Mahsulden önce BORÇ FİLİZLENDİ
Adana’da 10 yıldır çiftçilik yapan Cumali Kahraman, hiçbir zaman bu yıl kadar kötü bir sezon geçirmediğini söylüyor.
Ekonomik kriz bu sene çiftçilere kara bir yıl yaşattı. Adana’da 10 yıldır üretim yaptığını söyleyen Cumali Kahraman, “Hiç bu kadar kötü bir sezon geçirmedik” diyor. Hükümetin tarımı gıda tekellerinin insafına bıraktığını söyleyen Kahraman, “Çiftçinin örgütlü olmamasının bir sonucu var. Hangi ürünü ekeceğin bir kumar. Krizle birlikte 2019 çiftçi için kara bir yıl oldu. Asıl olarak tarım tüccarların ve şirketlerin insafına bırakıldı. Sonuçlarını yaşıyoruz” dedi.
Krizin belirtilerinin 2018’in yaz ortalarında başladığını ifade eden Kahraman, “Ha bire holdinglerden en ufak işletmeye kadar iflas ve konkordato ilanları yapılıyor. Sürekli bunu duyuyoruz. Tarımda çok sayıda firma iflas etti. Şenerler gibi köklü firma iflasını verdi. Ekonomi sürekli daralıyor. Bu da herkese yansıyor” diye konuştu. Sebze, meyve piyasasında da sıcak para sirkülasyonu olmadığın anlatan Kahraman, “Her şey çekle dönüyor. Sıcak para olmayışı krizin belirtilerinden biri. Mecbur çek alıyorlar. Sağlam olan kişilerin çekleri alınıyor. Diğer yıllarda ürünü satarken üçte biri çekti. Onlar da yakın çeklerdi. Şimdi üçte ikisi çek o da çok uzun vadeli çekler. Sistem böyle işliyor” dedi.
Zarar etmemenin bir yolu olarak Çukurova’da çiftçilerin bir sezonda üç ürün birden ektiğini dile getiren Kahraman “Biri zarar eder, biri o zararı kapatır biri kâr diye yaklaşırdık. Bu sene üçü de zarar ettirdi” dedi.
‘TÜCCAR, İLAÇ FİRMASI ÇİFTÇİYİ DÜŞÜNMEZ’
Devletin tarımı tüccarın, şirketlerin insafına bırakmasının ve çiftçinin örgütlü olmamasının bir sonucu olarak bu sene 200 dönüm ekerken seneye 100 dönüm ekeceğini ifade eden Kahraman, “Hata zinciri fidecilikten başlıyor. Her köyde birkaç kişi ‘Bu sene domates para edecek’ diyor. Fazla ekildi, domates elde kaldı. Tüccarlar neyin fazla, neyin az olduğunu biliyor. Malı tarlada bekletiyor. Çiftçi günü yaklaşınca ‘Mahsulü eritemem’ diyerek ucuza veriyor. Toplanmasa eriyip gidecek. İlaç firması fiyat düşürmez, mühendis, düşürmez. Tüccar zarar ettim diyerek çiftçiden fiyat düşürmesini istiyor. Çark böyle dönüyor. Gerçekten vahim bir tablo. 2019 Adana çitçisi için kara bir yıl. Bütün fatura çiftçiye kesiliyor” diye konuştu.