Büyük ölçekli reformlara hız verildi

Özellikle son yıllarda Kazakistan, yatırımcıyı korumak, bürokrasiyi azaltmak, vergi şeffaflığını artırmak ve girişimciliği desteklemek için büyük ölçekli reformlar hayata geçirmeye hız verdi. Bu politikalar kısa sürede meyvesini vermeye başladı. Rakamlarla birkaç örnek verecek olursak; Son 30 yıl içerisinde Kazakistan, dünyada yaşanan tüm siyasi ve ekonomik krizlere rağmen, ekonomisini 16 kat, kişi başına düşen milli geliri ise 13 kat artırmayı başardı. Bugün Kazakistan, bölgenin GSYİH'nin yarısından fazlasını oluşturan, Orta Asya'daki en büyük ve en liberal ekonomiye sahip.

len örnekler, Kazakistan ve Türkiye arasındaki yatırım işbirliğinin hızla ve başarılı bir şekilde gelişmekte olduğunu kanıtlıyor. Önümüzdeki yıllarda bu trendin daha da büyük bir ivme kazanacağına inanıyoruz.

YABANCI YATIRIMCILAR IÇIN GÜVEN IKLIMI

Yabancı yatırımcılar için güvenli bir yatırım ortamının varlığı, yatırımın gerçekleşmesi için gerekli hayati kriterlerden birisidir. Bu konunun Türk yatırımcılar için de oldukça önemli olduğunu biliyoruz. Bu çerçevede Kazakistan’da yatırımcı güvenliği için oluşturulan güven ikliminden bahsetmek faydalı olacaktır. Kazakistan’da yatırımların korunması ve güvenliği, ülke kanunlarınca garanti edilir. Cumhurbaşkanlığı bünyesinde bulunan Yabancı Yatırımcılar Konseyi ve Başbakanlık bünyesindeki Yatırım Ombudsmanı, yabancı yatırımcıların haklarının korunması açısından da son derece önemli roller oynuyor. Yatırım Ombudsmanı yalnızca Kazakistan’daki yatırım faaliyetleri sırasında ortaya çıkan sorunların çözümüne yardımcı olmak için değil, aynı zamanda yürürlükte olan norm ve standartların etkililik ve uygunluk açısından izlenmesini sağlamak için tasarlanan yatırım ortamını iyileştirmeye yönelik tedbirlerden biridir.

Günümüzde Kazakistan, 1965 tarihli Washington Sözleşmesi ile New York Sözleşmesi dâhil olmak üzere tüm uluslararası anlaşmalara katılan ve onları uygulayan ülkeler arasındadır. Kazakistan’ın yabancı yatırımcıların haklarını koruma konusundaki en büyük ve Avrasya’da ilk ve tek olan know-how, EXPO-2017 binasında kurulan, Astana Uluslararası Finans Merkezi’dir (AIFC). Merkezin yasal statüsü anayasal kanunla belirlendi ve çalışma dili de İngilizce. Merkeze üye firmalara 50 yıla kadar vergi kolaylıkları, basitleştirilmiş döviz, vize ve çalışma rejimleri sunuluyor. Astana Uluslararası Finans Merkezi, bölgede çalışmaları İngiliz hukukuna göre yürütülen tek merkezdir. Merkezin Bağımsız Mahkemesi ve Uluslararası Tahkim Merkezi, adaleti sağlamakta ve yatırımcıların haklarını garanti etmektedir. Merkezin yüksek teknoloji borsasının oluşturulmasında Şanghay Borsası ve Amerikan NASDAQ Borsası yer almıştır.

Bu çerçevede Kazakistan, güvenli yatırım ikliminde, yurtdışına açılmayı ve dünyada küresel lider olmayı hedefleyen Türk yatırımcılarını ülkemize yatırım yapmaya davet ediyor. Türk yatırımcıları için Kazakistan, uluslararası örgütler ve global yatırımcılar tarafından teyit edilmiş, güvenli bir yatırım ortamı sağlıyor.

