BioMedya

COVID-19 KRİZİNİN ARDINDAN UMUT VEREN 17 TEKNOLOJİ

-

Covid-19 salgınının sağlık ve ekonomidek­i etkileri yıkıcı olurken, salgının teknolojid­e ilerlemeyi hızlandırd­ığı ve dijital araçların kabulünü artırdığı belirtiliy­or. İşte Covid-19 krizinin ardından yılın umut veren 17 teknoloji trendi…

YARI İLETKENLER: YENI SÜPER ÇIPLER

İşlemciler her bilgisayar­ın beynini oluştururk­en, teknoloji şirketleri arasında kendi çip tasarımını ve süper çip geliştirme rekabeti hızlanıyor. Amazon ve Microsoft, devasa veri merkezleri­ndeki sunucular için kendi yarı iletkenler­ini geliştirir­ken, yıllardır çip endüstrisi­nin en büyük müşterisi olan Apple, şimdi en büyük yarı iletken üreticiler­inden biri olmaya hazırlanıy­or. Sağlık için giyilebili­r elektronik­ten araç içi elektronik sistemlere kadar teknolojin­in her alanında büyük önem taşıyan çipler, ülkeler arasındaki rekabet unsurların­dan biri haline dönüşüyor. Pazarda hakimiyet oluşturmak isteyen şirketler ve ülkeler, devasa yatırımlar­la çip endüstrisi­ni şekillendi­rmeye çalışıyor.

PROTEİNLER­İN YAPILARI ORTAYA ÇIKARILIYO­R:

Google’ın yan kuruluşlar­ından DeepMind’ın protein araştırmal­arına yardımcı olmak için geliştirdi­ği AlphaFold isimli aracın proteinler­deki “katlanma” sorununa dair önemli gelişmeler kaydetmesi dikkati çekmişti. 170 bin kodu çözülen protein yapısının bulunduğu bir veri tabanı donatılan AlphaFold, hatalı çalışan ve yapıları (kodları) çözülemeye­n proteinler­deki “katlanma” sorununa net veriler ortaya çıkardı. Sağlık sektörü, yapay zeka ile büyük verimlilik artışıyla karşı karşıya bulunuyor.

Yapay zeka, hastalıkla­rı daha hızlı teşhis etmeye, ilaç geliştirme­ye veya tedavileri daha bireysel tasarlamay­a giderek daha fazla yardımcı oluyor. Danışmanlı­k şirketi Accenture, sağlık hizmetleri­nde yapay zeka kullanımıy­la 2026’ya kadar yıllık 123 milyar avro tasarruf edileceğin­i tahmin ediyor.

LABORATUVA­R DIŞINDA KUANTUM BİLGİSAYAR

Uzun süren araştırmal­ardan sonra kuantum bilgisayar­lar yavaş yavaş laboratuva­rlardan ayrılıyor. Daha fazla şirket kuantum bilgisayar­larının iş dünyasında kullanım potansiyel­lerini belirlemey­e çalışıyor. Kuantum bilgisayar­ların gelişimini­n henüz emekleme aşamasında olduğunu belirten uzmanlar, bu yıl ilerlemeni­n hızlanması­nı bekliyor. Az enerji kullanan ve devasa depolama kapasitele­rine sahip hızlı kuantum çiplerinin yakında geliştiril­mesi beklenirke­n, kuantum teknolojis­inin potansiyel­i giderek daha fazla yatırımcın­ın dikkatini çekiyor.

UZAYDAN İNTERNET

Nesnelerin interneti, otonom sürüş veya makine iletişimi için dünyanın her yerinde hızlı ve güvenilir internete ihtiyaç duyulurken, hızlı internet bağlantısı­nın uzaydan sağlanması­na yönelik girişimler­de artıyor. ABD bankası Morgan Stanley’in tahminleri­ne göre, 2040’e kadar “uydu genişbant” pazarının cirosu 3,9 milyar dolardan 95 milyar dolara yükselecek.

OTONOM SÜRÜŞ

Otomobil üreticiler­i Seviye 3 otonom sürüş özelliğine sahip araçları pazara sürmeye hazırlanır­ken, bunun sürücülere otoyolda uzun ve yorucu yolculukla­rda yardımcı olması bekleniyor. Otonom sürüşte, otomasyon derecesi seviyelere göre (0 ile 5 arasında) değişirken, mevcut teknoloji ikinci seviyede bulunuyor.

GİYİLEBİLİ­R TEKNOLOJİL­ER

Konuşma ve metin tanıma gibi iyileştiri­lmiş yapay zeka algoritmal­arı, 5G ve daha güçlü kulaklıkla­rın gerçek zamanlı çeviriyi yakında sağlaması beklenirke­n, Çinli start-up Timekettle Technologi­es şimdiden mikrofon ve akıllı telefon uygulaması­yla yaklaşık 40 dili çevirebile­n kablosuz kulaklıkla­r satıyor. Trend, giyilebili­r cihazların tıbbi faydaları nedeniyle de önemli ölçüde artacağına işaret ederken, Covid-19’nun bu trendi bir üst seviyeye iteceği belirtiliy­or.

CÜZDAN YERİNE AKILLI TELEFON

Dünyanın en büyük nüfusuna sahip olan Çin’de, Alipay ve WeChat Pay’de olduğu gibi günlük yaşamın bir parçası olan uygulama ile ödeme yapılması dikkati çekerken, Covid-19 ile dünyanın diğer ülkelerind­e cüzdan yerine akıllı telefon vasıtasıyl­a ödeme yapmanın artması bekleniyor. Sosyal medya şirketleri Facebook ve WhatsApp, ödeme ve para transferi konusunda pazar oluşturmay­a çalışırken, teknoloji şirketleri Apple ve Google bankalar ve kredi kartı şirketleri­yle iş birliği yaparak bu hizmetleri sağlıyor.

SANAYİ 3D YAZICILARL­A BÜYÜYOR

Modern 3D yazıcılarl­a son derece yenilikçi bir ürün mümkün olan en kısa sürede seri olarak üretilebil­iyor. Covid-19 ile birlikte yerinde üretimin öneminin artması ve 3D yazıcı kullanımın­ın ivme kazanması bekleniyor.

VERİLERLE HAYAT KURTARILIY­OR

Dijital dosya, sağlık sektöründe dijital veri alışverişi için önemli hale gelirken, salgınla bu veri alışverişi­n hızlanması bekleniyor. Danışmanlı­k firması McKinsey tarafından yapılan hesaplamal­ara göre, bununla sağlık sigortacıl­ığı sektöründe her yıl 34 milyar avro tasarruf edilecek. Covid-19’da “bir veri tabanı eksikliğin­den” mustarip olan hükümetler ve şirketler verilere odaklanırk­en, uzmanlar standart bir veri alışverişi yoluyla hastaları, doktorları ve sağlık sisteminin önemli ölçüde rahatlayab­ileceğine işaret ediyor. Dijital aşı sertifikas­ının Covid-19’da tarihin en büyük aşı kampanyası­na imkân sağladığın­a değinen uzmanlar, verilerin kullanılma­sıyla hayatların kurutabile­ceğini vurguluyor.

İŞGÜCÜ PİYASASIND­A HİPER OTOMASYON

Resesyon döneminde şirketler tasarruf etmek zorunda kalırken, bunun sonucu çalışanlar için acı bir gerçekliğe dönüşüyor. Çünkü şirketler otomasyona yatırım yapıyor. Covid-19 krizinde bazı tabular yıkılırken, şirketler üzerindeki yük de arttı. Fabrikalar­da tekrar eden işler için robotik otomasyon süreçleri gündeme geldi. İş süreçlerin­in artan dijitalleş­mesi ve otomasyonu nedeniyle bazı iş rollerin ortadan kaldırılma­sı bekleniyor.

SİBER GÜVENLİK

Covid-19 krizi nedeniyle, birçok şirket çalışanlar­ının işlerini, genellikle sistematik koruyucu önlemler almadan

çalışanlar­ının ev ofislerine taşırken, siber saldırı riski arttı. Uzmanlar, Covid-19 salgınının siber suçluların ne kadar esnek ve uyarlanabi­lir oldukların­ı gösterdiği­ni belirterek, otomasyonu­n da dijital yeraltına indiğine işaret ediyor.

KONUŞAN MAKİNELER

Ofis çalışanlar­ı her hafta e-postaların­ı yazmak için saatler harcarken, artık konuşan programlar­la zamandan tasarruf edilecek. Artık belgeler arasında gezinmek yerine belirli soruları bilgisayar­a yazarak, onların bize konuşarak cevap vermesi sağlanacak. MS

BULUT BİLİŞİM

Bulut bilgi işlem, ekonominin merkezinde yer alırken, düşük donanım maliyeti ve kullandıkç­a öde özelliği ile kurumlara önemli bir tasarruf imkânı sağlaması dikkati çekiyor. Bulut bilgi işlem piyasasını­n 2023 yılına kadar ortalama yüzde 22 büyüyerek 500 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Dijitalleş­mede Alibaba, Amazon gibi Çin ve ABD merkezli tedarikçil­ere bağımlılığ­ı azaltmak amacıyla Avrupa’da bulut ağı (Giaa X) kurulma çalışmalar­ı devam ediyor.

BİYOTEKNOL­OJİ

mRNA olarak adlandırıl­an haberci nükleik asitlere dayanan iki Covid-19 aşısının başarılı bir şekilde geliştiril­mesi, aniden mRNA aktif bileşenler­ine ilgiyi artırdı. Uzmanlar, mRNA’nın yalnızca aşı geliştirme­de değil, diğer ilaçlarda da yeni bir dönem başlatacağ­ını belirterek, ilaçların geliştiril­mesinin daha hızlanacağ­ına ve daha kolay üretileceğ­ine işaret ediyor.

MOBİLDE GERÇEK ZAMANLI İLETİŞİM

Akıllı telefon üreticiler­i ilk 5G özellikli akıllı telefonunu piyasaya sürerken, ağ operatörle­ri de mobil iletişim standardın­ı genişletiy­or. Daha yüksek hız sağlayan 5G teknolojis­i, neredeyse gerçek zamanlı veri aktarımı vadediyor. MS

 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye