KADINLAR ÇALIŞMA YAŞAMINDAN ÇIKMAYA ZORLANIYOR

AYÇA Akarçay ile yaptığımız “Türkiye’de Düşük Ücretli Çalışma ve Kadın İstihdamında Dönüşümler” başlıklı çalışmada 2013’ten beri düşük eğitimli kadınların daha yüksek oranda iş piyasasına girdiğini gördük. Bakım hizmetlerinde, ev işçiliği, yaşlı ve çocuk bakımı gibi alanlarda; sağlık ve eğitim alanında, toplam perakende satış alanlarında kadın istihdamı artmış. Ancak bunlar bir yandan da sömürü oranlarının çok yüksek olduğu alanlar. Buna rağmen kadınların iş hayatında yer alması hayatlarında değişikliklere neden oluyordu. Boşanma oranları artıyor örneğin, her şeye rağmen eşinden ayrılmış bir kadın çalışmak zorunda hayatını devam ettirebilmek için, dolayısıyla boşanmış kadınlar iş piyasasına giriyordu. Ya da boşanmamış olsa bile koşulların zorlamasıyla iş yaşamına katılıyordu kadınlar. Fakat 2019 kasım verilerinde iş gücünde bir azalma var. Bu azalmanın da büyük kısmının iş bulma umudunu kaybedenler olduğunu söyleyebiliriz. Yani bir süre önce çalışma yaşamına giren kadınlar şimdi tekrar ev kadınlığına dönüyor.

Bu kadınlar çoğunlukla 30-45 yaş aralığında, yani en verimli zamanlarda olan kadınlar. Düşük ücretli çalışanlara baktığımızda erkekler daha genç yaşta çalışmaya başlarken, kadınlar çocuklarını büyütüp öyle girebiliyor iş piyasasına. Kadınlar çok yoğun bir sömürüye maruz kalıyor, kazandığı para çocukların bakımına vs. ancak yetiyor, yoğun çalışıyor, uzun saatler çalışıyor ve iş piyasasından çıkıyor. Sonra da “Artık iş aramıyorum” diyor. “Ben artık çalışmayayım. Yeter bana bu kadar” diyerek iş piyasasından çıkmıyor. Çıkmak zorunda kalıyorlar.

KADINLARDA BASKIN EĞİLİM ‘EVE DÖNMEK’ ÇÜNKÜ...

Bunları söylerken şunu da atlamamak gerek; bu tablo tek yönlü bir tablo değil, kriz dönemlerinde bir yandan da daha önce çalışmamış kadınların iş yaşamına girmek zorunda kalıyor. Peki şu an, hangi eğilim daha baskın? Şu an iş gücünden çıkış daha baskın. 2013 yılından sonra çalışma yaşamına giren yoksul sınıftan gelen kadınlar piyasa daraldığı için çalışma yaşamından çıkmak zorunda kalıyorlar. Bu kadınlar çoğunlukla eşinin ücreti artık yetmediği için, çocuklarını biraz büyüttüğü için çalışma yaşamına girmiş ve çoğunlukla nitelik gerektirmeyen işlerde çalışan kadınlardı.