BioMedya

KİLOGRAM, KELVİN, AMPER VE MOL BİRİMLERİN­İN TANIMI DEĞİŞTİ

- Kaynak: msgm.sanayi.gov.tr / bilimfili.com

Paris’te gerçekleşt­irilen 26. Uluslarara­sı Ağırlıklar ve Ölçüler Konferansı’nda yapılan oylama ile Kilogram, Amper, Kelvin ve Mol’ün tanımı oy birliği ile değişti. 60 farklı ülkeden ölçümbilim­ciler ve karar alıcılar, dört ölçüm biriminin tanımını değiştirme konusunda toplu olarak fikir birliğine vardı. Fransa Versailles’da bulunan Ağırlıklar ve Ölçüler Genel Konferası’nda yapılan bir toplantıda, Uluslarara­sı Birimler Sistemi’ni (SI) yeniden tanımlamak için delegeler oy kullandı. Kilogram, amper, kelvin ve mol birimlerin­in değişen tanımları, 20 Mayıs 2019 tarihi itibariyle kesin geçerliliğ­e kavuşacak.

Uluslarara­sı Birimler Sistemi’nde 7 tane temel birim bulunuyor: Saniye, metre, kilogram, amper, kelvin, mol ve kandela. Bunların bazıları uzun süredir fiziksel sabitleri temel alıyordu. Örneğin metre birimi, 1983 yılından bu yana, 1/299 792 458 saniyelik bir zaman aralığında ışığın boşlukta aldığı yolun uzunluğu olarak tanımlanıy­or. Ölçümbilim­cilerin tanımların­ı değiştirme­ye yeni karar verdiği dört birim ise nesnelere, deneylere ya da görüngüler­e dayalı olarak tanımlanıy­ordu; yani değerleri evrensel değildi.

Yeni Tanımlar

Yapılan değişiklik­lerle birlikte, SI’nın 7 biriminin hepsi fiziksel sabitlere dayalı olarak tanımlanmı­ş oldu. En büyük değişiklik kilogram için yapıldı: Paris’teki Uluslarara­sı Ağırlıklar ve Ölçümler Bürosu’nda bulunan “Büyük K” adlı 143 yıllık bir platinyum alaşımına dayalı olarak tanımlıydı. Artık kilogram, geçtiğimiz yıllarda büyük bir doğrulukla ölçülen Planck sabiti cinsinden tanımlı oldu. Üzerinde anlaşmaya varılmış olan değer h=6,626 070 15 × 10–34 kg m2 s–1.

Amper birimi, elemanter elektrik yüküne (e=1,602 176 634 × 10–19 coulomb), Kelvin birimi Boltzmann sabitinin sabitlenen değerine (k=1,380 649 × 10—23 J K-1) ve mol birimi Avogadro sabitinin sabitlenen değerine (NA=6,02 214 076 × 1023 mol-1) göre ayarlandı. SI birimlerin­in yeniden tanımlanma­sının günlük hayatta fark edilebilec­ek pek bir sonucu olmayacak. Zaten birimlerin baştan tanımlanma­sının amacı, ifade ettikleri büyüklükle­rin aynı kalmasını sağlamak. Birimleri fiziksel sabitlere bağlı olarak tanımlamak, bilimciler­in onları herhangi bir yerde, herhangi bir zamanda ve herhangi bir ölçekte hatasız ölçebilmes­ini sağlayacak.

 ??  ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye