‘Mb’nin atacak kurşunu kalmadı’
CHP Genel Başkan Yardımcısı Aykut Erdoğdu, karşılaşılabilecek iç ve dış şokların yarattığı olumsuzlukların üstesinden gelinebilmesi için “Merkez Bankası döviz rezervi”nin çok önemli olduğunu belirterek, “Merkez Bankası’nın altın ve kamu mevduatı hariç, net döviz rezervi 11 milyar dolar civarında seyrediyor. Bu, sıkıntı anında elimizdeki merminin çok azaldığını, adeta atacak mermi kalmadığını gösteriyor” dedi.
Erdoğdu, dış ödeme zorluklarının yaşanması ve kur şokları gibi durumlarda kullanılmak üzere, parasal yetkililer tarafından kontrol edilen, kullanıma hazır dış varlıklara “döviz rezervi” denildiğini belirterek, Merkez Bankası’nın Haftalık Para ve Banka İstatistikleri'ne göre, 10 Mayıs'ta Merkez Bankası brüt döviz rezervlerinin 72 milyar 994 milyon dolar olarak gerçekleştiğini kaydetti. Erdoğdu şunları söyledi: “Bankanın haftalık açıklamasına göre net uluslararası rezervleri 10 Mayıs’ta 26.6 milyar olarak kaydedildi. Merkez Bankası'nın altın ve kamu mevduatı hariç net döviz rezervi ise 10 Mayıs'ta 10.5 milyardı. Üstelik altın ve kamu mevduatı hariç rezervler takip eden günlerde 10 milyar doların da altına geriledi. Merkez Bankası’nın görünürdeki rezervleri arasında, takas, yani swap yoluyla elde ettiği döviz de bulunuyor. Bu miktarı düştüğümüz zaman eksiye düştüğünü görüyoruz. Yani, Merkez Bankası kur artmasın derken, kendisine emanet edilen bankaların zorunlu karşılıkları ile takasla alınmış dövizleri kullanıyor.”
Net uluslararası rezervlerin seviyesi kadar, altın dahil brüt rezervlerin kısa vadeli dış borca oranının da önemine değinen Erdoğdu, Türkiye’nin bu bakımdan rezerv yeterliliğinin 2017’den beri yüzde 100 altında seyrettiğine dikkat çekerek şöyle devam etti: “SWAP işlemleri hariç, altın ve kamu mevduatı hariç rezervin kalmadığını görüyoruz. Başka bir deyişle, aslında Mb’nin hemen kullanabileceği ve kendine ait rezervi yok. Bu, ani bir sıkıntıda Merkez Bankası’nın elindeki merminin azalması demek. Döviz rezervleri, dış¸ ödeme gu¨c¸lu¨klerinin neden olabilecegˆi olumsuzlukların dolaylı olarak düzeltilmesi ve denetlenmesinde, döviz kurunu etkilemek suretiyle, piyasalara müdahale amacıyla kullanılabilir. Yani dış ödemelerde bir sorun olması veya kurun çeşitli sebeplerle aşırı yükselmesi karşısında döviz rezervi bir güvence unsuru olarak değerlendirilir. Maalesef iktidar, İstanbul’un belediye başkanlığını alabilmek için Merkez Bankası’nın bu manevra alanını yok etti.” (İSTANBUL)