HASTALIK TEŞHİSİNDE KULLANILACAK ALTIN BİYOSENSÖRLER

Hastalıkların teşhisinde vücuttaki ilk biyolojik işaretçileri tanıyabileni çoklu hastalık tanısı koyabilen nanoteknoloji ürünü altın ve paladyum biyosensörler üretildi.

University of Queensland'den bir araştırma ekibi, nanoteknoloji ürünü çok gözenekli altın ve paladyum biyosensörler geliştirdi. Bu biyosensörler hastalıkları erken fazlarındaki biyolojik işaretçilerinden, daha önceki yöntemlere nazaran çok daha verimli bir biçimde tespit etmeyi başarıyor. Bu da, yeni verimli biyosensörlerin hastanın olası semptomatik sonuçlara çok daha az maruz kalmasına veya ileri fazlarda ortaya çıkabilecek diğer bir takım sonuçlardan kaçınılmasına yarıyor.

Mevcut birçok tanısal metot çoğunlukla pahalı malzemelerle üretilmesi, uygulamasının pahalı olması ve çok uzun zamanda sonuç vermesi dolayısıyla komersiyal olarak çok az ulaşılabilmekte ve kolaylıkla ölçeklendirilememektedir. Şimdi ise UQ araştırmacılar daha hızlı, daha ucuz ve ultraduyarlı biyosensörler ile nokta atışı tedaviye karar vermeye yarayacak bir yöntem geliştirmiş oldu. Hastalıkların erken teşhisi aslında beraberinde birçok zorluk barındırır. Çünkü birçok hastalık kanser gibi genom temelli de olsa, biyoişaretçileri kanda veya hasta dokuda kendilerini çok geç gösterdiğinden erken teşhisi mümkün kılmaz.

Mevcut yöntem aslında hastalığa özgü mikroRNA'ların direkt tespitini sağladığı için -ki bu daha önceki yöntemlerle mümkün değildi- henüz bu mikroRNA'ların direkt sentezinde rol oynayacağı veya ikincil olarak etkileyeceği başka biyoişaretçilerin üretilip tespit edilecek kadar artmasından önce hastalıkları teşhis etmeye olanak veriyor. Özellikle kanser gibi erken fazlarında yeterli farklı biyoişaretçileri oluşturmayan birçok versiyonu olan hastalıklarda yeni yöntemin son derece çığır açıcı etkilerinin olacağı düşünülüyor.

Üretilen platform, kan idrar, tükrük ve plazma örneklerini okuyabilecek altın filmler şeklinde dizayn edildi ve üzerlerinde de milyonlarca gözenek bulunuyor. 15 yıllık çalışmasını sonuçları Nature Protocols'te yayımlandı. Seri üretiminin ve medikal alandaki yaygın kullanımının 5 sene içinde mümkün olacağını belirten araştırmacılar, küçük ve az miktarda hasta örneklerinin anlık hastalık teşhisi sağlayabileceğini öne sürüyor.

Kullanımı kolay olacak ve erken ve hızlı teşhisin önemli olduğu hastalık ve coğrafyalarda rahatlıkla kullanılabileceği öngörülen yeni nanoteknolojinin viral enfeksiyonlarda da son derece hızlı sonuç verecek bir yöntem olduğu ve olası gelecek pandemilerde işimizi kolaylaştırabileceğini söyleyebiliriz.

Kaynak:

• Genevieve Worrell, Pots of gold engineered to help with early disease detection, UQ News, 25 Ağustos 2020, https://www. uq.edu.au/news/article/2020/08/potsof-gold-engineered-help-early-diseasedetection

• Hyunsoo Lim, Kenya Kani, Joel Henzie, Tomota Nagaura, Asep Sugih Nugraha, Muhammad Iqbal, Yong Sik Ok, Md. Shahriar A. Hossain, Yoshio Bando, Kevin C. W. Wu, Hyun-Jong Kim, Alan E. Rowan, Jongbeom Na, Yusuke Yamauchi. A universal approach for the synthesis of mesoporous gold, palladium and platinum films for applications in electrocatalysis. Nature Protocols, 2020; https://www. nature.com/articles/s41596-020-0359-8 https://bilimfili.com/hastalik-teshisindekullanilacak-altin-biyosensorler

•