Van’daki sınır kapısının kapalı olması esnafın işlerini düşürdü
İRAN Türkiye arasında kalan Kapıköy Sınır Kapısı pandemi gerekçesiyle kapalı. Van’ın ekonomisinin dinamosu olan bu sınır kapısının kapalı olması esnafın maliyetini arttırdı, işlerini düşürdü. Kentte tedbirlerin alınıp sınır kapısının açılması isteniyor.
İran’dan Van’a gelen malların satıldı - ğı üç büyük pasajdan birisi olan Avrupa halk pazarına gidiyoruz. Takı, giyim, tabak, halı ve kilimlerin satıldığı pazar içerisindeki hareketliliğin, pandemi öncesi döneme göre düşük olduğu söylenebilir. Ancak esnafın sitem ettiği nokta tek başına burası değil, İran’dan gelen mallardaki girdi artışının satışlara olumsuz yansımasından yakınılıyor.
Yıldırım Işıkkaya, “Buraya gelen müşteri farklı bir şeyler almak için geliyor. Yerli mal her yerde bulunabilir. Önceki süreçle kıyaslama yaparsak 5-10 parça getirdiğimiz ürünleri daha düşük fiyata alabiliyorduk. Bu da olumlu yönden bir etki yapıyordu ancak şimdi fiyatlar yüzde 100 ile yüzde 150 oranında artış gösterdi” diyerek durumu anlatıyor.
‘VAN’A CEZA MI VERİLİYOR?’
Kimi esnaf içerisinde Newroz’dan önce açılması yönünde beklenti hakimken, birçoğu da aranın uzayabileceğini düşünüyor. Van genelindeki bir tartışma ise; İran’dan, başta İstanbul ve Antalya olmak üzere Türkiye’nin birçok yerine uçuşların devam etmesinin, sınır kapısının pandemi gerekçesiyle kapalı olmasının, Van’a uygulanan ayrımcılığı gösterdiği üzerinden sürüyor. Konuştuğumuz bir başka vatandaş ise diğer sınır kapılarının açık olduğunu belirterek, “Kapıköy Sınır Kapısı neden kapalı, bu Van’a bir ceza mı” diye soruyor.
GÜNLÜK CİRO 100-150 LİRAYA DÜŞMÜŞ
İTÜ Öğrencisi Baran, uzaktan eğitim dolayısıyla bir süredir memleketi
Van’da. Rus pazarında babasının hediyelik ve zücaciye dükkanına yardıma geliyor. Baran, “İran kapısı kapalı olduğu için ürünler gelmiyor. Elimizdeki ürünlerle yetinmeye çalışıyoruz. Günlük ciromuz 500-600 lira civarındayken şimdi ise 100-150 lirayı geçmiyor” diyor. Bu parayla dükkanın nasıl döndüğünü sorduğumuzda ise “Dükkan kira olmadığı için bir nebze daha rahatız. Ayriyeten ek gelirlerimiz var. Olmasaydı eğer şu an çok zor bir duruma düşerdik. Kaldı ki birçok esnaf siftah yapamadan günü geçiriyor. Böyle olunca da düzenli giderler ödenemez hal alıyor” diyor.
Büyük marketlerle rekabet edemediklerini belirten Baran, “Sınır kapısı kapalı olduğu için ürünlerin fiyatı çok fazla arttı. Bu artış yüzünden tekel olan marketlerle rekabet edemiyoruz. Gelen müşteri buradan alacağıma A101’den Bİm’den alırım diyor. Bu yüzden satışlar ciddi ölçüde etkilendi” diyor.
SESLERİNİ DUYAN YOK
Baran’ın söyledikleri, İran üzerinden doğrudan ilişkisi bulunan esnafın temel gündemi halinde. Konuşabildiğimiz hemen hemen herkes durumu bir yönüyle ifade ediyor. Kimisi birlik ve beraberliğin olmayışından yakınırken kimisi de ‘Defalarca bir şeyler yapmayı denedik bu sorun ısrarla çözülmüyor, muhatap alınmıyoruz’ demekle yetiniyor. Görüşmelerimizin toplamında; genel bir tepkinin, beklentisizliğe dönüştüğünü söylersek yeridir. Hdp’nin Kapıköy’deki basın açıklaması, atılmış olan sivil inisiyatifli adımlar olumlu karşılansa da sorunun çözüleceğine dair beklenti aynı düzeyde karşılık bulmuyor. Röportaj vermeye çekinen birçok vatandaş: “Sesimizi duyan yok” diyerek bıkkınlığını ifade ediyor.