AVRASYA’NIN KALBINDE, AVRUPA ILE ÇIN ARASINDA YER ALIYOR

Yeni İpek Yolu’nun merkezi olan Kazakistan, Avrasya’nın kalbinde, Avrupa ile Çin arasında yer alıyor. Dolayısıyla doğudan batıya ve kuzeyden güneye doğru ana geçiş koridorları için doğal bir kavşak haline geldi. Kazakistan'da yatırım yapmak artık lojistik ve ulaşım açısından üretim ve ihracat fırsatı olarak değerlendirilmeli. Kazakistan üzerinden uluslararası 5 demir yolu (Avrupa-Çin-Avrupa, Hazar denizi, Körfez ülkeleri, Orta Asya vb.) ve 6 karayolu geçiyor. Lojistik imkânlarının gelişmesi yatırımcılar için Kazakistan’da üretilen ürünlerin komşu pazarlara ihracata yönelik çalışmalarına gerekli destekler sağlayacağından eminiz. Kazakistan yönetimi, ihracatı desteklemek için gerekli araçlara sahip. Bu öncelikle ihracatçıların maliyetlerinin geri ödenmesidir. Küçük

işletmelerin ihracat maliyetlerinin yüzde 60'ı, diğer işletmelerin de yüzde 40’a kadarı devlet tarafından karşılanıyor. Genel olarak ürünlerin nakliyesi için masrafların geri ödenmesi, yurtdışında malların reklamı, yabancı sergilere, fuarlara ve festivallere katılım, yurtdışında dağıtım için bir katalog yayınlanması, yurtdışında depo tutulması, ticari markaların yurtdışında tescili ve sertifikasyon gibi ihracat desteği veriliyor. Kazakistan ayrıca işletmelerin yetkinliğini artırma, teknolojik süreçleri iyileştirme, üretim organizasyonunun verimliliğini artırma maliyetlerini geri ödüyor.

İHRACATI DESTEKLEYEN ÇOK SAYIDA KURUM VAR

Kazakistan’da ihracatçıları destekleyen pek çok kurum bulunuyor. Örneğin, ‘Damu Fonu’ faiz oranlarını destekliyor. Ticaret Bakanlığı ihracatçılara uluslararası sergilere seyahat sağlıyor. Kazakistan Sanayi Geliştirme Merkezi ihracat maliyetlerini karşılıyor. KazakhExport ihracat kredi sigortasını sağlıyor ve Kazakistan Kalkınma Bankası büyük ihracatçılara kredi veriyor. Atameken ihracatçı firma personeli ve uzmanlara eğitim veriyor. QazTrade ise şirketlerin dış pazarlara girmesine yardımcı oluyor.

Bunlara ek olarak, Kazakistan bugün yatırımcılar için benzeri görülmemiş hükümet destekli fırsatlar sunuyor. Her şeyden önce Kazakistan, yatırımcılara altyapısı hazır, proje büyüklüğüne göre bedava arsa sunuyoruz. En az 10 yıl boyunca, kurumlar vergisi, arazi ve emlak vergisi almıyoruz. Ekipman, yedek parça ve hammadde ithalatına ilişkin gümrük vergilerinden muafiyet de sağlanıyor. Şu anda Cumhurbaşkanı talimatıyla, ‘Stratejik Yatırım Anlaşması’ adı verilen, büyük yatırımcılar için ek bir destek aracı uygulama çalışmaları devam ediyor. Bu anlaşma yatırımcılara vergi kolaylıkları, imtiyazlı finansman, devletten garantili tedarik ve ihracat desteği şeklinde kapsamlı bir hükümet destek unsurları paketi sağlayacak. Sonuç olarak, Kazakistan, ekonomik reformlarında Avrasya bölgesinde lider olarak, tüm uluslararası standartları karşılayan en uygun yatırım ortamını oluşturdu. Türk yatırımcılarına güven ve güvenlik, büyüme imkânları ve küresel liderlik olanağı da sunuyor.