görülmesi utanç vericidir, rezalettir.” ifadesini kullandı. Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı Zeljko Komsic, Handke’ye Nobel Ödülü verilmesine ilişkin, “Soykırım ödüllendirildi.” dedi. Komsic, “Ödülü verenler, büyük utanç duymalı. Soykırımı inkar eden birinden nefret söylemleri beklenebilir ancak ödülü veren taraftan gelen nefret son derece yıkıcı.” değerlendirmesinde bulundu. Saraybosna ve Priştine’den yapılan açıklamalarda katliam övücüsü yazar ‘İstenmeyen kişi ilan edilirken’ ödülün verildiği İsveç’in Başkenti Stockholm’de de bir protesto gösterisi düzenlendi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Nobel ödülünün Avusturyalı yazar, Peter Handke’ye verilmesinin Nobel’in yeniden değerlendirilmesi gerektiği sonucunu doğurduğunu söyledi. www.timebalkan.com’a göre; Erdoğan, “Çünkü bunların hakkı, hakikati, adaleti, insani değerleri savunmak gibi bir dertleri asla yoktur. Böyle bir hassasiyetlerinin olmadığını Nobel Edebiyat Ödülü’nü Bosna soykırımını inkar eden bir faşiste vererek tekrar göstermişlerdir. On binlerce Müslüman’ın kanını döken bir caniyi savunan, destekleyen, hatta öven bir şahsın böyle bir ödüle layık görülmesi utanç vericidir, rezalettir. Bu şahsın, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin kabul edildiği 10 Aralık İnsan Hakları Günü’nde ödüllendirilmesi ise ayrı bir garabettir.” Erdoğan, İslamofobi’nin Batı ülkelerinde veba gibi yayıldığı bir dönemde, soykırım heveslilerini ödüllendirmenin yeni cinayetleri, ırkçı saldırıları, soykırımları onaylamak anlamına geleceğini belirterek “Kirli ve kanlı siciline rağmen bu şahsı ödüllendirenler, 25 yıl önce Bosna’da işlenen soykırıma da ortak olmuşlardır. Zira bizim değerlerimizde zulme rıza zulümdür.” diye konuştu.
KOMSİC’TEN SERT AÇIKLAMALAR
Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı Zeljko Komsic, Handke’ye Nobel Ödülü verilmesine ilişkin, “Soykırım ödüllendirildi.” dedi. Komsic, “Ödülü verenler, büyük utanç duymalı. Soykırımı inkar eden birinden nefret söylemleri beklenebilir ancak ödülü veren taraftan gelen nefret son derece yıkıcı.” değerlendirmesinde bulundu. Nobel ödüllerinin sahiplerini belirleyen İsveç Kraliyet Akademisi Nobel Komitesinin üyesi Gun-Britt Sundström, 2019 Edebiyat Ödülü’nün, Srebrenitsa’da yaşanan soykırımı inkar eden ve Sırp savaş suçlularını savunan Avusturyalı yazar Peter Handke’ye verilmesine tepki olarak üyelikten istifa etti. Bosna Hersek’te yaşanan soykırımı inkar eden ve her fırsatta eski Sırp lider Slobodan Milosevic’e duyduğu hayranlığı dile getiren Handke’ye Nobel Edebiyat Ödülü verilmesi, İsveç’in başkenti Stockholm’de protesto edildi.
Bosna Hersek soykırımı kurbanlarının yakınlarınca Norrmalmstorg Meydanı’nda düzenlenen eyleme, dünyanın birçok ülkesinden gelen gazeteci, akademisyen ve aktivistler de destek verdi. Göstericiler, “Peter Handke’yi ödüllendirmek, Slobodan Milosevic’i ödüllendirmektir” ve “Soykırımı inkar etmek soykırımın son safhasıdır” yazılı dövizler taşıdı. Bosna’daki savaşta görev yapmış çok sayıda gazeteci ve foto muhabiri, “Bosna
Savaş Muhabirleri” (#BosniaWarJournalists) etiketiyle Twitter’dan paylaştıkları mesajlarla Handke’ye ödül verilmesini protesto etti. CNN editörlerinden Christiane Amanpour, Srebrenitsa’daki soykırımda öldürülenlerin defnedildiği Potoçari Anıt Mezarlığı’nda çekilmiş bir fotoğrafını paylaşarak “Oradaydım. Hepimiz kimin suçlu olduğunu biliyoruz.” ifadelerini kullandı. İsveçli gazeteci Christina Doctare, 1988’de Birleşmiş Milletler Barış Gücü sağlık ekibinde görev yaptığı için aldığı Nobel madalyasını iade edeceğini duyurdu. Türkiye’nin Stockholm Büyükelçisi Hakkı Emre Yunt, Bosna Hersek’te yaşanan soykırımı inkar eden ve her fırsatta Milosevic’e duyduğu hayranlığı dile getiren Handke’den dolayı Nobel Ödül Töreni’ne katılmayacağını açıkladı. Stockholm’de dünyanın farklı ülkelerinden bir araya gelen gazeteci ve akademisyenler, Nobel Edebiyat Ödülü’nün Handke’den geri alınmasını istedi.
SIRPLAR’I DESTEKLEMİŞTİ
Lahey’deki Uluslararası Ceza Mahkemesinde soykırım ve savaş suçlarından yargılanması devam ederken cezaevinde ölen eski Sırp lider Milosevic’e hayranlığıyla tanınan Handke, Kosova’daki savaş sırasında yayımlanan bir makalesinde de “Sırpları destekliyorsanız, ayağa kalkın” ifadelerini kullanmıştı. Saraybosna’daki Müslüman Boşnakların “kendi kendilerini öldürdüklerini ve suçu Sırplara attıklarını” öne süren Handke, Sırpların Srebrenitsa’da soykırım yaptığına asla inanmadığını belirtmişti. Handke, Milosevic’i cezaevinde ziyaret etmiş ve lehine tanıklık etmek için girişimlerde bulunmuş, 2006’daki cenazesine de katılmıştı. Bosna’daki soykırımı inkar eden Avusturyalı yazar Peter Handke’nin Nobel Edebiyat Ödülü’ne layık görülmesine verilen tepkiler, Bosna Hersek gazetelerinin manşetlerine de yansıdı. Bosna Hersek’in en yüksek tirajlı gazetesi Dnevni Avaz, “Rezillik” başlığıyla yayımladığı haberde, Nobel ödülünün Handke gibi soykırım inkarcısı birine verilmesine gösterilen tepkiyi manşetine taşıdı.
Srebrenitsalı soykırım kurbanlarının tepkilerine de dikkat çekilen haberde, Nobel Komitesinin faşizmin desteklenmesine katkı sağladığı yorumları da yer aldı. Oslobodjenje gazetesi ise manşetine “Soykırımı İnkara Nobel” ifadelerini taşırken, ödülün Handke’ye bizzat İsveç Kralı 16. Carl Gustav tarafından takdim edildiği anımsatıldı. Öte yandan, Sırbistan medyası Handke’nin Nobel Edebiyat Ödülü almasını çok fazla öne plana çıkarmadı. Politika gazetesinin haberinde, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu bazı ülkelerin ödül törenini boykot etmesine rağmen Handke’nin dün gece Stockholm’de ödülünü aldığı ifade edildi. Haberde ayrıca Nobel Edebiyat Ödülü’nün Handke’ye verilmesinin kamuoyunda iyi bir yankı uyandırmadığı da belirtilerek Türkiye’nin Milli Savunma Bakanlığınca paylaşılan tepkiye de yer verildi. Hırvatistan’ın köklü gazetelerinden Jutarnji ise Handke ile ilgili haberi “Zıtlıkların sonu gelmiyor” ifadeleriyle manşetine taşıdı.
Türkiye ve Hırvatistan’ın yanı sıra bazı bölge ülkelerinin de ödül törenini boykot ettiği hatırlatılan haberde, Sırbistan ve Bosna Hersek’teki iki entiteden biri olan Sırp Cumhuriyeti’nden (RS) bazı temsilcilerin törene katıldığı ifade edildi.
Kuzey Makedonya‘daki Boşnaklar, 1995 yılında Srebrenitsa’da Birleşmiş Milletler (BM) tarafından korunan alanda gerçekleşen soykırımın inkarcısı Avusturyalı yazar Peter Handke’ye Nobel Ödülü verilmesini kınadı. Boşnak Demokratik Birliği tarafından AA’ya yapılan yazılı açıklamada, Kuzey Makedonya‘daki Boşnak siyasi partisi olarak hükümetten Makedon heyetinin İsveç’in başkenti Stockholm’de düzenlenen Nobel Ödül Töreni’ne katılmaması yönündeki çağrıları hatırlatıldı. Kuzey Makedonya hükümetinin taleplerini kabul ettiği kaydedilen açıklamada, bu nedenle teşekkürlerini sundukları aktarıldı. Çok sayıda kişi, bilim adamı ve kurumun bu ödülün Handke’ye verilmemesi gerektiğini ifade etmesine rağmen Nobel Ödül Komitesi’nin söz konusu ödülü Handke’ye vermesinin kendileri için büyük hayal kırıklığı olduğu vurgulanan açıklamada, “Bu ödülün, Srebrenitsa soykırımını reddeden ve bölgedeki en büyük suçlu Slobodan Milosevic’in izlediği politikayı günümüzde bile aktif olarak destekleyen bu adama verilmesi kesinlikle uygunsuz.” ifadesi kullanıldı. Boşnak Ulusal Konseyi de edebiyat alanındaki en yüksek ödülün Avrupa topraklarında yapılan soykırımı açık bir şekilde inkar eden ve eski Yugoslavya’daki tüm kanlı olayların fikir babası mahkumu açık bir şekilde kutlayan Handke’ye verilmesini kınadı. Başkent Üsküp’teki Boşnak Araştırma Merkezi “Lilium Bosnacium” tarafından yapılan açıklamada da Nobel Komitesi tarafından söz konusu ödülün Handke’ye verilmesinin Yugoslavya’nın dağılma sürecinde işlenen savaş suçlarının gerekçelendirilmesi anlamına geldiği vurgulandı. Bosna’daki soykırımı inkar eden Nobel ödüllü Avusturyalı yazar Peter Handke, Bosna Hersek’in başkenti Saraybosna’da “istenmeyen kişi” ilan edildi. Srebrenitsa’da 8 binden fazla Boşnak sivilin katledildiği soykırımı inkar eden ve Sırp lider Slobodan Milosevic’e hayranlığıyla tanınan Nobel ödüllü Avusturyalı yazar Peter Handke’ye tepkiler dinmiyor. Saraybosna Kanton Meclisi, Boşnak partisi Demokratik Eylem Partisinin (SDA) önerisi üzerine yapılan oylama sonucunda, Handke’yi kanton sınırları içinde “istenmeyen kişi” ilan etti. Avusturyalı yazar Handke, Srebrenitsa’daki soykırımı inkar etmiş, Müslüman Boşnakların kendi kendilerini öldürdüklerini savunmuştu.