DEMİR LEYDİ HİKAYESİ TEKERRÜR ETTİ: LİZ TRUSS KAZANDI

İngiltere, Boris Johnson sonrası yeni başbakan seçimleri ile 3. Kadın başbakanını seçti. Elizabeth Mary Truss, 2021’den beri Dışişleri Bakanı ve 2019’dan bu yana Kadın ve Eşitlik Bakanı olarak görev yapmasıyla tanınan İngiliz Muhafazakâr siyasetçi olarak seçilmesi beklenen adaydı. Ülkede 7 Temmuz’da parti liderliğinden istifa eden Boris Johnson’ın yerini almak için mücadele veren Dışişleri Bakanı Liz Truss ile eski Maliye Bakanı Rishi Sunak arasındaki seçim yarışını Truss kazanmıştır. Muhafazakar Parti Başkanı ve Başbakan seçilen Truss %57 oy ile kazanınca hem iç politikada hem de dış politikada ulusal ve uluslararası basın ve medyada olabilecek senaryolar çoktan yazılmaya başlanmıştır. Parlak kırmızı, elektrik mavisi veya hardal sarısı giyen ve fotoğraflarında İngiliz bayrağının görülmesine özellikle dikkat eden Truss’ın Demir Leydi’ye benzeyen tavırları İngilizleri yeniden heyecanlandıran etken olmuştur. Truss isminin kesinleşmesinin ardından birçok soru işareti belirmiş, uluslararası kamuoyunda özellikle Liz Truss’un yeni dış politika davranışları merak konusu olmuştur. Bir Demir Leydi hikayesi daha mı başlıyor? Veya Rusya ile nasıl bir politika izleyecek? Soruları ile uluslararası gündem çalkalanırken, Afro – Avrasya bölgesinin etkin aktörü Türkiye için ise; Boris Johnson ile yükselişe geçen İngiltere- Türkiye ilişkilerini nasıl bir gelecek bekliyor? Sorusu söz konusu durumdadır.

İngiliz basınından Guardian gazetesinin manşetinde “Truss kazandı fakat bekleyen krizi önleyebilecek mi?” sorusu yer almaktadır. Hayat pahalılığının arttığı bir dönemde altıncı yıldaki dördüncü başbakanın göreve geldiğini hatırlatan gazete, Truss’ın kendine sadık bir kabine kurmayı hedeflediğini aktardı. Öte yandan Avam Kamarası’nda Muhafazakar Partili vekillerin bölünmüş bir halde olduğunu aktaran Guardian, Truss’ın vergi kesintisiyle ekonomiyi büyütme vaadini de hatırlattı. İngiltere’de Brexit sonrası işler tam anlamıyla rayına oturmuş değil. Bilhassa, Pandemi ile birlikte İngiltere’nin Brexit yalnızlığı daha da artmıştır. Ayrıca İngiliz basınından Telegraph da bir sonraki seçimin 2024’te yapılmasının beklendiğini aktardı. Telegraph’a göre Truss’ın bir diğer planı da Ulusal Sağlık Hizmetleri’ndeki kuyrukları azaltmak olacaktır. 2020 öncesinde de yüksek olan bekleme süreleri, Covid-19 pandemisiyle birlikte iyice artmıştır. Enerji sorunu, Alt yapı ve hizmet sektörlerinde bir takım sorunların artan enflasyon rakamları ile birleşmesi İngiltere’de işlerin bir süre problemli devam edeceğini göstermektedir. Başbakan Truss, fotoğraflarda Demir Leydi Thatcher gibi güçlü ve insancıl bir kadın profili çizmektedir. Avrupa zor bir kışa hazırlanırken yeni başbakan için “Ateşten gömlek giydi” ifadesi kullanılmaktadır. Truss’ın vergi düşürme vaadi, Rusya’nın enerji yaptırımı sonrası İngiltere’nin Rusya ve Çin politikasını güncelleme fikri gündemde yer almaktadır. Diğer yandan İngiltere’nin düzensiz göçmenleri Ruanda’ya gönderme politikası da devam etmektedir. Truss, söz konusu politikaya Türkiye’nin de dahil edileceği yönünde skandal bir açıklama yapmıştı. Türk Dışişleri ise mevzuya sert bir tepki göstermiş ve Truss geri adım atmıştır. Her iki aktör açısından da gergin ve zor bir dönemde ilişkilerin sorunlu olması kabul edilemez bir durumdur. Bilhassa, Rusya – Ukrayna Savaşı’nın başlangıcında, “İngiltere’nin Türkiye ile uzun süredir devam eden ittifakı her zamankinden daha önemli ve kıymetlidir. İngiltere gibi köklü bir diplomasi geçmişine sahip bir aktör, kuşkusuz ki böylesi bir süreçte Türkiye ile ilişkilerinin zedelenmesini istemeyecektir. Yakın süreçte Türkiye – İngiltere ilişkilerinde yeni bir dönem mi başlayacak veya Johnson’un kurduğu güçlü ilişki ağı devam mı edecek ortaya çıkacaktır.