UÇAN DOLAR VE YAPTIRIM RİSKİ!
DOLARDAKİ her 1 kuruşluk artış dış borcu 4.5 milyar TL artırıyor.
Yaklaşık 200 milyar dolar borcu olan özel sektörün borcu dolardaki her 1 kuruşluk artış karşısında 2 milyar TL yükseliyor.
Harekatın başlaması sonrasında yükseliş trendine giren dolar kuru, yüzde 3.5 değer kazanarak, 5.70’ten 5.90 TL seviyesine kadar geldi.
20 kuruşluk artış, özel sektörün borcunu durduğu yerde 40 milyar TL artırdı. Bu süreç inişli, çıkışlı olabilir. Fakat, ABD ile karşı karşıya gelinip yaptırımlar devreye girerse...
İşte o zaman dövizi kimse tutamaz.
F-16’nın bir saatlik uçuşu 25 bin doları buluyor. 24 saatlik kesintisiz uçuşun maliyeti ise 600 bin dolar.
F-16 uçağı 65 bin dolarlık mühimmatını kullandığında maliyet 665 bin dolara çıkıyor.
Sadece iki F-16’nın bir günlük maliyeti 1 milyon 330 bin dolar.
F-4 2020’lerin bir saatlik uçuşu daha pahalı 30 bin dolar.
Bunu da eklediniz mi maliyet 3 milyon doları buluyor. TL karşılığı 17.5 milyon. Sadece kesintisiz uçan savaş uçaklarının maliyeti bu.
*** Sürekli ‘son dakika’ yazılarıyla fırtına obüsü başta olmak üzere çeşitli çapta top ve obüslerle hedeflere tam isabet atış yapıldığı bildiriliyor.
Milyonlarca dolarlık mühimmatın da bu yolla harcandığı hesap ediliyor.
*** Harekatın, savaş uçakları ile obüslerin yakıt ve mühimmatları dışında pek çok maliyet kalemi var. Yakıt tankeri uçaklarının havada ikmal maliyeti. Zırhlı araçların bölgeye intikal maliyeti. Keşif, gözlem maliyeti. Sıkılan mermi maliyeti. Askerlerin erzak ve çeşitli ihtiyaç maliyeti... Say say bitmez!
*** Operasyonun 5 günlük harcaması ile... 24 derslikli 25 okul yapılabilirdi. Ya da 50 adet öğrenci pansiyonu. Hastane standartlarına tam olarak uyulması halinde, 100 yataklı tam donanımlı bir özel hastanenin
Çünkü Türkiye yabancı paraya muhtaç bir ülke. ABD yaptırımları devreye girerse döviz bulmak zorlaşır. Kurlar uçar! Her ne kadar... Şimdilik bir uzlaşı ile (Rusya ve Abd’nin çizdiği sınırlar içinde, onlara rağmen değil onlarla planlayarak) gerçekleştiği için kurlar stabil gözükse de, risk mevcut!
Kurlarda oynama... Yatırımların bir başka bahara ertelenmesi, ekonomik canlanmanın ötelenmesi sonucunu beraberinde getirir. Bu işin vatandaş için sonucu da yüksek enflasyon, artan işsizlik ve iyice derinleşen yoksullaşma olur!
ortalama maliyeti 40 milyon liradır***.
Demek ki 5 günlük harcama ile donanımlı 1 hastanede kurmak mümkün!
Varın operasyon sürdükçe artan maliyetle neler yapılabileceğini siz düşünün.
ASKERİ HARCAMA BÜTÇEYİ YUTARKEN!
Sadece operasyon değil... Öncesinde de askeri harcamaların sürekli arttığını gözden kaçırmamak gerek!
Askeri ve güvenlik harcamalarının bütçesi son bir yılda yüzde 24 artırıldı.
Türkiye’de son dönem askeri ve güvenlik harcamaların nasıl da çığ gibi büyüdüğünü...
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay özetliyor: “GÜVENLIKLE ILGILI KURUMLARıN 2014 Yılı BÜTÇESI 51.9 MILYAR TL IKEN 2019’DA 111.4 MILYAR LIRAYA YÜKSELDI”.
Oktay’ın, Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, 11. Kalkınma Planı’yla ilgili soruları yanıtlarken paylaştığı bu veriler... Harcamaların ikiye katlandığını gösteriyor!
*** Askeri ve güvenlik harcamalardaki artış rastlantı değil. Arka planında bir politik anlayış yatıyor.
Ve o anlayış yıllardır silah ithalatına milyar dolarlar harcayan Türkiye’ye... Şimdi de yeni faturalar ekliyor. Rusya’dan 2.5 milyar dolara S-400 füzesi... Abd’den F-35 savaş uçağı... Fransa’dan SAMP-T füze bataryası alma girişimleri.
İş öyle bir boyuta geldi ki...
Türkiye’nin silah alımları, emperyalist güçler ile gerilimi azaltma, emperyal güçleri sessiz kalmaya ikna etmek için elinde tuttuğu ve sürekli kullandığı maliyetli bir koza dönüştü.
Belli ki mevcut anlayış sürdükçe de devamı gelecek!
GELİŞEN SAVAŞ SANAYİSİ KURTULUŞ MU?
Milli tank, zırhlı araç, savaş gemisi, yerli silah... Derken, Türkiye’nin askeri-endüstriyel kompleksi sürekli gelişir oldu. Hükümet de sektörü destekliyor. Çünkü askeri endüstri... Hem ekonomiyi canlandırmanın yollarından birisi... Hem de kamu kaynaklarından pay dağıtarak istenen sermayenin semirtilmesinin araçlarından... Savaş sanayii semirip duruyor. Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir’in verdiği rakamlara göre...
Savunma ve havacılık sektörünün cirosu 2018’de bir önceki yıla göre yüzde 31 artarak 9 milyar dolara yaklaştı.
Devlet aldıkça alıyor. Savaş sanayiinin yurtiçi cirosu son 6 yılda yüzde 60’ın üzerinde artış gösterdi. Durdurabilene aşk olsun! Saray’ın kanka sermayesi Sancak gurubu bu sektörde. Saray’ın damatlarından biri bu sektörde. Saray’ın muhabbetinin bol olduğu Katarlıların ortaklıkları bu sektörde.
Savunma sanayisindeki gelişim, ‘bağımsızlık ve güvenliğin teminatı’ olarak sunuluyor.
Oysa yapılan-tıpkı inşaat sektöründe olduğu gibi-hükümet sübvansiyonu ile üretken alandan üretken olmayan alana kaynak aktarımı.
Üretilen silahı kullanmayıp depoda, kışlada tutsan da maliyet. Kullansan da... Hem de kullansan daha büyük maliyet! Kısa sürede ekonomiye can verir gözükse de... Silah sanayii kaynak yutan dev bir kompleks.
*** Sektör temsilcileri önümüzdeki yıl Türkiye ekonomisinin büyüme hızını 5’e katlayıp yüzde 15 büyüme öngörüyor.
Bu büyük karşısında durup bir düşünmek gerekir...
Zira büyüyen askeri sınai kompleks savaş politikalarını teşvik eder. O büyürken paranın yanı sıra can da ister yani!
*** İşin bir de... Çarşıya pazara yansıyacak boyutu var. Bu boyutu katıp ekonomik faturanın büyüklüğünü hesaplamaya...
Yarın kaldığımız yerden devam edeceğiz!