Öğrenme Platformu
TAİDER, 65 ülkede örgütlenmiş 33 üye dernek, 3 bin 700 iş ailesi, 17 bin üyesi olan İsviçre merkezli Uluslararası Aile İşletmeleri Ağı-FBN-I (Family Business Network International)’ın da
Türkiye paydaşı. ŞULE LALELİ
TAİDER Aile İşletmeleri Derneği, İzmir, İstanbul, Bursa, Adana, Aydın ve Manisa’dan gelen 40 kurucu üyenin öncülüğünde, 2012 yılında kuruldu. 181 aile şirketi üyesi ve toplamda 600 aile üyesi bulunan TAİDER, 65 ülkede örgütlenmiş 33 üye dernek, 3 bin 700 iş ailesi, 17 bin üyesi olan İsviçre merkezli Uluslararası Aile İşletmeleri Ağı-FBN-I (Family Business Network International)’ın da Türkiye paydaşı aynı zamanda. Aile şirketlerinin nesilden nesile güçlü ve sürdürülebilir büyümeyi yakalayabilmesi, aile, iş (profesyonellik) ve ortaklık (mülkiyet) dinamiklerinden oluşan üç boyutu öne çıkarıyor. İSTANBUL’DA FORTUNE TÜRKİYE ofisinde görüşme fırsatı bulduğumuz TAİDER Yönetim Kurulu
Başkanı Candan Çilingiroğlu ve İstanbul TAİDER Yönetim Kurulu Üyesi Tekin Urhan ile aile işletmelerinin Türkiye ekonomisi üzerindeki etkilerini ve gelecekteki sürdürülebilir işletmelerin başarılarının nelere bağlı olduğunu konuştuk.
Son dönemde yönetim ve iş dünyasının önemli konuları arasında yer alan aile işletmeleri ve sürdürülebilirlikleri, TAİDER gibi bir platformu var etti. TAİDER, bakıldığında aktif rol oynayan aile işletmelerinin ekonomideki rollerini belirlemek üzere önemli bir dernek. Türkiye’de işletmelerin yüzde 95’ini aile işletmelerinin oluşturduğu tahmin ediliyor. Bu oranın dünyadaki ülkeler kapsamında değerlemesine baktığımızda, ABD’de yüzde 90-95’ini, Portekiz’de yüzde 70’ini, İngiltere’de yüzde 75’ini, İspanya’da yüzde 80’ini, İsviçre’de yüzde 85’ini, İsveç’te yüzde 90’ını ve Almanya’da yüzde 60’ını oluşturduğunu söylemek mümkün.
Platform adına görüşlerini paylaşan Candan Çilingiroğlu,
TAİDER’in yedi yıllık sürede sayısı
200’ü aşan etkinliklerle 8 binin üzerinde kişiye temas ederek Türkiye’deki aile işletmelerinin gündemini iş dünyasına ve topluma yansıttıklarını söylüyor ve şöyle devam ediyor: “Yeni yönetim kurulumuzla beraber hedefimiz en az 50 yeni aile şirketini derneğimizle buluşturmak. İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa ve Ankara’da temsilciliklerimiz bulunuyor. Türkiye çapında bir dernek olarak temsilcilik ağımızı yeni illerle genişletmeyi planlıyoruz.”
Ağırlıklı olarak 1950 sonrası kurulan, küçük, orta ve büyük ölçekli TAİDER’e üye olan aile şirketlerinin toplam istihdam yüzdesi, yüzde 80’in üzerinde neredeyse. Türkiye’deki aile şirketlerinin Türkiye’nin gayri safi yurtiçi hasılası içindeki oranı ise yüzde 75’in üzerinde. Türkiye’de aile şirketlerinin ortalama ömrü 25 yıl. Bu aile şirketlerinin sadece yüzde 30’u ikinci nesile, yüzde 12’si üçüncü nesile geçebiliyor. Dördüncü nesile geçebilenlerin oranı ise yüzde 3 olarak dikkat çekiyor.
Aile şirketlerinin başarısı için öncelikle bir aile anayasası olması gerektiğine dikkat çeken Çilingiroğlu, aile şirketlerinin kurumsallaşırken, şirket yönetiminin ve ilişkilerinin de kurumsallaşması gerektiğini söylüyor. Görev, yetki ve sorumlulukların net olması, şirket yönetiminin bir sonraki nesile aktarılırken izlenecek yolların belirlenmiş olmasının önemli olduğunu vurguluyor. Çilingiroğlu şöyle devam ediyor: “Aile Anayasası her aileye özgü hazırlanarak, aile şirketinin geleceğinin çerçevesini net olarak belirlemeli. Aile bireyleri, aile içi meselelerle uğraşmadan şirket adına hedef odaklı yöntemlere odaklanmalı” diyor. Kasım ayında gerçekleşecek TAİDER Ulusal Aile İşletmeleri Zirvesi’nde de özellikle aile şirketlerindeki 18-40 yaş arası gelecek nesil üyelerinin kişisel gelişim ve deneyim paylaşımı için biraraya geleceğini ve önemli konuların işleneceği bilgisini paylaşıyor.
TAİDER Yönetim Kurulu Üyesi Tekin Urhan ise, Türkiye ekonomisine yön veren aile şirketlerine özgü, dünyada ilk ve tek sürdürülebilirlik projesi TAİDER Kuzey Yıldızı Ödülleri ile aile şirketlerinin kendilerini ölçümleyebilme fırsatı yakaladığını, şirketler özelinde hazırlanan değerlendirme raporları ile de geliştirilecek alanları tespit etme imkânı elde ettiklerine dikkat çekiyor ve şöyle devam ediyor: “Bu sene Marmara Kalkınma Ajansı ile beraber bir çalışma yürütüyoruz. Proje, şirketini gelecek nesillere taşımak isteyen aileler için büyük önem taşıyor. Kuzey Yıldızı olarak anketler ve sorular hazırlıyor ve aile şirketleriyle paylaşıyoruz. Sorulara verilen cevapları değerlendirmeye alıyoruz. Çıkan sonuçları ailelere raporluyoruz. Bu çalışmanın yararına çok inanıyoruz. Bu sene 1-2 Kasım 2019’da İstanbul’da ‘Değişim Rüzgarını Yönetmek’ temasıyla 7’inci Zirve’mizi gerçekleştireceğiz. Ana başlıklarıyla aile şirketlerini yakından ilgilendiren konuları işleyecek ve örneklerle anlatacağız.”
TAİDER aynı zamanda, faaliyetlerinde çeşitliliği arttırmak amacıyla TAİDER Sanat projesiyle de dikkat çekiyor. Çilingiroğlu, Forum Tiyatro tekniği ve gönüllü üyelerle beraber aile ve şirket ilişkilerini sahnede canlandırdıklarını söylüyor ve “2019’da “Devr-i Oyuncak” oyunu ile İzmir ve Ankara’da sahnelediğimiz oyunu şimdi de Denizli ve İstanbul’da da TAİDER
Ulusal Aile İşletmeleri Zirvesi’nde oynayacağız. TAİDER Sanat projesi kapsamında üyelerden oluşacak bir müzik grubu kurulması ise bir başka hedefimiz” diyor.