İhracatta açık hesap riski arttı
Salgının birçok sektörde yarattığı finansal darboğaz, hazır giyim ihracatında tahsilat riskini de artırdı. Avrupa’da birbiri ardına kapanan zincirlerin pazarda yarattığı endişeyle birlikte, ticari alacak sigortası yapan kuruluşlar, hazır giyim zincirlerine sağladıkları limitleri düşürdü. Bu durum, “açık hesap” çalışmak zorunda kalan Türk hazır giyim sektöründe tahsilat riskini artırdı. Risklere rağmen gelen siparişleri karşılamaya çalıştıklarını belirten ihracatçılar, Avrupalı alıcıların pandemiyi gerekçe göstererek ödeme sürelerini uzatmalarının da nakit sıkıntısını artırdığını söylüyor. İHKİB Başkanı Mustafa Gültepe, sigorta şirketlerinin limitleri neredeyse her ay aşağı yönde revize ettiklerini söyledi. Gültepe, “Limitler ya iptal ediliyor ya da çok düşük seviyelere çekiliyor. Ayrıca çok az firma akreditif açıyor. Alacaklarımızın yüzde 15-20’si akreditifli” diyor.
Avrupa’da pandemi nedeniyle batan hazır giyim zincirlerinin piyasada yarattığı endişe, alacak sigortası şirketlerine de yansıdı. Avrupalı zincirlerin limitlerini düşürmeye başlayıp, ek limit vermeyen sigortacılar, Türk hazır giyim sektöründe ‘açık hesap’ riskini artırdı. Sektör temsilcileri, “Tamamen güvene dayalı ihracat yapıyoruz. Risklerimiz var” diyor.
Pandemi nedeniyle geçen yılın sonuna doğru tek tek iflas bayrağı çeken Avrupalı perakende zincirlerinin pazarda yarattığı endişe, ticari alacak alanında faaliyet gösteren sigorta şirketlerine de yansıdı. Finansal geleceğin halen netlik kazanamamasından dolayı Avrupalı hazır giyim zincirlerine sağladıkları ticari alacak limitlerini düşüren sigorta şirketleri, Türk hazır giyim sektöründe de ‘açık hesap’ riskini artırdı. Son yıllarda ihracatı garanti altına almak için Coface, Euler Hermes gibi sigorta firmalarıyla daha yakın çalışmaya başlayan Türk hazır giyimcileri, pandemiden sonra bu alanda sıkıntıya girdi. Yurtdışından sipariş alan ancak tahsilatını garanti altına alamayan şirketler, tüm riskleri kendileri alarak ihracat yapmayı sürdürüyor.
Sürekli revize yapıyorlar
İstanbul Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (İHKİB) Başkanı Mustafa Gültepe, şu anda sigorta şirketlerinin limitleri neredeyse her ay revize ederek aşağı doğru çektiğini söyledi. Avrupalı firmaların pandemi öncesinde sahip oldukları limi
ti şu anda bu sigorta şirketlerinden alamadığını belirten Gültepe, “Örneğin işe başlıyoruz, 1 milyon dolarlık iş yapacağız, sigorta şirketi başlangıçta ‘500 bin dolara kadar ben görüyorum bunu’ diyor, 2 ay sonra bir yazı geliyor, 500 bin dolara 250 bin dolara inmiş” dedi. Normal şartlarda her yıl yapılan revizelerin bu dönemde kısa aralıklara düştüğünü belirten Gültepe, “Örneğin bir firmaya eskiden limit çıkıyordu, şimdi iptal ediyorlar ya da önce 300
bin doları verirken bunu sonra indiriyorlar. Kendi başına kalıyorsun, yapacak bir şey yok” diyor.
Vadeler 150 güne uzadı
Her şeye rağmen karşı tarafa duyulan güven çerçevesinde ihracata devam ettiklerini belirten Gültepe, diğer taraftan da Avrupalı mağaza zinciri yöneticilerinin pandemiyi kullanarak ödemelerdeki vade sürelerini uzattığını açıkladı. Pandemi öncesinde 45 ila 90 gün arasında olan vadelerin, bu dönemde 90 ila 150 gün arasına çıktığını açıklayan Gültepe, “Tamamen güvene dayalı ihracat yapıyoruz. Risklerimiz var. Son dönemde bütün pazarlar öyle. Çok az firma akreditif açıyor. Alacaklarımızın yüzde 15-20’si akreditifli” dedi.
Arcadia’da Türk şirketleri 100 milyon dolar zararda
Mustafa Gültepe, bünyesinde Topshop, Dorothy Perkins gibi markaları bulunduran ve geçen yıl iflas eden İngiliz Arcadia’ya mal veren Türk şirketlerinin ellerindeki stoklarla beraber 100 milyon dolara yakın para kaybettiğini söyledi. Gültepe, “Yurtdışına güven yok. Arcadia grup battı. Türkiye’nin elinde minimum 100 milyon dolar para kaldı. Ne kadarı tahsil edilir bilmiyorum ama stoklarla, alacaklarla beraber 100 milyon dolarlık maliyeti var bu işin. Sadece alacak tarafının 50-60 milyon dolar olduğunu hesapladık” dedi.
Yeni limit yok
TOBB Hazır Giyim ve Konfeksiyon Sektör Meclis Başkanı Şeref Fayat da, “Pandemiden sonra el değiştiren Avrupalı şirketlerin eski sigorta limitlerini alamadıklarını görüyoruz. Ya da ihracatı artırmak istediğimiz firmaların ek limit alamadığına şahit oluyoruz. Sigorta firmaları bu konuda cimri davranıyor. Çünkü dünyadaki belirsizlikten dolayı onlar da önlerini göremiyor” dedi. Vadelerin de uzamaya başladığına dikkat çelen Fayat, “Her şey yoluna girdiğinde, mevcut bilançolarında sıkıntılı olmayanların limiti artacaktır” dedi. Türk hazır giyim sektöründe oyuncu sayısındaki fazlalık nedeniyle Avrupalı firmalarla peşin ödeme konusunda çok ısrarcı olunamadığını belirten Fayat, “Peşin ödemede ısrarcı olmanız için dünyada fazla rakibiniz olmaması gerekir” dedi.