İngiltere’de 2022 yılında işçilerin 10 önemli zaferi
irleşik Krallık’ta şoförler, sağlık işçileri, telekomünikasyon ve üniversite çalışanları, itfaiyeciler ve liman işçilerinin grevlerle gelen zaferleri, 2023’e devreden sınıf mücadeleleri için de örnek oldular.
Tribune dergisi, örgütlü işçilerin, “açgözlülük ve sömürüye karşı nasıl mücadele ettiklerini gösteren, dönüm noktası niteliğindeki on sendikal zafer”ni derledi. Taj Ali ve Francesca Newton imzalı yazının öne çıkan noktaları şöyle:
B1-OTOBÜS ŞOFÖRLERİ YÜKSEK ÜCRET KAZANDI
Manchester’ın ilk kadın şoförlerinden biri olan ve 34 yıldır aynı depoda çalışan Tracey Scholes, Go North West şirketinin yeni otobüslerini kullanacak kadar uzun boylu olmadığı gerekçesiyle ocak ayında işten atılmakla karşı karşıya kaldı. Otobüs şoförü arkadaşları ve sendikası “Unite”, onu savunmak için bir kampanya başlattı ve işten çıkarılmaya karşı yaptığı temyiz başvurusunu kazandı.
Bu, bu yıl otobüs işçileri için kazanılan bir dizi zaferden sadece biriydi. Yaz aylarında, Merseyside’daki Arriva şirketi otobüs şoförleri ve Unite üyeleri, ücret kesintisi nedeniyle 29 gün boyunca greve gitmiş ve yüzde 11.1’lik bir ücret artışı kazanmalarının ardından grev ağustos ayında sona ermişti. Merseyside halkının dayanışması çok önemliydi; dört hafta süren grev boyunca pek çok kişi para, yiyecek ve içecek bağışında bulundu.
Eylül ayında, Bedfordshire, Hertfordshire ve Buckinghamshire’daki Arriva otobüs şoförleri birleştiler ve yüzde 10.4 ila yüzde 11.4 arasında ücret artışları elde ettiler. Arriva şoförleri Kent’te yüzde 14 ve Kuzey Londra’da yüzde 11; Stagecoach şoförleri Warwickshire’da yüzde 13 ve Doğu Londra’da yüzde 10; Londra’daki Metroline şoförleri ise yüzde 11 ücret artışı elde etti. Pandemiden en kötü etkilenenlerden bazıları otobüs şoförleri olduğu için, onların bu başarılı mücadelesi her işçi için bir zaferdir.
2- KUZEY BATI’DA TAŞERON İŞÇİLERİ ‘EŞİTLİK’ KAZANDI
“Lancashire and South Cumbria Trust” isimli sağlık kurumunda taşeron firma OCS tarafından istihdam edilen ve mayıs 2021’de kadrolu meslektaşlarıyla ücret ve sosyal haklarda eşitlik talebiyle mücadele başlatan hastane çalışanları bir dizi greve başladılar. Kasım ayına kadar toplam 26 günlük grev yaptılar. Diğer sektörlerdeki Unison sendikası üyeleri ve çeşitli sendikalardan işçiler de onları desteklemek için bir yürüyüş ve miting düzenlediler. Son kazanımları enflasyona karşı yüzde 14 ücret artışı, ekstra bir haftalık yıllık izin ve kadrolu meslektaşlarıyla aynı hastalık maaşı bir zafer oldu. Sendika üyeliği de
bu süreçte yüzde 50’den fazla arttı.
3- İTFAİYECİLER AYRIMCI YASAYA KARŞI TAZMİNAT KAZANDI
İngiltere’deki üniversite grevleri başkent Londra’nın meydanlarına da taştı. (Fotoğraflar: Arif Bektaş/evrensel)
Hükümet 2015 yılında itfaiyecilerin 60 yaşına kadar çalışmalarını ya da daha düşük bir emeklilik maaşı almalarını gerektiren yeni emeklilik kurallarını uygulamaya koydu. Daha yaşlı üyelerin daha iyi olan eski programda kalmalarına izin verilirken, daha genç üyelerin yeni programa geçmeleri gerekiyordu. İtfaiyeciler 55 yaşında emekli olmayı tercih ederlerse, emekli maaşları yüzde 20’den fazla azalacaktı.
