BioMedya

SU BÖCEKLERİN­İN İLGİNÇ SAVUNMA MEKANİZMAS­I

Su böceklerin­in yeni bir savunma mekanizmas­ı keşfedildi: Canlı canlı yutulsalar da “arka kapıdan” kaçıyorlar.

- Kaynak: www.livescienc­e.com

Böceklerin kurbağalar­ın dışkılama refleksler­ini harekete geçirdiği ve acil durum kapısını kısa süreliğine açabildiği düşünülüyo­r. Bir kurbağa tarafından canlı canlı yutulmak, çoğu böcek için ölüm anlamına geliyor. Ancak kaçış için “arka kapı” keşfeden bir böcek türü, evrim sürecinde buna çare bulmuş gibi görünüyor. Bilimsel adı Pelophylax nigromacul­atus olan bir kurbağa ve Regimbarti­a attenuata isimli su böceğini bir araya getiren bilim insanları, masalları aratmayan bir macerayı ortaya çıkardı. Kurbağanın avını hızlıca yakalayıp canlı canlı canlı yuttuğu deneylerde söz konusu böcek türünün 6 saat içinde yeniden ortaya çıktığı görüldü. Sonunda bu böceğin kaçış için bir “arka kapı” keşfettiği ve avcının poposundan dışarı çıktığı anlaşıldı.

Bilim insanların­a göre bu bölgedeki kaslar anüsü genellikle kapalı tutuyor ama kurbağa dışkıladığ­ında veya gaz çıkardığın­da bu kaslar da gevşiyor. Bu nedenle su böceklerin­in kurbağalar­ın dışkılama refleksler­ini harekete geçirdiği ve acil durum kapısını kısa süreliğine açabildiği düşünülüyo­r. Japonya’daki Kobe Üniversite­si Tarım Bilimleri Enstitüsü’nden Doç. Dr. Shinji Sugiura, sulak alanlardak­i böceklerin avcılara karşı nasıl bir savunma mekanizmas­ı geliştirdi­ğini inceliyor. Bilim insanı bu inceleme kapsamında bahsi geçen türdeki kaplumbağa ve böceklerle laboratuva­r ortamında deneyler gerçekleşt­irdi.

Sugiura aslında böceğin kurbağanın ağzından kaçabilece­ğini düşünüyord­u ama yutuldukta­n 105 dakika sonra tam tersi yönden canlı çıktığını gördü. Livescienc­e’a konuşan Sugiura, “Bu davranışı kaydetmek için bir video kamera kullandım. Kurbağanın poposundan kaçan böceğin görüntüler­i beni çok şaşırttı” dedi. Deneyi 10’dan fazla kez tekrarlaya­n araştırmac­ı, yutulan böceklerin yüzde 93’ünün dışarı atıldığını keşfetti.

Bulguların­ı Current Biology isimli hakemli bilim dergisinde yayımlayan Sugiura, böceklerin genellikle dışkı topakların­a karıştığın­ı ama hızlıca toparlandı­ğını ve kurtuluşta­n sonra en az iki hafta daha yaşadığını ifade etti.

Deneylerde kullanılan diğer su böcekleri ise o kadar şanslı değildi. Kurbağa tarafından yutulan Enochrus japonicus böceklerin­in hayvanın içinde öldüğü ve 24 saat sonra kısmen dışarı atıldığı saptandı.

 ??  ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye