Soykırım insanlık suçudur
ÇERKESLERİN 21 Mayıs 1864’te uğradığı soykırım ve sürgünün 159. yılında insan hakları örgütleri ve siyasi parti temsilcileri mesaj yayımladı.
İnsan Hakları Derneği (İHD) Türkiye ve diğer devletlere Çerkes soykırımının tanınması çağrısı yaptı. Soykırımin insanlık suçu olduğu hatırlatılan açıklamada, “Bir milyonu aşkın Çerkes katledildi, daha fazlası vatanından sürgün edildi. Beş yüz binin üzerinde insan sürgün yolculuğunda ve ilk yerleştikleri bölgelerde yaşamını yitirdi. İHD olarak soykırıma uğramış tüm halklar gibi Çerkes halkı için de, öncelikle yaşadıkları soykırımın dünyaca tanınmasını, hafıza merkezlerinin kurulmasını, onarıcı adaletin yani tanıma, özür dileme ve kayıpların tazmininin gerçekleşeceği sürecin bir an önce başlatılmasını istiyoruz” dedi.
Açıklamada toplumsal barışın inşası için Türkiye’de yaşayan tüm farklı kimliklerle beraber Çerkeslerin de dillerini, kültürlerini, kimliklerini yaşatabilmesi adına kolektif haklarının tanınması Çerkes dili ve kültürünün gelişmesi için özel önlemler alınması çağrısı yapıldı.
‘EŞİT HAKLARLA KARDEŞLİĞİ VE DAYANIŞMAYLA BARIŞI BÜYÜTECEĞİZ’
EMEP Genel Başkanı Selma Gürkan da sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda soykırımda yaşamını yitirenleri andı. Gürkan, paylaşımında “21 Mayıs Çerkes halkı için sürgünün başlangıcı olarak kabul edilen gün. Halklar hapishanesi olarak adlandırılan Çarlık Rusya’sının despotik yönetiminde Çerkes halkı soykırıma tabi tutulmuş, imha ve sürgün politikaları nedeniyle 1.5-2 milyon arasında Çerkes göç yollarında yaşamını yitirmiştir. Çerkesler sürgün edildikleri ülkelerde iç göçe tabi tutularak acılar yaşamaya devam etmiştir. Halklara yönelik bu soykırım, asimilasyon, sürgün ve nüfus mühendisliği politikalarını lanetliyoruz” dedi.
Çerkes topluluklarının soykırımın tanınması, soykırım sonucu kaybettikleri haklarının teslim edilmesi, koşulsuz ana vatana dönüş ve çifte vatandaşlık verilmesi gibi talepleri olduğunu söyleyen Gürkan, “Ana dilinde eğitim ve ana dilinde yayım hakkı, soyadı düzenlemesi, ulusal ve kültürel kimliklerinin korunması ve gelişmesi için olanakların sağlanmasını istiyorlar. Halkların eşit haklarla kardeşliği ve dayanışmasıyla barışı büyüteceğiz” dedi.
‘ÇERKESLER ASİMİLE EDİLMEK İSTENDİ’
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Halklar ve İnançlar Komisyonunun soykırımın yıl dönümü dolayısıyla yaptığı açıklamada ise “Çerkes halkının acısını yürekten paylaşıyoruz. Bu sürgünde 1.5 milyon Çerkes ana yurdundan koparıldı, 500 binden fazla Çerkes hayatını kaybetti ve sürgün yaşadıkları topraklarda asimile edilmek istendi” denildi.
Çerkeslerin “sürgün ve soykırım” diye adlandırdıkları trajedinin unutulmayacağına dikkat çekilen açıklamada şu ifadelere yer verildi: “Bu büyük insanlık suçu ile yüzleşmek için ilk adım olarak; Çerkes soykırımı tanınmalıdır. Türkiye’de yaşayan Çerkeslerin adı-soyadı, dil ve kültür hakları verilmeli, değiştirilen köy isimleri iade edilmeli ve ana yurtlarına dönüşleri kayıtsız şartsız, maddi-manevi olarak desteklenmelidir. Halkların Demokratik Partisi olarak; Çerkeslerin kimliklerini, dillerini, kültürlerini yaşayabilmek/yaşatabilmek için talep ettikleri demokratik hak ve özgürlükleri kabul etmeye çağırıyoruz. Çerkes halkının acısını yürekten paylaşıyoruz.” (HABER MERKEZİ)