Batı İsrail’in arkasında, Arap ülkeleri endişeli
ABD ve Avrupalı müttefikleri çoğunlukla İsrail’e tam destek açıklaması yaparak İran’ı hedefe koyarken, Çin “Savaşa derhal son verilmeli” dedi. Rusya’dan gelen ilk yorumda kasımdaki başkanlık seçimleri nedeniyle “ABD, savaş istemiyor” yorumu yapılırken, Latin Amerika’da Kolombiya, Abd’nin Gazze’de soykırımına destek vererek ‘Dünyayı ateşlemek’le suçladı. Arap ülkelerinden ise çoğunlukla “itidal” çağrıları geldi.
ABD Başkanı Joe Biden, İran’ın İsrail’e yönelik saldırılarını en güçlü şekilde kınadığını belirterek, İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu’ya “Ülkeye desteklerinin tam olduğu” mesajını ilettiğini bildirdi. Biden, yaptığı yazılı açıklamada, “İran ile onun Yemen, Suriye ve Irak’taki bağlantılı örgütleri, bugün İsrail’deki askeri tesislere yönelik benzeri görülmemiş bir hava saldırısı düzenledi. Bu saldırıları en güçlü şekilde kınıyorum” ifadelerini kullandı.
Almanya: Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, “Tüm bölgeyi kaosa sürükleyebilecek mevcut saldırıyı şiddetle kınıyoruz. İran ve vekilleri bunu hemen durdurmalı” ifadelerini kullandı. Hükümet Sözcüsü Steffen Hebestreit, yaptığı yazılı açıklamada, “Başbakan Olaf Scholz, Tahran’daki rejimin bu gece İsrail topraklarına başlattığı ağır hava saldırılarını şiddetle kınadı. Bu sorumsuz ve hiçbir şekilde haklı çıkarılmayacak saldırıyla İran bölgede geniş kapsamlı yangını riske ediyor” dedi.
İngiltere: Başbakan Rishi Sunak, “Müttefiklerimizle durumu istikrara kavuşturmak ve gerilimin daha da tırmanmasını önlemek için acilen çalışıyoruz. Kimse daha fazla kan dökülmesini istemiyor” dedi. Sunak, “İran rejiminin İsrail’e yönelik pervasız saldırısını en güçlü ifadelerle kınıyorum. İran bir kez daha kendi arka bahçesinde kaos tohumları ekmeye niyetli olduğunu göstermiştir” ifadelerini kullandı.
Fransa: Dışişleri Bakanı Stephane Sejourne, “İran’ın attığı bu eşi benzeri görülmemiş adımla istikrarsızlaştırma eylemlerinde yeni bir eşiği aştığını” savunarak, Fransa’nın İsrail’in güvenliğine olan bağlılığını yineledi.
Avrupa Birliği: AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, “AB, İran’ın İsrail’e kabul edilemez saldırısını şiddetle kınıyor. Bu benzeri görülmemiş bir gerilim, bölgesel güvenliğe yönelik ciddi bir tehdittir” dedi. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de “İran’ın İsrail’e yönelik bariz ve haksız saldırısını şiddetle kınıyorum. İran ve vekillerine de bu saldırılara derhal son vermesi çağrısında bulunuyorum” açıklaması yaptı.
Hollanda, Danimarka, Norveç, Avusturya, Polonya, Yunanistan ve Çekya’dan da saldırıya tepkiler geldi. İspanya Başbakanı Pedro Sánchez ise itidal çağrısında bulundu, “Ortadoğu’daki durumun gelişimini büyük bir endişeyle takip ediyoruz. Ne pahasına olursa olsun bölgesel bir tırmanıştan kaçınmak gerekir” dedi.
ÇİN: SAVAŞA DERHAL SON VERİLMELİ
Çin: Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, gerilimin, Gazze’deki çatışmanın yayılma etkisi olduğu kaydedilerek savaşa derhal son verilmesi gerektiği belirtildi. Taraflara sükunet ve itidalle hareket ederek gerilimi daha fazla yükseltmekten kaçınma çağrısı yapıldı. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin Gazze’de ateşkes talep eden 2728 sayılı kararının daha fazla gecikmeden uygulanması gerektiğine işaret edilerek, uluslararası toplumun, özellikle etki sahibi ülkelerin bölgede barış ve istikrar için yapıcı rol oynaması gerektiği vurgulandı.
Rusya: Dışişleri Bakanlığı İran’ın İsrail’e yönelik saldırılarının ardından yaptığı açıklamada Ortadoğu’da “tehlikeli bir tırmanıştan duyulan aşırı endişeyi” dile getirdi ve itidal çağrısında bulundu. Bölgede bir başka tehlikeli gerilimin tırmanmasından Rusya’nın büyük endişe duyduğu vurgulanan açıklamada, Ortadoğu’da özellikle de Filistin-İsrail çatışması alanında “sorumsuz eylemlerle körüklenen krizlerin gerilimi arttıracağı” belirtildi. Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitriy Medvedev ise “Amerika, Ortadoğu’da büyük bir savaş istemiyor. Gazze’de insanların öldürülmesi Biden’ın şansını azaltıyor; İsrail ve İran arasında bir savaş, ilave bir belirsizlik teşkil edecektir” dedi.
ARAP ÜLKELERİ: GERİLİM TIRMANMASIN
Suudi Arabistan: Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, bölgedeki askeri gerilimin tırmanması ve tehlikeli yansımalarından “Büyük endişe duyulduğu” belirtilerek, tüm taraflara azami itidal göstermeleri, bölgeyi ve halklarını savaşın tehlikelerinden uzak tutmaları çağrısında bulunuldu.
Körfez İşbirliği Konseyi: Genel Sekreter Casim Muhammed el-budeyvi, yaptığı yazılı açıklamada, “Bölgenin istikrarını ve halkının güvenliğini tehdit edecek herhangi bir gerilimin önlenmesi için tüm tarafları azami itidal göstermeye çağırdığını” belirtti. Diplomasi yaklaşımını benimsemesi gerektiğini kaydetti.
Katar: Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, bölgedeki durumla ilgili derin endişe duyulduğu belirtilerek, “Uluslararası topluma bölgedeki gerilimi azaltmak için acil eyleme geçme çağırısında bulunuyoruz” denildi.
Birleşik Arap Emirlikleri: Dışişleri Bakanlığı, Ortadoğu’da tehlikeli yansımalardan kaçınmak için itidal çağrısında bulundu. BAE ayrıca çatışmaların diyalog ve diplomatik kanallar yoluyla çözülmesi çağrısı yaptı. (DIŞ HABERLER)