ÇOK KÜLTÜRLÜ IZDÜŞÜMLER
Ürettiği her alanda başarıya ulaşan, çok yönlü, zengin kültürel birikimini sanatla ve edebiyatla yansıtan bir sanatçı Etel Adnan. Yazar, şair ve ressam olarak düşüncelerini, duygularını en etkileyici biçimlerde dışavururken sanatı, dünyayla iletişim kurmanın bir yoluna dönüştürdü. Kendine özgü ışık ve renk kullanımıyla hem yalın, hem de duyguları harekete geçiren eserlere imza atarken ilhamını hep doğadan ve çevresini saran manzaralardan aldı.
Yazar, şair ve ressam… Tüm bu ünvanların altını, dünyaya hem kelimeleriyle hem de renkleriyle imzasını atarak dolduran Etel Adnan, kültürel zenginliğini sanat ve edebiyata olan tutkusuyla dışa vurmuş ve ürettiği her alanda oldukça önemli bir figür olmuş. İzmir’de tanışıp evlenen ebeveynleri, İzmirli bir Rum olan annesi ve Osmanlı kurmay subayı olan babası baskılar sonucu Beyrut’a taşınmış ve Etel Adnan 1925 yılında Beyrut’ta doğmuş. Hayatı boyunca kültürler ve diller arası bir yaşam sürdüren sanatçı, çok dilli ve kültürlü bir ailenin parçası olması sayesinde, yaşamının farklı dönemlerinde farklı şehirlerde yaşayıp çalışırken, bulunduğu yere adapte olmayı hep çok iyi başarmış ve bu da eserlerine yansımış, onun özgün dilini oluşturmuş. Eğitim hayatına Beyrut’taki Fransız okullarında başlayan, ardından Paris’te Sorbonne Üniversitesi’nde felsefe öğrenimi gören Etel Adnan, 1955 yılında Kaliforniya’daki Berkeley Üniversitesi’nde felsefe doktorasına başlamış ve 1957’de Harvard Üniversitesi’ne geçmiş. Annesinin vefat ettiği yıl eğitimini yarıda bırakıp akademisyen olarak hayatına devam eden sanatçı, sanat felsefesi dersleri verirken o yıllarda resimle ilgilenmeye başlamış.
Renklere olan tutkusunu her zaman vurgulayan Adnan, resimlerinde dağları, denizleri ve gökyüzünü aslında çevresini saran tüm manzaraları sade fakat etkileyici bir duygusal yoğunluk sunan renk kullanımıyla dışa vurarak, etkileyici eserler yarattı. Renklerin başlayıp bitmesiyle formların oluştuğunu söyleyen sanatçı, izleyiciyi soyut, evrensel bir dil üzerinden kendi iç dünyalarının derinliklerine dalmaya yöneltti. Bilinen bir şair ve yazar olan Etel Adnan, kısa sürede resimleriyle de kariyerinde önemli bir yere sahip oldu ve eserleri Documenta 13, New York Guggenheim Müzesi, Whitney Bienali, Serpentine Gallery, San Francisco Museum of Modern Art gibi uluslararası müze, galeri ve bienallerde sergilendiğinde sanatçının çok yönlü yeteneği uluslararası ölçekte de bilinirliğe ulaştı. Leporello olarak bilinen akordeon defterlerle çalışmayı tercih eden Adnan, bu defterlere şiirler ve resimler ekleyerek kültürel mirasını ve çevresindeki dünyayı yine bu defterlere kaydetti. Ayrıca büyük ilgi duyduğu dokuma sanatı, Beyrut’a döndüğünde yaptığı kültür editörlüğü ve çeşitli filmler için yazdığı senaryolar onun çok yönlü yaratıcılığının kanıtlarından sadece bazıları. Eserleri, onun zengin kültürel kökenlerinin ve hayatının birer izdüşümü. Savaşlar ve sürgünler arasında geçen bir yaşam sürmesine rağmen sanatıyla evrenselliğe ulaşmış bir ressam, yazar ve düşünür olarak Adnan, rengin ve formun ötesinde, kültürler ve diller arasında köprüler kurarak, yaşadığı dünyayı sanatıyla dönüştürmüştür. Hayatı boyunca kendini ve etrafındaki dünyayı sürekli yeniden keşfetmiş, 2021 yılında aramızdan ayrılmasıyla ardında eserlerini bizlere miras bırakmıştır.