Nursultan Nazarbayev’in Türk dünyasında liderlik rolü

Kazakistan, Türkiye için çok önemli bir ülke. Tarihsel ve kültürel ortaklıklarının yanı sıra Avrasya coğrafyasında her geçen gün işlevsellik kazanan bir işbirliği potansiyeli bulunuyor. Bu işbirliğinin meydana getireceği etki gücü, sadece ikili ilişkilerde değil Türk dünyasında da belirli bir dinamizm meydana getiriyor.

Geriye dönüp bakıldığında Kazakistan’ın bağımsızlığını elde ettiği o ilk yıllarda en acil adım, diplomatik temsilciliklerin açılması, farklı ülkelerle temas kurulması ve uluslararası sisteme entegre olunmasıydı. Bağımsızlık ancak bu şekilde korunabilirdi. Sonrasında yer altı kaynaklarına sahip Kazakistan, dış yatırım potansiyelini hayata geçirebilecekti. Kurucu Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev liderliğinde Kazakistan bu sıçramayı başardı. İlk 15 yılın sonunda Kazakistanlıların geliri 16 kat arttı, işsizlik oranı iki kat azaldı. Bugün artık dünyanın rekabet edebilir ilk 50 ülkesi olma hedefine ilerliyorlar.

Türk dünyasının bütünleşmesi için kilit bir rol oynadı

Bu süreçte Nazarbayev’in etkili kullandığı alanlardan biri de diplomasiydi. Türk dünyası ise diğer diplomasi açılımlarına göre Kazakistan’ın geleneksel kodlarını taşıyor ve küresel güç dengesinde en kıymetli güzergâhlardan birisi olmaya aday görünüyordu.

Bu doğrultuda Nursultan Nazarbayev’in, SSCB’nin dağılmasının ardından Türk dünyasının bütünleşmesi ve hedeflerin kurumsallık kazanmasında kilit bir rol oynadığı görülüyor. Nazarbayev’in bu konudaki karar ve uygulamaları iki temel boyutta öne çıkıyor: Birincisi tarih ve kültür boyutunda ortaklığın inşa edilmesi ve pekiştirilmesi, ikinci boyut ise coğrafyayı esas alan bölgesel bir ortaklaşmanın tesis edilmesi.

Türk dünyasında birlik çalışmalarının siyasal olarak resmî bir çatıda buluşmasında ‘Türk Dili Konuşan Ülkeler Devlet Başkanları Zirveleri’nin büyük önemi var. Nursultan Nazarbayev’in süreç içindeki belirleyici rolü, zirvele

Looking back, the most urgent step in those early years when Kazakhstan gained its independence, was opening diplomatic agents, establishing contact with different countries and integrating into the international system. Independence could only be maintained in this way. Afterwards, Kazakhstan, which has underground resources, could realize its foreign investment potential. Under the leadership of the Founding President Nursultan Nazarbayev, Kazakhstan succeeded in this leap. At the end of the first 15 years, the income of Kazakhstanis increased 16 times, and the unemployment rate decreased twice. They are now advancing to the goal of becoming the world's top 50 competitive countries.

Nazarbayev’in ülkesinde ‘manevi yenilenme’ çerçevesinde başlattığı süreç Türk dünyası için yol gösteren bir başucu kaynağı konumunda. Nazarbayev’in ‘Manevi Yenilenme’ ve ‘Büyük Bozkırın 7 Özelliği’ adlı makaleleri, ‘Kültürel

Miras’ ve ‘Bolaşak’ gibi başlattığı milli projeler sadece Kazakistan için değil, Türk dünyasının tarihini yeniden tanıma ve tanıtma konusunda yol gösterici bir nitelik taşıyor.

re olan desteği ve katkısıyla kendisini gösteriyor. Öyle ki Türk cumhuriyetlerinin bağımsızlıklarını elde etmelerinden itibaren bütünleşme hedefinin en önemli eksiklerinden biri, resmî kurum ve kuruluşların sayısal anlamda olduğu kadar yeterli imkânlara da sahip olmayışı.

Halen Türk cumhuriyetlerinin çoklu şekilde meydana getirdiği kuruluşlar şunlar: Türk Keneşi (Konseyi), Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY), Türk Dili Konuşan Ülkeler Par

The decision of Nazarbayev, who is the leader of the nation (the eternal leader of the nation), to bring a new momentum to the Turkish world, is to make the city of Turkistan, where Khoja Ahmed Yasawi's tomb is located. In the medium and long term, it will definitely have positive results for the Turkish world. This region will witness a new leap period in Kazakhstan in terms of economy and culture, and will become the center of cooperation and tourism of the Turkish world. As a result, it should be stated that Nazarbayev is a transformative leader who can build the future, not the routine. He also revealed this in the integration of the Turkish world. The decisions, practices and lamenter Asamblesi (TÜRKPA), Türk Akademisi, Türk Kültür ve Miras Vakfı. Nazarbayev liderliğinin Türk dünyasında inşa ettiği en kilit kuruluşlardan biri Türk Keneşi ya da Türk Konseyi. Aslında 1996 yılındaki Taşkent zirvesinde yine Nazarbayev’in önerisiyle bir daimi sekreterya kurulma kararı alınmıştı. Ancak o zaman bu öneri gerçekleşmedi.

Türkistan, Türk dünyasının iş birliği ve turizm merkezi hâline gelecek

Elbaşı (ulusun ebedi lideri) Nazarbayev’in Türk dünyasına yeni bir ivme kazandıracak hamlesi de Hoca Ahmet Yesevi’nin türbesinin bulunduğu Türkistan şehrini bir bölge haline getirme kararı. Orta ve uzun vadede Türk dünyası açısından mutlaka olumlu neticeleri olacak. Bu bölge ekonomik ve kültürel açıdan Kazakistan’ın yeni bir sıçrama dönemine tanıklık edeceği gibi Türk dünyasının iş birliği ve turizm merkezi hâline gelecek. Sonuç olarak ifade etmek gerekir ki Nazarbayev rutini değil geleceği inşa edebilen dönüştürücü bir lider. Bunu Türk dünyasının bütünleşmesinde de ortaya koydu. Geçen 30 yıllık süreçte aldığı kararlar, uygulamalar ve gerçekleştirdiği köklü reformlar günümüz yönetim ve siyasetçileri, hatta bu alanda öğrenim gören öğrenciler için örnek alınacak bir kaynak haline geldi.

The process initiated by Nazarbayev within the framework of "spiritual renewal" is a leading source for the Turkish world. Nazarbayev's articles, "Spiritual Renewal" and "7 Characteristics of the Great Steppe", and the national projects he initiated, such as "Cultural Heritage" and "Bolaşak", have a guiding nature not only for Kazakhstan, but also for re-introducing and promoting the history of the Turkish world.