BRİTANYA’NIN BOMBARDIMAN UÇAKLARI
ARMSTRONG WHITWORTH WHITLEY
HİZMETE GİRDİĞİ YIL: 1937
BOMBA YÜKÜ: 7.000 LİBRE (3.175 KG)
MENZİL: 1.650 MİL (2.655 KM)
RAF’ın ilk ağır bombardıman uçağı olan Whitley, etkileyici menzili nedeniyle savaşın başlarında uzun mesafeli görevler için tercih edildi. İlk olarak
Mayıs 1940’ta Alman hedeflerini bombaladı, bir ay sonra İtalya’nın savaşa girmesiyle birlikte Torino ve Cenova’yı vurmak için kullanıldı. Aynı yılın Ağustos ayında ise ilk kez Berlin’i ve Çekoslovakya’nın kuzeyinde bulunan ve askeri araç parçaları üreten Skoda fabrikasını bombaladı. Bombardıman Komutanlığı tarafından farklı maksatlarla 1943 yılına kadar sadece ara sıra kullanılmasına rağmen, Whitley’in son muharebe sortisi Nisan 1942’de Ostend’e yapılan bir taarruzda yer almasıyla gerçekleşti.
VICKERS WELLINGTON
HİZMETE GİRDİĞİ YIL: 1938
BOMBA YÜKÜ: 4.500 LİBRE (2.041 KG)
MENZİL: 1.540 MİL (2.478 KM)
“Sıçrayan bomba”nın mucidi olan Barnes Wallis tarafından tasarlanan Wellington’un gövdesi geçmeli payandalardan oluşuyordu ve uçak bu sayede büyük hasara dayanabiliyordu. İlk kez savaşın ilan edilmesinden bir gün sonra, yani 4
Eylül 1939’da, 14 adet
Wellington modeli uçak
Kuzey Denizi’ndeki Alman filosuna taarruz etti. Başlangıçta gündüz bombardıman uçağı olarak görevlendirilen bu sağlam ve yaygın kullanılan uçağın büyük kayıplar vermesi, Bombardıman Komutanlığı’nı sadece gece baskınlarına geçmeye ikna etmede etkili oldu. RAF’ın 1.000 bombardıman uçağı 30 Mayıs 1942’de Köln’ü vurduğunda, gökyüzündeki uçakların yarısından fazlası Wellington’dı.
Bu uçak, 1943’den itibaren aşamalı olarak Bombardıman Komutanlığı tarafından hizmet dışında bırakıldı.
HANDLEY PAGE HALIFAX
HİZMETE GİRDİĞİ YIL: 1939
BOMBA YÜKÜ: 12.000 LİBRE (5.443 KG) MENZİL: 1.280 MİL (2.059 KM)
RAF envanterindeki en önemli ikinci ağır bombardıman uçağı olan bu dört motorlu canavar, daha çok bilinen kuzeni Avro Lancaster’dan daha yavaş ve daha az yetenekliydi.
Ayrıca görünüşe göre uğursuzluk getiriyordu. Mart
1941’de bu uçağın kullanıldığı ilk akın, bir RAF avcı uçağının bunlardan birisini yanlışlıkla düşürmesiyle utanç verici bir şekilde sona erdi. Daha sonra yapılan operasyonlar uçaktaki bir dizi tasarım hatasını ortaya çıkardı. Bu nedenle Halifax savaş boyunca neredeyse sürekli evrim geçirdi ve savaş biter bitmez de hizmet dışı bırakıldı. Bütün bunlara rağmen Halifax, yaklaşık 250.000 ton yüksek infilaklı bomba atarak yaklaşık 83.000 görevde uçtu.
SHORT STIRLING
HİZMETE GİRDİĞİ YIL: 1939
BOMBA YÜKÜ: 14.000 LİBRE (6.350KG)
MENZİL: 2.010 MİL (3.235 KM)
RAF bünyesine katılan dört motorlu ağır bombardıman uçaklarının ilki olan Stirling’in tasarım kusurları vardı. Daha kısa kanat açıklığına bağlı olarak uçuş tavanının alçaklığı nedeniyle, daha yüksek irtifadan uçan Lancaster ve Halifax’lardan daha fazla kayıp verdi. Buna ek olarak, operasyonel sortiler uçağın motorlarının ciddi sınırlamalarını ortaya çıkardı. Bu da uçağın taşıyabileceği bomba yükünün azaltılmasını gerektiriyordu. Dolayısıyla Almanya’nın derinliklerinde ya da Alpler üzerinden geçilerek İtalya’ya gitmelerini gerektiren görevlerde, Stirling’ler sadece 3.500 libre bomba taşıyabiliyordu ki bu, tasarlanan ağırlığın dörtte biriydi. Bombardıman Komutanlığı 1943’ten itibaren bu uçağı aşamalı olarak kullanımdan kaldırdı.
AVRO LANCASTER
HİZMETE GİRDİĞİ YIL: 1941
BOMBA YÜKÜ: 22.000 LİBRE (9.979 KG)
MENZİL: 2.530 MİL (4.072 KM)
RAF’ın ikonu haline gelen bu uçak, ilk kez Mart 1942’de Essen’e yapılan bir taarruzda kullanıldı. Bir ay sonra Nazi Almanyası’nın derinliklerindeki Augsburg şehrine yapılan başarılı bir alçak irtifa baskınının ardından gerçek değerini gösterdi. O andan itibaren Lancaster hem kitlesel bombardımanlarda hem de yüksek riskli özel baskınlarda kullanıldı. Bu görevlerin en ünlüsü elbette Mayıs 1943’te Ruhr’da gerçekleştirilen ve Chastise Operasyonu olarak da bilinen efsanevi Dam Busters (Baraj Yıkanlar) Akını idi. Diğer önemli başarılar arasında Ağustos 1943’te Almanya’nın kuzeyindeki Peenemünde’de bulunan V1 roket tesisinin bombalanması ve ertesi yıl Hitler’in son büyük savaş gemisi olan Tirpitz’in batırılması sayılabilir.
DE HAVILLAND MOSQUITO
HİZMETE GİRDİĞİ YIL: 1941 BOMBA YÜKÜ: 4.000 LİBRE (1.814 KG)
MENZİL: 1.485 MİL (2.390 KM)
Saatte 408 mil hıza ulaşabilen ahşap mucize Mosquito, bir avcı uçağı gibi hareket ediyordu ve havada çok az ciddi rakibi vardı. Operasyonel olarak ilk kez Mayıs 1942’de Köln’e yapılan bir baskında kullanıldı. Bombardıman Komutanlığı’nın ana gücünün bir parçası olmasına rağmen, genellikle riskli, yüksek değerli hedeflere odaklı ve daha fazla uzmanlık gerektiren görevlere tahsis edildi. Bu uçağın yer aldığı en ünlü görevler arasında Eylül 1942’de Oslo’daki Gestapo karargâhına yapılan taarruz, Şubat 1944’te direnişçilerin kaçabilmesi için Amiens Hapishanesi’nin bombalanması ve Ocak 1943’te Hermann Goering’in konuşma yapacağı sırada Berlin’deki bir radyo istasyonuna yapılan taarruz sayılabilir.
“BOMBARDIMAN KOMUTANLIĞI’NIN ANA GÜCÜNÜN BİR PARÇASI OLMASINA RAĞMEN, GENELLİKLE RİSKLİ, YÜKSEK DEĞERLİ HEDEFLERE ODAKLANAN VE DAHA FAZLA UZMANLIK GEREKTİREN GÖREVLERE TAHSİS EDİLDİ”