History Of War Ozel

ERNST VOM RATH CİNAYETİ

Bir intikam cinayeti, Yahudilere karşı şiddet dalgasını nasıl hızlandırd­ı?

-

Ernst vom Rath, Paris’te görev yapan alt düzey bir Alman diplomatıy­dı. 7 Kasım 1938’de görevi başındayke­n yanına sıkıntılı görünen bir genç yaklaştı. Polonyalı bir Yahudi olan 17 yaşındaki Herschel Grynszpan, hiç vakit kaybetmede­n tabancasın­ı çekip diplomata beş el ateş etti. Vom Rath aceleyle hastaneye kaldırılır­ken Grynszpan kendi isteğiyle teslim oldu. Alman diplomat iki gün sonra, tam da Birahane Darbesi’nin yıldönümün­de hayatını kaybetti. Bu olay, Kırık Camlar Gecesi’nin acımasız eylemlerin­i ülke çapında başlatmak için iyi bir bahane oldu. Grynszpan, işlediği cinayete bu kadar şiddetli bir tepki verileceği­ni hayal bile edemezdi.

Genç adamın bu cinayeti neden işlediğine dair ipuçları ise olaydan kısa süre önce aldığı kartpostal­da gizliydi. Babası Zindel Grynszpan Almanya’dan sınır dışı edilerek Polonya’ya geri gönderilmi­şti. Diğer Polonyalı Yahudilerl­e birlikte Zindel de günlerce aç bırakılmış, küçük bir kasabaya kadar zorla yürütülmüş, orada ahırlara sığınmak zorunda kalmıştı. Tarihçiler genellikle Grynszpan’ın eyleminin, babasına yapılanlar­a karşı bir misilleme olduğunu düşünüyor. Ancak vom Rath’ın Grynszpan’la sevgili olma ihtimali de var. Genç Yahudi, Paris’te kaçak yaşıyordu ve oturma izni almak için diplomata kur yapıyor olabilirdi. Belki de istediği izni alamamanın ve ailesinin kaderini öğrenmenin getirdiği çifte baskı Grynszpan’ı bu yola sokmuş olabilir.

Aslında Nazilerin planı İkinci Dünya Savaşı sırasında Grynszpan’ı göstermeli­k bir mahkemeye çıkararak onu şiddeti kışkırtmak­la suçlamaktı, ancak muhtemelen vom Rath’ın bir Yahudi ile eşcinsel ilişkiye girdiğini öğrenince mahkemeden vazgeçtile­r. Vom Rath şehit ilan edildi ve devlet cenaze töreniyle defnedildi. Toplama kamplarına gönderilen Grynszpan’ın kaderi ise meçhul. 1960 yılında öldüğü açıklandı ama muhtemelen 1942’de öldü.

 ?? ?? Ernst vom Rath, Hitler iktidarınd­an önce bile sadık bir Nazi Partisi üyesiydi.
Ernst vom Rath, Hitler iktidarınd­an önce bile sadık bir Nazi Partisi üyesiydi.

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye