Abd-türkiye krizinde bir simge: Brunson davası
İzmir’de, “FETÖ ile PKK adına” suç işlediği, casusluk yaptığı iddiasıyla yargılanan ABD’LI din adamı Andrew Craig Brunson’un davası Türkiye ve ABD arasında gerilime neden oldu. Erdoğan yönetimi, Türkiye’nin girdiği ekonomik kriz sürecinin faturasını Brunson davasına çıkarırken, Abd’nin de bu davayı Suriye politikası ekseninde Türkiye’yi sıkıştırmak için kullandığı söylenebilir.
EN KRİTİK DURUŞMA
İzmir’deki Protestan cemaatine ait Diriliş Kilisesi’nin ABD’LI Rahibi Andrew Craig Brunson’ın 4. duruşması görülecek. 15 Temmuz darbe girişimi sonrası gözaltına alınan Brunson’ın tutukluluğu 25 Temmuz’da ev hapsine çevrilmişti.
23 yıldır Türkiye’de yaşayan ABD vatandaşı Brunson, Ekim 2016’da sınır dışı edilmek üzere gözaltına alındı ancak aralık ayında ‘FETÖ üyesi’ olma suçlamasıyla tutuklandı. Brunson hakkındaki iddianame tutuklandıktan bir buçuk yıl sonra hazırlandı. ABD, Brunson’ın tutuklanmasının ardından defalarca serbest bırakılması çağrısı yaptı.
Ancak Türkiye hükümeti bu davayı Gülen karşısında bir ‘koz’ olarak gördü ve yapılan açıklamalarda sık sık Abd’deki Fethullah Gülen’in ismi gündeme getirildi.
Brunson’un tahliye edilmeyerek tutukluluğunun ev hapsine dönüştürülmesi kararı ise gerilimin zirvesi oldu.
Türkiye-abd ilişkilerinde 1974 Kıbrıs Krizi’nden bu yana en derin krizini Suriye iç savaşı başladığından itibaren yaşıyor. Brunson davası da son 7 yıl içinde yaşanan krizlerden sadece biri olarak kayıtlara geçtiği söylenebilir.
SURİYE’DEKİ GELİŞMELERLE EŞ ZAMANLI GERİLİM
ABD, Brunson iddianamesinin kabul edilmesinden sonra açıklamalarını sertleştirdi. Tam da o dönem Türkiye’nin S-400 silah satışını Rusya’dan yapacak olması ile eş zamanlı bir sürece denk geldi. ABD Başkanı Donald Trump, sık sık Brunson üzerinden Türkiye’ye yönelik öfkeli açıklamalarda bulundu.
Ardından ABD, bu tutuklamayı bir hak ihlali olarak gördüğü gerekçesiyle bu alandan sorumlu İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ve Adalet Bakanı Abdülhamit Gül hakkında Abd’deki ‘mal varlıklarını dondurma’ kararı açıkladı. Yine Trump, Türkiye’den çelik ve alüminyum ithalatına uygulanan gümrük vergilerini ikiye katladı. Bu kararın Brunson davası nedeniyle olmadığı, iç kullanım kapasitesini artırmak amacıyla alındığı öne sürüldü.