Birlikte davranınca bayram mesaisini de aldık
stanbul Beylikdüzü Mermerciler Sanayi Sitesinde bulunan ambalaj fabrikasında çalışan bir işçiyim. Bir yandan koronavirüse yakalanma korkusuyla mesai tamamlama telaşı, bir yandan bizden istenilen günlük üretimi çıkarma derdi, diğer yandan da patronla yaşanılan ücret kavgası derken haftanın 6 günü, günde 12 saat, iki vardiya şeklinde çalışıyoruz.
Genelde bayramlar yaklaşınca insanlar mutlu olur ve içimizde farklı bir his belirirdi ama gün geçtikçe ne o eski mutluluklar ne de içimizde hissettiğimiz o güzel hislerden eser kaldı. Bunun nedeni büyüyor oluşumuzdan ziyade; yaşam koşullarımız, çalışma şartlarımız, çalışma saatlerimiz ve bayram arifesinde aldığımız ücretlerdir diye düşünüyorum. Mesela çalıştığım fabrikada bundan 2 yıl öncesine kadar bayram mesaileri en az 3 yevmiye olarak hesaplanır, işçiler ona göre işe gelip gelmeme planı yaparlardı. 2 yıl önce fabrika yönetimi değişti ve işçilerin kazandıkları bu hakka göz koyan bir yönetim anlayışı hakim oldu. Yeni yönetim geçtiğimiz bayram öncesi sadece bir haftalığına bir danışman tutmuş, fabrikada işçilere bayram mesailerinin normal bir pazar olarak hesaplanması gerektiğini anlatmıştı.
Yönetimin bu ani hamlesi karşısında hazırlıksız yakalandık ve hem işsiz kalma korkusu hem de örgütlenememe durumu ortaya çıktığı için hem Ramazan Bayramı hem de Kurban Bayramı’nda normal bir pazar mesaisi olarak çalışmayı kabul etmek zorunda kaldık. Bu yıl ise öyle olmadı, Mektubu yazdığım günden iki gün önce, bayram mesailerinin pazar mesaisi olarak verileceği duyurulduktan sonra üretimde bir huzursuzluk, alttan alta işçiler arasında müthiş bir tepki ve örgütlenme ruhu ortaya çıktı. Aynı sanayii içinde toplam üç fabrikamız var ve üç fabrikada çalışan işçiler de birbirlerinden habersiz şekilde bayramda çalışmama kararı aldılar.
Bunu duyan yönetim ise sabah akşam işçileri tehdit edip pazar mesaisini kabul ettirmeye çalıştı ama işçilere geri adım attıramadı. Yönetim biraz daha ileri giderek tüm işçilerle tek tek bir odada görüşme kararı aldı. Kimi işçi yeni olduğu için üstü kapalı tehdit edildi, kimi usta görevden alınıp makine operatörü yapılmakla tehdit edildi, kimi işçiler üzerinde ise sokağa çıkma yasağı üzerinden baskı yapıldı ama yaklaşık 200 işçi arasından sadece 3 işçi bu baskıya yenik düştü. Birebir yapılan görüşmelerde kimi işçi “Yeter ya bizi bayramlardan soğuttunuz, artık bayram gelsin istemiyorum. Buraya girdiğimden beri bayramlardan nefret etmeye başladım” diye tepki gösterdi, birçok işçi de “Bu paraya gelmeyiz” diyerek net bir tavır koydu.
Ertesi gün ise işçilerin örgütlenmesi karşısında çaresiz kalan yönetim işçilerin talep ettiği mesai ücretini kabul etti ama bunun yanında işçilere karşı kin tutmaya devam ederek 12 saat çalışan işçilerin ara sıra dinlenmek, sigara ve çay içmek için gittikleri bölümü kilitleme kararı aldı. Bu durum işçileri daha da öfkelendirdi; bayram ücretinde istediğini kazanan işçiler, örgütlenmenin nasıl bir kazanım getirdiğini anlayarak kendi aralarında baskılara karşı hafta sonu mesailerine gelmemeyi konuşmaya başladı.
İleride yönetimin baskısı artar mı, dinlenme bölümlerine konulan kilit kalkar mı bilemiyoruz ama işçilerin bu baskılar karşısında sessiz kalmayacağı aşikar. İşçiler bir defa örgütlenerek patrona geri adım attıracaklarını ve birbirlerine karşı güvenmeleri gerektiğini gördü.