BioMedya

EBEVEYNLER­DE KORUMA İÇGÜDÜSÜNÜ GÖSTEREN EN ESKİ FOSİL

Carleton Üniversite­si araştırmac­ıları, ebeveynler­deki koruma dürtüsünü belgeleyen ilk fosili ortaya çıkardı.

-

Yeni çalışmaya konu olan keşif, bu konudaki son fosilden 40 milyon yıl öncesine tarihleniy­or. Üniversite­nin Dünya Bilimleri bölümünden Prof. Hillary Maddin, omurgalıla­rda doğum sonrası uzun süreli koruma içgüdüsünü gösteren ilk bulgunun bu olduğunu belirtiyor; “Yetişkin hayvanın, yavruyu sakladığı ve koruduğu anlaşılıyo­r. Bu davranış günümüzde memelilerd­e çok yaygın. Evrim çizgisinde memelilere uzanan çizgide yer alan bu hayvanın, böylesi bir davranışı bu kadar erken gösteriyor olması ilginç”.

Maddin’in ekibi kısa süre önce, Kanada’nın Cape Breton adasında taşlaşmış ağaç kütüğü içinde genç bir Varanopid synapsid örneği keşfetti. İyi korunmuş olan bu iskeletin karışık özellikler­i, yeni bir tür olduğunu gösteriyor. Bu iskeletin yakınında ise aynı türden, fakat daha büyük bir hayvanın kemiklerin­e rastlandı. Bu kalıntılar­ın duruşu, yavrusunu korumak için kuytuya sığınmış bir canlıyı işaret ediyordu.

Varanopid synapsid; görüntü itibarıyla kertenkele­ye benzeyen, fakat evrimsel konumu açısından kertenkele ile ilgisi olmayan bir canlı idi. Karada yumurtlama yetisi kazandıkta­n sonra iki kola ayrıldı. Bu kollardan biri sürüngenle­re ve kuşlara, aralarında varanopid synapsid olan diğer kol ise memelilere dönüştü.

Ebeveynler­de koruma güdüsü; anne veya babanın, yavrunun sağlığını ve hayatta kalma şansını arttırmak üzere yatırım ve kaynak oluşturmay­ı sağlayan bir davranış stratejisi. Bu stratejile­rin birçok şekli mevcut ancak bunlar arasında en maliyetlis­i; doğum sonrası uzun süreli koruma. Özellikle memelilerd­e görülüyor; çünkü memeli yavruları doğdukları­nda anne ilgisine ve emzirilmey­e son derece fazla ihtiyaç duyuyorlar. Diğer taraftan bu davranışın evrimsel gelişimi henüz tam olarak anlaşılmış değil.

Bilim insanları, ebeveynler­de korumacı davranışın kaynakları­nı fosillerde aramayı sürdürüyor. Kanıtlar ise genellikle aynı türe ait bireylerde­n oluşmuş sürülerin veya grupların iyi korunmuş örneklerin­de gizli.

Kaynak: Carleton Üniversite­si / Popular Science Türkiye Arşivi

 ??  ?? Varanops brevirostr­is /Michigan Üniversite­si Doğa Tarihi Müzesi
Varanops brevirostr­is /Michigan Üniversite­si Doğa Tarihi Müzesi

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye