Akkuyu ve TürkAkım stratejik ortaklığı güçlendiriyor

Rusya’da Türk yatırımcılarının tekstil-konfeksiyon, bankacılık, turizm, gıda-gıda işleme, beyaz eşya, makine ve cam sanayi alanlarında güçlü yatırımları bulunuyor. İki ülke arasındaki karşılıklı yatırımlar 10 milyar dolar civarında. RusyaTürkiye arasındaki ticari ilişkilerde strateji olarak öne çıkan yatırımların başında enerji sektörü geliyor. Akkuyu Nükleer Santrali ve TürkAkım projesi iki ülkenin en önemli işbirliği olarak gösteriliyor.

EKONOMIK ve ticari faaliyetler Türkiye Rusya arasındaki ilişkilerin itici gücü. Rusya, Türkiye’nin dış ticaretteki en önemli ortaklarından biri ve iki ülke arasındaki karşılıklı yatırımlar 10 milyar dolar civarında. Bugüne kadar Rusya’da Türk müteahhitlerin gerçekleştirdiği toplam proje sayısı 1972 adede ulaşırken kümülatif toplam proje bedeli 75,7 milyar dolar olarak ifade ediliyor.

Türkiye ile Rusya arasındaki ilişkilerin bir başka stratejik unsuru da enerji sektörü. Akkuyu Nükleer Santrali ve TürkAkım Doğalgaz Boru Hattı iki ülkenin enerji alanındaki en önemli işbirliği. TürkAkım Doğalgaz Boru Hattı 8 Ocak 2020’de açılırken Akkuyu Nükleer Santrali’nin yapımı devam ediyor.

TURIZM GÖZDE

Türkiye ve Rusya Federasyonu arasında turizm alanında mevcut işbirliği, ikili ilişkilerdeki bir başka önemli konu. 2017’de Türkiye’ye gelen Rus turist sayısı 4,7 milyonken, 2018 yılında 5,9 milyona, 2019 yılında 7 milyonun üzerine çıkarak tüm zamanların en yüksek sayısına ulaştı. Ruslar Türkiye’yi ziyaret eden yabancı turistler arasında ilk sırada yer alıyor.

RUSYA EKONOMISI YÜKSELIŞTE

IMF verilerine göre enerji sektörünün kırılganlığı (petrol fiyatlarındaki dalgalanma) ve küresel salgın (COVID-19) kaynaklı iç talep düşüşüne bağlı olarak Rusya ekonomisi 2020 yılında yüzde 3,1 daraldı. 2021 ve 2022 yıllarında ise GSYİH

büyümesinin yüzde 3,8 olacağı tahmin ediliyor. Kişi başına düşen milli gelirin 2020 yılında 10 bin 37 dolar olduğu Rusya’da, 2021 yılında 11 bin 654 dolar, 2022 yılında ise 12 bin 115 dolar olacağı tahmin ediliyor.

Rusya’nın GSYİH, cari fiyatlara göre 2020 yılında yüzde 12,8 oranında azalarak 1,47 trilyon dolar oldu. GSYİH’nın 2021 yılında 1,71 trilyon dolar, 2022 yılında ise 1,77 trilyon dolar olacağı tahmin ediliyor. Ülkede 2020 yılında yüzde 3,4 olan tüketici fiyatlarına göre yıllık ortalama enflasyonun, 2021 yılında yüzde 4,5 ve 2022 yılında ise yüzde 3,4 olacağı öngörülüyor. Cari ödemeler dengesinin GSYİH'ya oranı 2020 yılında yüzde 2,2 olarak gerçekleşirken bu oranın 2021 yılında

yüzde 3,9 ve 2022’deyse yüzde 3,3 fazla vermesi bekleniyor.

RUSYA’NIN IHRACATINDA 6’NCI SIRADA

Rusya ihracatı 2020 yılında yüzde 20 azalarak 335 milyar dolara indi ve dünyada 14’üncü sırada. Rusya’nın ihracat yaptığı başlıca ülkeler yüzde 14,6 ile Çin, yüzde 7,4’le Hollanda ve yüzde 6,9’la İngiltere. Rusya’nın ihracat yaptığı ülkeler listesinde Türkiye yüzde 4,6 pay ile 6’ncı sırada yer alıyor. Rusya’nın 2020 yılında ihraç ettiği ürünler arasında ham petrol ve petrol yağları yüzde 35’le ilk sırada.

Dünyada 22’nci sırada olan Rusya’nın ithalatı, geçen yıl yüzde 5 azalarak 232 milyar dolara indi. Rusya’nın ithalat ettiği başlıca ülkeler

arasında yüzde 23,7’le Çin, yüzde 10,1’le Almanya ve yüzde 5,7 ile Amerika Birleşik Devletleri ilk sırada. Türkiye yüzde 2 payla 9’uncu sırada. Rusya’nın 2020 yılında ithal ettiği başlıca ürünler ise telefon cihazları (yüzde 4), karayolu taşıtları için aksam ve parçalar (yüzde 3,3), tedavide kullanılmak üzere hazırlanan ilaçlardan (yüzde3,1) oluşuyor.

COĞRAFI YAKINLIK, TICARETTE ÖNEMLI BIR AVANTAJ

Türkiye-Rusya ticari ve ekonomik ilişkilerinin gelişmesinde en önemli avantajın coğrafi yakınlık olduğu ifade ediliyor. Türkiye’nin 2020 yılında Rusya’ya yaptığı ihracat bir önceki yıla göre yüzde 16,7 artarak 4,495 milyar dolar oldu. Rusya’dan yaptığı ithalat ise bir önceki yıla göre yüzde 20 azalarak 17,859 milyar dolara indi. Rusya Türkiye’nin ithalat yaptığı ülkeler içinde yüzde 8,1 pay ile 3. Sırada bulunuyor. Turunçgiller, karayolu taşıtları için aksam ve parçalar, taze meyve Türkiye’nin yaptığı ihracatta başlıca ürünler.

MÜTEAHHITLIKTE TÜRKIYE’NIN BIR NUMARALI PAZARI

Müteahhitlik hizmetleri alanında Rusya Türkiye’nin bir numaralı pazarı konumunda. Bugüne kadar Türk müteahhitlik sektörünün yurtdışında üstlendiği 400 milyar doları aşan proje portföyünün yaklaşık beşte biri Rusya merkezli projelere ait. Diğer taraftan halihazırda Rusya’da tekstil-konfeksiyon, bankacılık, turizm, gıda-gıda işleme, beyaz eşya, makine, cam sanayi ve müteahhitlik-inşaat malzemeleri alanlarında güçlü Türk yatırımları bulunuyor. Rusya’da bin 300’ün üzerinde Türk sermayeli firma faaliyette bulunurken bunların en fazla yatırım ve ticaret yaptığı bölgeler; Moskova, Kazan (Tataristan), Güney Rusya Federal Bölgesi (Rostov, Krasnodar, Soçi, Novorossisk) ile ülkenin önemli ticaret merkezlerinden olan Novosibirsk, Yekaterinburg, Samara,

St. Petersburg ve Astrahan. Ayrıca son dönemde danışmanlık-hukuk, lojistik, otomotiv ve oto yan sanayiyle mobilya alanında Türk yatırımlarında artış gözlemleniyor. Özellikle otomotiv ve oto yan sanayi, kozmetik, ilaç sanayi, tekstil-konfeksiyon, gıda, makine, enerji, işlenmiş gıda (çeşitli içecekler, entegre et üretim tesisleri) ve kimyasal ürünlerde Rusya, Türk yatırımcılar için büyük potansiyel barındırıyor.