ÇOCUK VE FUTBOL
Futbol oyununun ihtiyaçları da çocuğun büyümesi ve olgunlaşmasından etkilenmektedir. Çocuk ve gencin yaşı ilerledikçe futbol oyunun ihtiyaçları da değişmektedir. Ayrıca oynanan saha ölçüleri ve oyun süresi de çocuğun fizyolojik cevaplarını ve oyunun ihtiyaçlarını değiştirmektedir. 11-12 yaş grubundaki futbol oyuncularının futbol maçı sırasındaki kalp atımı ortalamaları 160-180 atım/dk arasında değiştiği rapor edilmektedir. Bir başka çalışmada, daha üst seviye de bir maçta 11 yaşındaki çocuk- ların futbol maçında kalp atımı frekansı ortalamasını 180 atım/dk oldu- ğu saptanmıştır. Aynı yaştaki (12 yaş) elit futbolcular (175 atım /dk) elit olmayanlardan (160 atım/dk) daha yüksek kalp atımı ile futbol oynadıkları, yani kapa- sitelerini daha fazla zorladıkları da bir araştırma da ortaya çıkarılmıştır. Ayrıca bir araştırmada 10-14 yaş arasındaki çocuklar ve gençler maksimal nabızlarının yaklaşık %85 ile futbol maçını (45dk*2 devre) oynadıkları da sunulmaktadır. Ayrıca, yaş ilerledikçe çocukların maç sırasındaki kalp atımı frekansları (atım/dk) yükselmektedir, yani maçın şiddeti de yükselmektedirÇocukların antrenmanına yön verecek diğer bir önemli konu da, maçın iki devresindeki oyun şiddetindeki azalmaların miktarıdır. Yetişkinlerde bu fark % 5 civarında iken çocuk ve gençlerde % 15-30 civarındadır. Bu durum, enerji depolarının yetersizliğinden dolayı, çocukların maçın ikinci yarısında önemli derecede yorulduklarını göstermektedir. Maçın ilerleyen süreçlerindeki maç şiddetindeki azalmalar, hem futbol maçı hem de futbol antrenmanları süresinin yetişkinlerin süresi kadar uzun olmaması gerektiği çok iyi açıklamaktadır. Maç boyunca yüksek şiddetli aktivitelerle kat edilen mesafeler, yaş ilerledikçe artmaktadır. Ayrıca maç boyunca, daha elit olan 12 yaşında- ki futbolcuların yüksek şiddetle kat ettikleri mesafeleri elit olmayanlardan daha yüksektir. Ayrıca 10-14 yaş futbol maçında hem savunma hem de hücum aksi- yonları yorgunluktan dolayı ikinci yarı azalmaktadır. Çocuk ve gençlerin futbol maçı sırasında enerji metabolizmasının bir göstergesi olarak kullanılan kan laktat konsantrasyonunun ortalama 3-4 mmol/L civarında olduğu rapor edilmektedir. Bu analiz de çocukların anaerobik metabolizmalarının sınırlılığını gös- termektedir . Ergenlik dönemindeki çocuk futbol müsabakasının % 63 ü anaerobik, % 37 si aerobik sınırlar içinde iken, yetişkinler tam tersi olarak müsaba- kanın % 37 si anaerobik, % 63 ü aerobik bölge içindedir. Ergenlik dönemindeki çocuklar büyük oranda, henüz yeni gelişmeye baş- layan veya gelişmemiş anaerobik ortam da futbol maçını yaşamaktadırlar. Yukarıdaki analizlerden anlaşılmaktadır ki; Çocuk ve gençler için maç şiddeti, yetişkinlere göre oldukça yüksektir. Bu nedenle, oyun antrenmanlarında ve maçta, oyun süresi ve saha ölçü- lerinin aşırı yorgunluğa neden olmayacak şekilde organize edilmesi gerekir. Çocuk ve genç büyüdükçe ve geliştikçe futbol performansı da artacaktır. Yaş ilerledikçe futbolcu maç sırasında daha hızlı, daha dayanıklı ve daha kuvvetli olacaktır. Bu bölümde, çocuk ve gencin fiziksel ve fizyolojik olarak büyüme ve olgunlaşma sırasındaki özellikleri ve bu özelliklerin antrenman verimlili- ğine olan etkileri incelenecektir. Çocukların fiziksel büyüme ve gelişmesi aerobik ve anaerobik kapasi- tesini, kas kuvvetini ve gücünü, süratini ve çabukluğunu etkileyecektir. Bu dönemde yapılan antrenmanın büyüme ve gelişme üzerine etkile- ri de olacaktır. Bedensel büyüme ile beraber doku kitlesindeki artışlar, vücut boyut- larında ve orantılarında ciddi değişikliklere neden olur. Fiziksel değişik- likler, zamanla çocuğun becerisini, egzersize toleransını ve sakatlanma, yaralanma riskini etkileyebilir. Ergenlik dönemi, çocuklarda önemli fiziksel ve fizyolojik değişimle- rin yaşandığı dönemdir. Çocukları bu döneme ne zaman girdiği ve bu dönemdeki değişimler iyi takip edilmelidir.