Promosyon emekliye çile oldu
ürkiye’deki yaklaşık 14 milyon emekliyi çekmeye çalışan bankalar, emeklinin zamlı maaşlarının hesaplarına yatırılmasının ardından emekli maaşları için verecekleri promosyon miktarında kıyasıya bir rekabete girdi. Kamu bankaları bu rekabete katılmazken, özel banklar promosyon rakamlarını 7 bin 500 liraya kadar çıkardı.
Yüksek promosyon beklentisi içinde olan emekliler, kısa bir süre sonra farklı sorunlarla karşılaştı. Farklı bankalardan maaş alan emekliler, maaş aldıkları bankalardan kredi kartı ve kredi kullandıkları için bu rekabetten yararlanamadı.
Banka değiştirmek isteyen milyonlarca emekli bankaların keyfi uygulamasıyla karşılaşırken, emeklilerle promosyon sürecinde yaşadıkları sorunları ve beklentilerini konuştuk.
T‘EMEKLİLERİN ONURU İLE OYNANMASIN’
Bankaların emeklileri düşündüğü için promosyon yarışına girmediklerini söyleyen Tüm Emekliler Sendikası Konak Şube yöneticisi Hasan Aydın, “Bankalar işçi, memur ve emeklilerin maaşlarını sisteme sokarak para kazanıyor. Faturalar için ödeme talimatı verilmesi, kredi kartı alma, kredi çekme zorunluluğu gibi şartları da anlaşmada ileri sürüyorlar. Banka promosyon anlaşmasında 3 yıl zorunluluğu getirirken, gelecekteki enflasyon veya olası fiyat artışlarını da ne yazık ki dikkate almıyorlar. Maaşın başka bir bankaya zamansız taşınmasında ise promosyon farkının ödenmesi isteniyor. Buradan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına çağrımızdır; derhal muhataplara çağrınızı yapın bu işi birlikte çözelim. Emeklileri kapı kapı dolaştırmayın. Daha çok onurlarıyla oynanmasın, yoksullukları yüzlerine vurularak incitilmesin” dedi.
‘MAAŞ VE PROMOSYON LÜTUF DEĞİL’
Kendi paralarıyla biriken fonların, gelirlerinden ödenen maaşlar ve promosyonunun emekliye lütuf olmadığını söyleyen emekli Veli Güner, “Bizim olan paranın yine bizim olan nemasından yararlanmak için veriliyor. Krizden dolayı promosyon hak edenlerin birçoğunun bu bankalardan kredi almış olmaları. Bu durum maaşları taşıyamamak için bankaya verilmiş bir imtiyaz. Bankalar hesapta ne kadar sürede bu para kalırsa o kadar kârlı duruma geçiyor. Çünkü bankadaki paraların büyük bir oranının Merkez Bankasında gecelik olarak yatırılması gerekiyor. Bankalarda ne kadar çok gecelik Merkez Bankası paraları var ise o kadar gecelik faiz alıyorlar” diye konuştu.
‘PROMOSYON İÇİN BANKA BANKA DOLAŞIYORUZ’
Ağustos sıcağında emeklilerin nakit promosyon almak için, banka banka dolaştıklarını söyleyen Basri Koyuncuoğulları, “Her ne kadar Diyanet promosyon almak caiz değildir dese de emekliler promosyon almak için saatlerce kuyruklarda bekliyor. Kamu bankaları promosyon rakamlarını her halde para yok ki artırmadı. Kamu bankalarından özel bankalara emekli maaşları yoğun olarak taşınıyor. Emekliler Diyanet’in fetvalarına rağmen maaş promosyonlarına yoğun rağbet gösteriyor. Avrupa ülkelerinde emekliler ülke ülke gezerken biz de banka banka promosyon için dolaşıyoruz” dedi.
‘İCRALIK OLDUK’
Devlet bankalarının hepsinin pandemi döneminde emeklilere kredi verdiğini söyleyen Serpil Teke ise, “Neredeyse tüm emekliler kredili yaşama dahil oldu. Ekonomik koşullar nedeniyle emekliler icra batağında yaşıyor. Emekli maaşına icra gelmemesine rağmen promosyona geliyor. Banka değiştirdiğinde elindeki bulgurdan da olma ihtimali yüksek oluyor. Banka değiştirmek yerine çoğunluk baskısı kurulabilmeliyiz. Kredi borcu olan kapatabiliyor. Bireysel çözüm yerine genel çözüm bulunmalı. Emekli dernekleri ve sendikalar da çok işlevli değil. Tek çatı yok. O yüzden birlikte hareket edemiyor. Örgütlü güç gerekiyor” dedi.
‘DEVLET BÜYÜK SERMAYEYE KAYNAK AKTARIYOR’
Devletin özel bankalara bu yolla kaynak aktardığını söyleyen Sinan Niron da “Devlet bankalarının promosyon miktarını artırmayıp, özel bankalara promosyon miktarının bir kısmını destek olarak sağlıyor. Yurttaşların okumadan imzaladıkları sözleşmeler resmen tuzak. Çalıştığı kişi ve kuruluşlardan haraç alarak, bizdeki uygulanan şekliyle de bu haraçları büyük sermaye kuruluşlarına karşılıksız kredi kullandırarak varlıklarını sürdürüyor. Kullandırdığı karşılıksız kredilerin bedelini de tabii ki halktan kredi faizi, havale bedeli, EFT bedeli, kart aidatı vb. olarak tahsil ediyorlar” diye konuştu.