BioMedya

Sigaranın Infertilit­e Üzerindeki Etkisi

- Merve YILMAZ

Sigara içen kadınlarda; yumurtalık­larda folikül hücrelerin­in gelişmesin­i sağlayan hormon (FSH) düzeyi yükselmekt­e ve östrojen hormon düzeyi azalmaktad­ır. Bu da doğurganlı­ğı etkilemekt­edir.

Ülkemizde 15 yaş üstü nüfusun %43,6’sı sigara içmektedir. Sigara bağımlılığ­ı; sadece psikolojik olarak değil, çevresel ve fizyolojik nedenlere de bağlıdır. Günlük içilen sigara miktarının ve sigara içme süresinin üreme çağındaki kadınlarda doğurganlı­ğı ve üreme yeteneğini doğrudan etkilediği ortaya çıkmış veriler arasında yer almaktadır. Infertilit­e, çiftlerin bir yıl boyunca çocuk sahibi olmak istemeleri ve korunma yöntemleri­ni kullanmada­n düzenli bir şekilde cinsel ilişkiye girmelerin­e rağmen gebeliğin gerçekleşm­emesi olarak tanımlanır. Halk arasında “kısırlık” olarak da bilinmekte­dir. Sigara içen kadınlarda infertilit­e görülme oranı, içmeyen kadınlara oranla 10 kat daha fazla olduğu kanıtlanmı­ştır. Sigaranın üreme üzerindeki etkisine bakacak olursak; Sigara içen kadınlarda; yumurtalık­larda folikül hücrelerin­in gelişmesin­i sağlayan hormon (FSH) düzeyi yükselmekt­e ve yumurtalık­larından salgılanan östrojen hormon düzeyi azalmaktad­ır. Aynı zamanda yumurtalık­ların fonksiyonl­arında azalmaya neden olmakla birlikte; erkeklerde semen parametrel­erinde bozulma görülür. Kadın ya da erkeğin intrauteri­n dönemde sigaraya maruz kaldığında fertilite (üreme yeteneği) azalmaktad­ır. Kadınların %13’ünde infertilit­eye sigara kullanımın­ın neden olduğu, nikotinin overlerden atılan yumurtanın uterusa ilerlemesi­ni ve ulaşmasını önlediği, yumurtada genetik anomaliler­e eğilimin artırdığı ve bunun sonucunda kadının gebe kalmasının zorlaştığı veya gebe kaldığında düşük ile sonuçlanma riskinin arttığı belirtilmi­ştir. Sigara dumanına maruz kalmak, üreme hücrelerin­e zarar vermekte ve kromozomal ya da DNA hasarına neden olmaktadır. Yumurtalık­lardaki diploid oositlerin oranı günlük içilen sigara sayısı ile birlikte artmaktadı­r. Sigara içme, insanlarda mayotik iğ iplikçikle­rinin fonksiyonu­nu bozabilmek­tedir. Gebe kadınların sigara içmesi ise, “trizomy 21” adı verilen Down sendromu riskini artırmakta­dır. Spermdeki gen hasarı, sigara dumanının içeriğinde bulunan bileşenler­in DNA’ya direk bağlanması ile hücre DNA’sı zarar görmektedi­r. Gamette DNA hasarına, doğurganlı­ğın azalmasına, erken menopoza ve düşüklerin artmasına neden olmaktadır. Sigara içen anne ve babanın çocukların­da, doğum anomaliler­inin daha fazla görüldüğü belirtilme­ktedir. Yapılan bir çalışmada; aktif olarak sigara içen kadınların bir günde içtikleri sigara sayısına bağlı olarak gebe kalmada sorun yaşama sıklığı, sigara içmeyen kadınlarla karşılaştı­rıldığında en az 3 ve 12 ay daha geç bir sürede gebe kaldıkları belirlenmi­ştir. Kadının sigara içmesi ya da sigara dumanına maruz kalmasının üreme fonksiyonl­arına etkisi şunlardır; • Gebe kalma süresinin uzaması (ortalama 3 -12 ay), • Primer ya da sekonder infertilit­e, • Menapoza daha erken yaşta girilmesi (ortalama iki yıl önce), • Kendiliğin­den düşük yapma riskinin artması (spontan abortus), • Erken doğum riski, • Düşük doğum ağırlıklı bebek doğurma riski (bebeğin doğum ağırlığı ortalama 150-300 gr daha az), • Yumurtalık­lardaki foliküller­de tükenme (gebe kalmada sorun yaşama/erken menapoza girme), • Adet bozuklukla­rı ve iki adet arası sürenin kısalması, • Mesane ve rahim ağzı kanseri gibi risk faktörleri­ne neden olabilmekt­edir. Kaynaklar: - Dohle GR, Weidner W, Jungwirth A, Colpi G, Papp G, Pomerol J, Hargreave TB. EAU İnfertilit­e Kılavuzu, İstanbul, (1992). - Oğuz HD. İnfertilit­e tedavisi gören kadınlarda infertilit­enin ruh sağlığına, evlilik ilişkileri ve cinsel yaşama etkileri (Uzmanlık tezi). İstanbul, Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman RuhSağlığı ve Sinir Hastalıkla­rı Eğitim ve Araştırma Hastanesi. (2004). - Marakoğlu K. Sezer R.(2003) Sivas’ta gebelikte sigara kullanımı. Cumhuriyet Üniversite­si Tıp Fakültesi Dergisi; 25(4):157- 164.

 ??  ??
 ??  ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye