Şimdiye kadar keşfedilen en parlak karadelik her gün bir Güneş kadar madde yutuyor
Bilim insanları şimdiye kadar görülen en parlak ve en hızlı büyüyen kuasarı keşfetti; bu canavar karadelik her gün Güneş kadar madde yutuyor. J0529-4351 olarak adlandırılan parlak cisim 17 ila 19 milyar güneş kütlesine sahip ve Dünya'dan 12 milyar ışıkyılı uzaklıkta bulunuyor, yani evrenin sadece 1,5 milyar yaşında olduğu bir zamana ait. Karadelikler dev yıldızların kendi içlerine çökmesiyle doğar ve gaz, toz, yıldız, gezegen ya da diğer karadelikler gibi karşılaştıkları her şeyi yutarak büyürler. Sürtünme, bu obur uzayzaman yırtıklarının ağzında dönen materyalin ısınmasına neden olabilir, bu da teleskoplar tarafından tespit edilebilen ışık yayarak onları aktif galaktik çekirdeklere (AGN) dönüştürür.
En aşırı AGN'ler, Güneş'ten milyarlarca kat daha kütleli olan ve en parlak yıldızlardan trilyonlarca kat daha parlak ışık patlamalarıyla gaz kozalarını döken süperkütleli karadelikler olan kuasarlardır. Kuasar ilk olarak, Samanyolu'nun yaklaşık 2 milyar yıldızının konumlarını ve hareketlerini haritalayan Avrupa Uzay Ajansı'nın Gaia uzay aracı tarafından 2022 yılında yapılan bir araştırmada ortaya çıktı. Ancak kuasarlar genellikle en az yıldızlar kadar parlak ışınım yaptıklarından, J0529-4351 başlangıçta yanlışlıkla bir yıldız olarak tanımlandı. Potansiyel olarak yanlış tanımlanmış karadelikleri araştırdıktan sonra, yakın zamanda yapılan bir çalışma, J05294351'in araştırmacıların adeta gözlerinin önünde saklandığını ortaya çıkardı. Şili'nin Atacama Çölü'ndeki Çok Büyük Teleskop (ÇBT) ile yapılan daha ileri gözlemler, parlak nesnenin bir yıldız değil devasa bir kuasar olduğunu doğruladı.
Araştırmacılar kuasarın algılanan parlaklığını ölçüp Dünya'ya olan uzaklığını ayarlayarak, nesnenin yaklaşık 50 trilyon Güneş gücünde ışıma yaptığını tahmin ettiler. Bu yoğun ışınım, J0529-4351'in çok büyük ve çok hızlı madde tüketiyor olmasından kaynaklanıyor. Cisim bu nedenle, bir cismin boyutuna göre ne kadar ışınım yapabileceğine dair bir üst sınır olan Eddington limitine çok yakın.
Araştırmacılar, bu korkunç nesneyi inceleyerek hem kuasarların nasıl bu kadar açıklanamaz boyutlara ulaştığını öğrenebileceklerini hem de bu canavarları en parlak yıldızlardan ayırt etmede daha iyi olabileceklerini umuyorlar. Araştırmacılar yeni çalışmalarında "Parlaklıkları hızlı büyümeye işaret etse de varlıklarını açıklamak zor" diye yazdılar. "Karadelikler bir yıldızın çökmesiyle başladığında ve Eddington limiti dahilinde epizodik olarak büyüdüğünde, Büyük Patlama'dan gözlemlendikleri döneme kadar geçen sürede belirgin kütlelere ulaşmaları beklenmiyor, bu da alternatif senaryoların araştırılmasını tetikliyor."