Atatürk Eskişehir'de halkla buluştu

Atatürk’ün 15 Ocak 1923 sabahı 7 sularında Eskişehir’e geleceği daha önce Mutasarrıfta duyurulduğu için Eskişehir halkı sabahın erken saatlerinde istasyona gelmiş, şiddetli soğukta beklemeye başlamıştı. Ne var ki tren giderek gecikince, hatta geliş saati öğleden sonraya sarkınca istasyon tenhalaşmış, karşılamaya gelenlerin büyük kısmı dağılmıştı. Bu durum, Atatürk Eskişehir’de gereğince karşılanmadı gibi bir duyguya yol açmış, bundan da en çok Eskişehirliler üzülmüştü. 18 Ocak 1923 tarihli Hâkimiyet-i Milliye gazetesinde Ay-Nur imzasıyla bir yazı yayınlandı. Makale şöyle başlıyordu:

“Eskişehir evvelki gün tarihinin en müstesna bir gününü yaşadı. Gazi Paşa Hazretleri şehrimize teşrif ettiler. Eskişehir halkı büyük misafirlerinin geliş saatini bilemediklerinden bittabi istikbalde bulunamadılar. Halk bundan cidden müteessirdir. Dün büyük kumandanına rüesayı memurin ve eşrafı memleket (memur ve memleket ileri gelenleri) beyan-ı hoş amedide bulundular (hoş geldiniz dediler) Paşa Hazretleri kendisine vaki olan itizara karşı haber vermediğinden bahis ile halkın mazeretini kabul etmiş oldular. Evvelki gün İstanbul trenlerinin muvasalat günleri değildi. Paşa

Hazretleri tesadüfen buraya geldiler. Tesadüf Eskişehir halkı için bir nimet-i azime ( büyük nimet) oldu. Bu tesadüf pek aziz bir hatırayı da saklayacaktır. Ne gariptir ki, harekat-ı milliyenin başlangıç günlerinde Eskişehir yine böyle bir tesadüf ile Gazi Paşa’nın büyük maksadına can vermek için ayaklanmış, tarihin sahifelerine iyi notlar vermiştir. Bugünkü tesadüf de Paşa Hazretlerinin irad buyurdukları nutuklarının başlangıcına sebep oldu. Paşa Hazretleri şüphe yok ki Eskişehir’de siyasi nutuklarına başlamayacaklardı. Seyahatlerinin kıymetini pek iyi bilen ve idare eden Paşa, öğleden sonra hükümet merkezinde halk ile bila vasıta (doğrudan doğruya) dertleşti. Tam dört saat devam eden bu dertleşme ve irad buyurdukları nutuk pek iyi tesirler bıraktı. Paşa Hazretleri halk huzurunda rüasay-ı memurinden mahalli ihtiyaçları sorduktan sonra, şimdiye kadar yapılan icraat hakkında istizahta bulundular. Kendilerinden böyle yüz yüze ve halk önünde sual sorulabileceğini evvelden işitmemiş ve görmemiş olan memurlar, sorulan soruları cevaplandırdılar..”

Bu toplantıdan sonra toplantı salonunun yanındaki odada dinlenmeye geçen Mustafa Kemal Atatürk, günün en acı haberini alacaktı.