GÖKKUŞAĞI GECE DE ÇIKABİLİR Mİ?

Aykuşakları, sadece ışık kirliliğinin uğramadığı yerlerde ve tüm doğru atmosfer koşulları oluştuğu zaman ortaya çıkıyor. Yani gece çıkan gökkuşağına aykuşağı deniyor.

Geçtiğimiz aylarda çoğu kişi gözlerini hayatta bir defa gelen Yılbaşı Yıldızı’na (Jüpiter ve Satürn’ün birbirine yaklaşmasına) dikse de, Irvine – California Üniversitesi’nde çalışan araştırma görevlisi Sicco Rood, geceleyin nadir görülen başka bir olaya tanık olmuş.

Rood çoğu akşam arka bahçesine gidip, Samanyolu galaksisinin Anza-Borrego Çölü Eyalet Parkı boyunca belli belirsiz uzanan hattını görebiliyor. Fakat aralık ayının sonlarında yıldız ve gezegenlerin önüne geçen bulutlar, dağlara sadece Ay ışığının gelmesine izin vermiş.

Ancak akşamleyin saat 7’de ufkun batısına doğru bakan Rood, tuhaf bir prizmanın gökyüzünde kavis çizdiğini görmüş. Pentax K-50 makinesini üç ayaklı sehpaya yerleştiren Rood, görüntüyü yakalamak için iki saniye uzunluğunda bir poz çekmiş. Ortaya çıkan görüntü, bir Ay gökkuşağıymış. Görmesi zor olan bu olay, Ay’dan yansıyan Güneş ışığının havadaki su damlacıklarından geçmesiyle meydana geliyor. Bu durum, beyaz dalga boyunun bükülmesine ve birden fazla renge ayrılmasına sebep oluyor.

Bir Ay gökkuşağına şahit olmak için ışık kirliliğinin uğramadığı bir yerde olmanız ve atmosferdeki koşulların da uygun durumda olması gerekiyor. Rood’un yaşadığı bu olayda ise kendisinin arka bahçesi mükemmel bir sahne teşkil ediyor. Uluslararası Karanlık Gökyüzü Ağı‘na ait olan bu eyalet parkında, geceleyin zeminde meydana gelen ışık parıltısını dizginlemek amacıyla katı kurallar uygulanıyor. Neredeyse dolunay halindeki bir Ay ile batıdan doğuya eserek, olağandışı yoğunlukta yağmur bulutlarını çöle getiren rüzgarlar da eklendiğinde, akşam yemeğinden sonra görülen bir gökkuşağı ortaya çıkıyor.

Rood; “Anza-Borrego’da birçok ilginç şey görüyoruz, yukarı baktığım kadar aşağıya da bakıyorum. Her zaman dağlarda bir karkuşağı görmeyi hayal etmiştim ama bir aykuşağını hiç hayal etmemiştim” açıklamasıyla dikkat çekiyor.

Yazar: Purbita Saha/Popular Science. Çeviren: Ozan Zaloğlu.