“YUNAN ALGISINDA TÜRK İMGESİ”NİN KÖKENLERİ -2

Bilindiği üzere analitik düşünce; bir sorunu ya da bir konuyu tümden gelim yöntemi ile alt parça ya da konulara ayırma ve her bilgiyi ayrıca değerlendirebilme yeteneğidir. Konuların küçük parçalara ayrılıp bilginin sorgulanmasındaki amaç, parçalardan yola çıkıp bütünü çözümlemek/geliştirmektir. Analiz yapamayan insanlar gibi, toplumlar da senteze varamazlar.

Bir başka deyişle, analitik düşünce, sorgulama ve yorumlamanın ötesinde var olan kasıtlı ve gerçek dışı bilgilerin de değiştirilmesini olası kılar. Çünkü sadece sorgulama ve yorumlama ile yetinmek dayatılan kasıtlı ve gerçek dışı bilgilerin kabullenmesi anlamına gelebilir. Bu yaklaşım içinde kaleme alınan “Yunan Algısında Türk İmgesi (Kökenleri ve Dostluk İçin Kültürel Çıkış Yolları)” kitabında iki ülke arasındaki sorunların kökeni, konularında uzman akademisyenler tarafından irdelenmiştir. Böylelikle, öncelikle Yunan Algısındaki Türk İmgesinin oluşturan konuların tanısı konulmaya çalışılmıştır. Ancak,tanı ile yetinilmemiş, dostluk için kültürel çıkış yolları üzerine kimi önermelere de yer verilmiştir.

Kitabımız birbiriyle bağlantılı dört bölümden oluşacaktır.Birinci bölümde “Batı Felsefesinde Türk İmgesi” irdelenmiştir.İkinci bölümde; “Yunan Algısında Türk İmgesinin Kökenleri” çözümlenmesi yapılmıştır.Bu kapsamda sırasıyla; Oryantalizm ,Filhellenizm ve Türkokratia, Uygarlık Beşiğinin Antik Yunan’a Bağlanması Tezinin Geçersizliği ve Travması, Yunan ve Diğer Balkan Halklarında Osmanlı İmparatorluğu Egemenliği ve Devşirme Sistemi Travması, Osmanlı Egemenliğine Karşı Gerçekleştirilen Bağımsızlık Savaşı, Türk Egemenliğinden Sancılı Bir Kopuş: Yunanistan’ın Bağımsızlığını Kazanma Süreci, Yunan İsyanı/Bağımsızlık Sürecinde Anadolu’da Rumlar, Yunan Ortodoks Kilisesi ve Türk Karşıtlığı, Megali-İdea Hayali, Anadolu Bozgunu ya da Küçük Asya Felaketi, Pontus Soykırım İddiası” Üzerine Yunan Tezleri ve Gerçek, Kıbrıs Barış Harekatı’nın Politik-Sosyo Edebi Yansımaları, Yunan Tarih Ders Kitaplarında Türk Kimliği Algısı, Yunan Haber Portallarında Türkiye Algısı, Yunanistan’da Osmanlı Kamusal Yapılarının Kimliğini Gizleme Travması ve Politikası ”konularına yer verilmiştir. Üçüncü bölümde”Rodos ve İstanköy Türklerinin Güncel Sorunları” ve dördüncü bölümde “Türk-Yunan İlişkilerinde Dostluk İçin Kültürel Çıkış Yolları”üzerine önermelere yer verilmiştir. Kitabın bölümlerini kaleme alan “Alaaddin F. Paksoy, Cihan Özgün, Çağla D.Tağmat, Emin Onuş, Ferhat Berber, Ioanna M. Kostopoulou, Mehmet Şeker, Mustafa Kaymakçı, Mustafa Kıran, Münir Yıldırım, Neval Konuk Halaçoğlu, Nilüfer Erdem, Nuri Köstüklü, Olcay Papuccuoğlu Yapucu, Onur Bilge Kula ve Özge Çaylak”a en içten teşekkürlerimizi sunuyorum. Genel bir yaklaşımla Batı algısındaki olduğu üzere Yunan algısında da olumsuz ve sorunlu Türk imgesinin kalıcılaştırılarak kuşaktan kuşağa aktarılmasını ve siyasi, sosyal ve din temelli kalıp yargılarının süreğen bir duruma gelmesini hiç kuşkusuz doğru bir yaklaşım olarak görmüyoruz. Bunun yerine barışçıl bir söylem ve ilişkilerin ortaya çıkarılmasını gerekmektedir.

Diğer yandan, Türkiye ve Yunanistan arasındaki ilişkileri, yalnızca algılama ve imgelere bağlamak ta gerçekçi bir yaklaşım değildir. Çünkü iki devlet arasında gerçek sorunlar vardır. Özetlersek , yukarıda da değindiğimiz üzere Yunanların adlandırmasıyla Küçük Asya Felaketi ya da Anadolu Bozgunu ve Kıbrıs Barış Harekâtı gibi yenilgilerinin yarattığı aşağılık kompleksi, kilise ve “Megali İdea”nın hayal dünyasının öğretileri ile harmanlanarak bir Türk İmgesi oluşmuş. Bu durum Ege Denizi’nde barış içinde bir arada yaşamayı reddeden ve jeopolitik alanda Ege ve Akdeniz’de Türkiye’nin haklarını gasp etmeyi kendine hak gören ve de Batının-son yıllarda Fransa ve günümüzde Amerika Birleşik Devletleri gibi- koç baş gibi kullanılmasına biat eden bir Yunanistan Devleti ortaya çıkmış bulunmakta.

Bu sorunlar bugünkü çıkarlarımızı etkilemekte kalmayacak, gelecek kuşakları da ilgilendirecek bir durumdadır.

Bununla birlikte yinelenirse Türkiye ve Yunanistan arasındaki ilişkilerin sağlam temeller üzerinde inşa edilmesi, var olan sorunların tartışılması, karşıtlıkların, çözümsüzlüklerin ve Türk imgesine karşı oluşmuş önyargı ve kalıp yargıların üstüne gidilerek çözüm üretilmesi bir zorunluluktur.

Bu kitabı kaleme alırken kitabımızın diğer editörleri olan Doç. Dr. Cihan Özgün ve Doç. Dr. Nilüfer Erdem ve yazarlarımızla temel amacımızın Türk-Yunan İlişkilerinde dostluğun kalıcılığına katkıda bulunmak ve dostluğun sürekli ve kalıcı olma durumunun, ağırlıklı olarak Yunan halkına ve devletinin yaklaşımlarına bağlı olduğunu belirtmek isteriz. Ayakları sağlam yere basmayan dostluk söylemleri kimseyi yanıltmamalı. Bir temel gerçeğin Yunanistan tarafından kabul edilmesiyle barış kalıcı olabilir. Yunanistan’da Türklere bakış açısından iki grup entelektüel olduğu gözlemlenmekte. Bu entelektüel gruplardan birinin Türklere olumlu, diğerinin olumsuz baktığı, ancak ikinci grubun daha kalabalık ve güçlü olduğu söylenebilir. Bu durum Yunanistan’daki Osmanlı mimari eserlerinin korunmasında da geçerlidir.

Son olarak “Balkan Günlüğü” aracılığıyla Türklere olumlu bakan entelektüel gruba bir iletimiz de var. Kaleme aldığımız bu kitabın İngilizce versiyonunu edinmek isterlerse memnuniyet ile göndermek isteriz.