Ekonomi tüketimle büyüdü
ürkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan 2023 yılı birinci çeyrek ekonomik büyüme verilerine göre Türkiye ekonomisi bu yılın ilk 3 ayında yüzde 4 büyüdü. Büyümeye halkın yaptığı tüketim motor (martta perakende satışlar yıllık yüzde 28.7 arttı) olurken, sanayi yüzde 0.7 daraldı. Emeğin milli gelirden aldığı pay ise yüzde 31.1’den yüzde 38’e yükseldi. Söz konusu yükselişte EYT düzenlemesi nedeniyle şirketlerin işçilere yaptığı kıdem tazminatı ödemeleri etkili rol oynadı. Prof. Dr. Erinç Yeldan, “Milli gelirde ücretli emeğin payında sanal artı” dedi.
Gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) 2023 yılı birinci çeyreğinde yüzde 4.0 arttı. GSYH 2023 yılı birinci çeyrek ilk tahmini; zincirlenmiş hacim endeksi olarak, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 4.0 arttı.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir önceki çeyreğe göre yüzde 0.3 arttı. Takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, 2023 yılı birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 3.8 arttı.
Verilere göre, 12 aylık milli gelir 970 milyar dolara ulaşırken kişi başına düşen milli gelir 11 bin 374 dolar oldu.
THANGİ SEKTÖRLER NE KADAR BÜYÜDÜ?
GSYH’YI oluşturan faaliyetler incelendiğinde; 2023 yılı birinci çeyreğinde bir önceki yıla göre büyüme hızları şöyle oldu:
Hizmetler yüzde 12.4, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri yüzde 12.0, finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 11.2, bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 8.1, diğer hizmet faaliyetleri yüzde 7.8, inşaat yüzde 5.1, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde
3.6 ve gayrimenkul faaliyetleri yüzde 1.4 arttı. Tarım sektörü yüzde 3.8, sanayi ise yüzde 0.7 azaldı.
GSYH 2023 YILININ İLK ÇEYREĞİNDE 4.63 TRİLYON TL OLDU
Üretim yöntemiyle gayrisafi yurt içi hasıla tahmini, 2023 yılının birinci çeyreğinde cari fiyatlarla bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 84.4 artarak 4 trilyon 631 milyar 792 milyon TL oldu. GSYH’NIN birinci çeyrek değeri cari fiyatlarla ABD doları bazında 245 milyar 464 milyon olarak gerçekleşti.
Yerleşik hane halklarının nihai tüketim harcamaları 2023 yılının birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 16.2 arttı. Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 5.3, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise yüzde 4.9 arttı.
Mal ve hizmet ithalatı, 2023 yılının birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 14.4 artar
ken ihracatı yüzde 0.3 azaldı.
İŞ GÜCÜ ÖDEMELERİNDEKİ ARTIŞ
İş gücü ödemeleri, 2023 yılının birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 126.1 arttı. Net işletme artığı/karma gelir yüzde 48.7 arttı.
İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla gayrisafi katma değer içerisindeki payı geçen yılın birinci çeyreğinde yüzde 31.1 iken, bu oran 2023 yılında yüzde 38.0 oldu. Net işletme artığı/ karma gelirin payı ise geçen yılın birinci çeyreğinde yüzde 47.6 iken, 2023 yılı birinci çeyreğinde yüzde 38.2 oldu. (EKONOMİ SERVİSİ)