İtfaiye Sendikası (FBU) grevin yanı sıra, yasal bir dava süreci başlattı. Aralık 2018’de temyiz mahkemesi Fbu’nun lehine karar verdi. Bu yıl ekim ayında
FBU, yaklaşık 9 bin üyesine 3 bin 750 sterlin tazminat ödeneceğini duyurdu. FBU Genel Sekreteri Matt Wrack, ‘Mücadelede daha gidilecek çok yol olduğunu, ancak bunun ‘önemli bir adım’ olduğunu belirtti.
Öte yandan, bir de maaş kesintisi gündeme geldi. FBU bunu reddetti ve şimdi sadece kendi yaşam standartları için değil, aynı zamanda yetersiz finanse edilen ve ihmal edilen bir hizmetin geleceğini de desteklemek için grev oylaması sürecindeler.
4-LIVERPOOL VE FELIXSTONE İŞÇİLERİ LİMANLARI DURDURDU
Gemicilik sektörünün dünyayı ayakta tutmak için ne kadar hayati olduğu pandemi sırasında anlaşıldı. Bu yılın eylül ayında, yaptıkları hayati işe rağmen ücret kesintisiyle karşı karşıya kalan Liverpool’daki 500’den fazla liman işçisi greve gitti. Sendikaları Unite, işverenleri Mersey Docks and Harbour Şirketinin 2021 yılında 30 milyon sterlin kâr elde ettiğine dikkat çekti.
Grev uluslararası dayanışma gösterilerine yol açtı, Amerikalı liman işçileri grev fonuna 15 bin dolar bağışta bulundu. İşçiler kasım ayında yüzde 14.3 ile yüzde 18.5 arasında değişen bir ücret anlaşması sağlayarak büyük bir zafer elde etti.
Felixstowe Limanında ağustosta ayında 1900’den fazla işçinin katıldığı ilk grev dalgası sırasında Li
verpool işçileri Felixstowe’dan yönlendirilen gemilerde çalışmayı reddetmişti. Aralık ayında Felixstowe liman işçileri de yüzde 15.5’lik bir kazanım elde etti.
5- 4 BİN 800 ÜNİVERSİTE İŞÇİSİ KADROLU YAPILDI
Yükseköğretim sektöründe çalışanların karşılaştığı en büyük sorunlardan biri geçici sözleşmeler ve iş güvencesizliği. Ağustos başında, Üniversite ve Kolej Sendikası UCU, Açık Üniversite’deki (açık öğretim kurumu) 4 bin 800 çalışanın belirli süreli sözleşmelerden çıkarılıp kalıcı sözleşmelere geçirilmesiyle büyük bir kazanım elde etti. Bu değişiklik Birleşik Krallık yüksek öğrenim tarihindeki en büyük kadrolaştırma oldu. İyileştirilmiş iş güvencesinin yanı sıra, personel yüzde 10-15 arasında bir ücret artışından ve ek yıllık izinden yararlandı.
6- BT ÇALIŞANLARI YÜKSEK ZAM ALDI
Telekomünikasyon şirketleri BT ve Openreach’in çalışanı ve İletişim İşçileri Sendikası (CWU) üyesi 40 bin işçi, 1987’den bu yana ilk ulusal telekom grevini gerçekleştirdi. Grev, enerji ve gıda maliyeti bu rakamın çok üzerinde seyretmeye devam ederken, sadece 1500 sterlinlik zam dayatılmasına bir tepkiydi. Sekiz günlük grev ardından şirket 3 bin sterlinlik yeni bir teklifle masaya geri döndü, bu teklif yüzde 6 ile yüzde 16 arasında bir orana tekabül ediyordu ve işçiler teklifi kabul etti.