Öğrencilere soru değil, sorun çözdürelim
YENİ ortaöğretim tasarım sistemi yayımlandı. Yeni sistemin 2020-2021 eğitim-öğretim yılında uygulanacağı belirtildi. 30 yıllık bir eğitimci olarak bu konu ve eğitim üzerindeki çok sık yapılan değişiklikler üzerinde düşüncelerimi paylaşacağım.
Eğitim sistemi üzerinde her bakan değişiklik yapıyor. Yapılan değişikliklerin hiç birisinin sonuçları alınmadan başka bir sistem veya model uygulamaya sokuluyor. Bu durum değişikliği yapanların öngörü eksikliği ve Türkiye’yi tanımadıkları ya da nasıl bir eğitim sistemine ihtiyacımız olduğunu tam olarak bilmedikleri şeklinde yorumlanabilir.
GENİŞ KATILIMLA HAZIRLANDI DENİYOR AMA...
Yeni ortaöğretim tasarımı ile ilgili Milli Eğitim Bakanı Sn. Ziya Selçuk’un açıklamasında çok geniş kesimin katılımıyla yeni sistemin hazırlandığı söylenmektedir. Ancak daha sonra basında çıkan haberlerde bakanlığın üst düzey bürokratları dahil, eğitim yöneticileri ve öğretmenler yeni sistemi basından öğrendiklerini belirtmektedirler. Bakanlık açıklamasında katılımcıları şeffaf bir şekilde açıklarsa yeni sistemin toplumun ne kadarını temsil ettiği açıklığa kavuşmuş olacaktır. Zira özellikle öğrenci ve öğretmenlerin görüşleri çok önemlidir.
‘ZAMAN NE KADAR VERİMLİ OLACAK’
Yeni ortaöğretim sisteminde ders saatleri ciddi oranda azaltılmıştır. Değişikli öncesi 9. sınıflarda 10-11 dersten söz ederken, şimdi 8’den bahsediyoruz. 12. sınıflarda ise 13-14 iken 10 ders şeklinde düzenleme yapılmış ve bu durum eskiye oranla yüzde 40-50 arasında bir azalmaya tekabül etmektedir. Bu durumu birçok kesim avantaj olarak değerlendirmektedir. Benim bu konudaki görüşüm bu durumun uygulamadan elde edilecek verilere göre değerlendirilmesi gerektiği yönündedir. Y-Z kuşağı olarak adlandırılan öğrenci kitlesi, azaltılan ders saatlerinin dışındaki zamanı oyun ve eğlence ile geçirecektir. Bu durumun yerine öğrencilerin ders olarak sanat, spor, yaratıcılık, bütçe okuryazarlığı, veri okuryazarlığı, serbest okuma, yaratıcılık, araştırma gibi derslere yönlendirilmesi hem eğitimin niteliğini artıracak hem de öğrencilerin akademik başarısını yükseltecektir.
‘DİSİPLİNLER ARASI YAKLAŞIM ES GEÇİLMİŞ’
Müzik, spor ve görsel sanatlar derslerinin tüm lise sınıflarında, matematik derslerinin son sınıflara doğru seçmeli olması, din kültürü dersinin ise tüm sınıflarda zorunlu olması yeniden yeniden değerlendirilmelidir. Bakanlık açıklamasında disiplinler üstü bir yaklaşımı benimsediğini söylerken disiplinler arası yaklaşımı es geçmektedir ve bu durumun bilimsel bir açıklaması olamaz. Yeni ortaöğretim sisteminde 12. sınıfların ağırlıklı olarak üniversite sınavlarına hazırlanmaları okulu kısmen dershaneye dönüştürür. Öğrencilere çok soru değil, çok sorun çözdürürsek onları geleceğe hazırlamış oluruz.
Okullarda kurulan yaşam merkezlerinin bir kısmı, mutfak, yatak odası vb. evde kazandırılması gereken becerileri kapsamaktadır. Bu becerilerin yaşam bulması için öğrenci velilerinin eğitilmesi ve bu becerilerin evde kazandırılması sağlanmalıdır. Okullarda ağırlıklı olarak öğrencilerin geleceğe hazırlanması ve dünya yurttaşı olarak yetiştirilmesi hedeflenmelidir.
‘YAŞAM BECERİLERİNİN ALTI İYİ DOLDURULMALI’
Haziran ayında ders yerine “yaşam becerileri” etkinlikleri yapılacağı belirtilmektedir. Bu çalışmaların altı iyi doldurulmazsa ve öğretmenlerin özelde bu konuda ve genelde 21. yüzyıl öğretmenlik becerileri konusunda nitelikleri artırılmazsa haziran ayı çok ama çok verimsiz geçer.
Sonuç olarak toplumun tüm kesimlerinin akıl imecesiyle Türkiye’ye özgü bir eğitim modeli ortaya çıkarılmalıdır. Toplumun ve eğitimin geleceği için liyakat ve hakkaniyetten ayrılmadan bilimin verileriyle hareket etmek birçok kadim soruna çözüm getirecektir.